Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1899, Síða 64

Eimreiðin - 01.01.1899, Síða 64
64 (} ríkisráðinu eða utan þess), þá mundi rikisrétturinn óðara vísa því máli frá, af þvi málið væri ekki höfðað af hinu rétta ákæru- valdi (alþingi) og ætti ekki heldur að dæmast af ríkisréttinum. Enn hafa þau vandkvæði verið talin stafa af ríkisráðssetu ráð- gjafans, að jafnvel þótt hann færi að mæta á alþingi, þá fengist engu meiri trygging, en hingað til hefir verið, fyrir þvi, að lög alþingis næðu staðfesting konungs. Þó að ráðgjafinn lofaði á al- þingi fulltingi sínu til þess, að löggjöf næði staðfesting konungs, þá ætti hann það algerlega undir atkvæðagreiðslunni í ríkisráðinu, hvort málið næði fram að ganga. Og fengist svo ekki staðfest- ingin, af því að íslandsráðgjafinn hefði orðið í minnihluta, þá ætti hann ekki annars úrkosti, en að koma með þessi málalok til þingsins aftur og skýra því frá, hvernig farið hefði. En þetta er auðvitað engan veginn svo. Tryggingin er marg- falt meiri en nú. Nú er hún sem sé engin. Jafnvel þótt full- trúi stjórnarinnar á alþingi, landshöfðinginn, fallist á eitthvert laga- frumvarp og mæli með þvi við stjórnina, þá getur samt vel svo farið, að það öðlist ekki staðfesting. Og svo situr alt í sömu skorðum. Ef vér aftur á móti fáum ráðgjafann sjálfan á þing, þá verður hann að mæla með hverju því máli við konung, sem að samkomulagi hefir orðið milli hans og alþingis. Og fari þá svo, sem sjaldnast þarf að gera ráð fyrir, að konungur neiti að fylgja tillögum ráðgjafans, þá verður afleiðingin óhjákvæmilega sú, að ráðgjafinn segir af sér, samkvæmt fastri stjórnarvenju eins hjá Dönum sem öðrum. Konungur verður þá að fá sér annan ís- landsráðgjafa, áður en synjunin getur orðið að löglegri stjórnar- athöfn. Tryggingin gegn lagasynjununum er því svo mikil, sem hún yfir höfuð getur orðið, þar sem venjuleg þingbundin kon- ungsstjórn á sér stað, án þess að hendur konungs séu bundnar af frestandi synjunarvaldi; en að því mun, eins og áður er sagt, engin konungsstjórn nokkru sinni ganga, nema fuli nauðung reki til. Þeir sem hafa efast um, að þingseta ráðgjafans veitti nokkra trygging gegn lagasynjunum, hafa sem fyr bygt það á þeirri röngu skoðun, að úrslit íslenzkra mála í rikisráðinu væru komin undir atkvæðagreiðslu allra ráðgjafa konungs þar. En þar sem nú engin atkvæðagreiðsla getur átt sér stað í rikisráðinu, þá er ljóst, að hún getur aldrei orðið neinu máli að falli. Þegar menn nú athuga þær óyggjandi skýringar, sem nú eru fram komnar um meðferð mála i rikisráðinu og sérstöðu Islands-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar: 1. tölublað (01.01.1899)
https://timarit.is/issue/178876

Link til denne side:

Link til denne artikel: Skólinn og fornmálin.
https://timarit.is/gegnir/991006169879706886

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

1. tölublað (01.01.1899)

Gongd: