Eimreiðin - 01.01.1907, Page 31
3i
aftur virðist aðdáunin fyrir þrotlausu þolgæði ekki síður hafa þró-
ast hjá þjóðflokkum á norðurhjaranum, sem áttu í sífeldri baráttu
við náttúruöflin á sjó og landi. Pað er harðneskjubragur á fólk-
inu; það er fámælt og þrekmikið. Peir eiginleikar, sem mest ber
á og mesta aðdáun vekja, eru viljaþrek, mannvit og taumhald á
tilfinningum sínum. »Danir geta hvorki grátið yfir syndum sínum
né yfir látnum ástvinum«, segir í elztu lýsingunni á Norðurlöndum
eftir kristinn mann.
En þó vér þannig tölum um Norðurlandabúa sem eina heild
með sameiginlegum einkennum, þó hefir þó margt verið ólíkt með
þeim og sjálfsagt fleira en fornrit vor taka fram. Kynbragurinn
virðist jafnvel enn þá benda á, að þeir séu ekki allir af sömu rót
runnir, heldur af ólíku kyni; og fyrir einu eða tveimur þúsundum ára
hljóta þessar andstæður að hafa verið miklu skarpari en nú. Peir
fræbimenn hafa því líklega rétt fyrir sér, sem álíta þá aðallega
runna af tveimur afarólíkum ættum. Er annar kynbragurinn sá,
að menn eru miklir vexti, rjóðir, bláeygir, oft ljóshærðir, lang-
leitir og með langdregna|höfuðkúpu; hinn kynbragurinn er aftur,
að menn eru lágir vexti, oft svart- eða dökkhærðir, móeygir,
skolbrúnir, breiðleitir og með stutta höfuðkúpu og kúpt enni.
Langkýpingarnir (Langskaller) halda sér lengst upp í sveitunum
meðal bænda — og við þá eigum vér, er vér tölum um snorrænan
kynbrag«. Skammkýpingarnir (Kortskaller) eru einkum við sjávar-
síðuna, þannig nálega á ailri vesturströnd Noregs og í Danmörku
mest á eyjunum. Að fornmenn tóku sjálfir eftir þessum tvenns-
konar kynbrag má sjá af Rígsþulu, því þar hafa jarlssonurinn og
bóndasonurinn bleikt hár, bjartar kinnar og ötul augu, en þræll-
inn er aftur »svartur« og með »fúlligt« (o: breitt) andlit. En
greining drotna og þræla og mismunur í litarhætti fer þó ekki
,ætíð saman. Sögurnar sýna, að mörg af helztu einkennum skamm-
kýpinga gátu fundist í höfðingjaættunum. Hér er því frekar að
ræða um eldgamlar kynandstæður. Langkýpingarnir eru bænda-
þjóðin af arisku kyni, er ryður sér braut til hinna opnu skóglenda,
þar sem reka má akuryrkju og kvikfjárrækt; skammkýpingarnir
samsvara aftur að meira eða minna leyti hinni eldri veiði- og
fiskiþjóð, sem hefir haldist óblönduð á einstökum útkjálkum, en
hafa annars sem þrælar eða skuldalið runnið saman við ariska
kynið.
Svo er að sjá sem vissir sálarhæfileikar hafi verið samfara