Eimreiðin - 01.01.1901, Blaðsíða 58
5«
arvísir um notkun á raddfærum mannsins«, sem er bygt
á þessum gömlu skoðunum. Margt segir hann rétt, t. a. m. um
byggingu raddfæranna. En sjálf notkun þessara raddfæra er með
öllu röng hjá honum, eins og hjá meisturum hans.
Hann segir t. d. að menn eigi að þrýsta tungunni niður og
tungubroddinum að tönnunum og úfinum að afturhlið koksins.
Maður á að hafa munninn svo opinn sem mögulegt er, og barka-
kýlið á að hræra þannig, að það geti beint tóninum ýmist að hinum
hörðu hlutum munnsins eða að þeim linu (rammvitlaust), og margt
fleira segir hann rangt.
Alt þetta er mjög erfitt að gera, enda beinlínis hættulegt.
Enginn maður getur sungið á þennan hátt. Eigi maður að þrýsta
tungunni niður, er alveg ómögulegt að bera fram ýmisleg hljóð í
málunum, og niðurstaðan verður að eins sú, að tónninn verður
ófrjáls og ónáttúrlegur. Eigi maður að þrýsta úfinum að aftur-
hlið koksins, verður sönghljóðið eflaust »smjör-hljóð«. — Söngur-
inn er í sjálfu sér náttúrlegur, og þá getur maður sjálfsagt ekki
sungið á þennan ófrjálsa hátt. Lítum á fuglana. Syngur nætur-
galinn ekki fallega eða þrösturinn? Hann þekkja Islendingar. Og
halda menn, að þeir þrýsti tungunni niður eða þvíumlíkt? Halda
menn að þeir setji sig þannig í stellingar? Og enginn góður söng-
maður heldur allar þessar reglur; hann getur það beinlínis ekki.
Nei, menn hafa ekki tekið nógu vel eftir því, að röddin (bæði
manna og dýra) er hljóðfæri, eins og öll önnur hljóðfæri, þau
sem mennirnir hafa sjálfir búið til; og menn hafa þess vegna ekki
séð, að það eigi að fara með hana alveg eins og með þau. Enn-
fremur hafa menn ekki tekið tillit til þess, að raddfæri dýranna
eru bygð hérumbil eins og raddfæri mannsins, og menn hafa ekki
séð, að dýrin nota þessi raddfæri sín betur og réttara, en mað-
urinn gerir alment. Við vitum allir, að hundur getur gelt heila
nótt án þess að þreytast og án þess að verða rámur. Hvernig
er þessu varið ? því enginn maður getur sungið svo lengi án þess
að þreytast. Pað er ofur einfalt! Eegar hundur geyr eða kýr
baular eða fugl syngur, þá skelfur alt dýrið af sjálfsdáðum, á al-
veg eðlilegan hátt. Eað er: Allir vöðvar líkamans verða
samtaka í að bera hljóðið (tóninn) þannig, að vöðvar
barkans verði ekki einir um það og reyni of mikið á sig;
allur líkaminn endurhljómar, er hljómbotn tónsins.
Röddin er sem sagt eins konar hljóðfæri, eins konar blást-