Eimreiðin - 01.01.1907, Side 52
52
þrungið níð, dregur mildari blæ yfir það. Og þá verður það að
skýrri og skáldlegri mynd af þeim merkisviðburði, er gerðist á
þingvelli árið iooo. Alfaðir og Æsir horfa hljóðir yfir völlinn og
bergið. Guðinn hinn ungi sezt í hásætið með sigurbros á vörun-
um, en þær Iðunn og Freyja glotta við, er guðsmóðir gengur til
sætis síns.
»Og þá var hið fyrsta og ferlega ský
að færast á tindana heiðu«.
Pað var geigvænlegt ský, er færðist á tindana árið 1000. f’au
fjölguðu, unz það óveður skall á, er varð sjálfstæði Islands að
fjörtjóni. Prestarnir fá ekki haggað við skilningi Porsteins á þeim
atburði.
Porsteinn er annars ekki eins mikill málari á ytri viðburði og
ytri fyrirbrigði og sum önnur íslenzk skáld. Pað eru ekki margar
náttúrulýsingar í Pyrnum — færri en í flestum öðrum íslenzkum
ljóðabókum. Peir jafnaldrarnir, Einar Benediktsson og hann, hafa
báðir farið víða um lönd. En það er eftirtektarvert, að Einar
hefir ort allmikinn kvæðabálk um ferðir sínar, en Porsteinn ekki
nema eitt og það er um — ferðahug hans. Og á líkan hátt fer
um kvæði hans um náttúruna. Pað eru ekki lýsingar, ekki mál-
verk af þeim svæðum, er hann yrkir um. Pau verða að ástaróði
til þeirra. Eitt þessara kvæða hans er »Vara þig, Fljótshlíö«.
Hlíðin hans hafði setið 12 ár í festum og hann sagði það öllum,
að enginn væri slíkur kvennablómi sem hún. En svo kom hann
heim og sá þá mörg héruð á Islandi. Og hann hvíslar því að
henni brosandi, að þær sveitir hafi líka verið fríðar og blíðar og
hættulegar ástum hans, en það skuli ekki fara hátt. Hann minnist
á Hvalfjörð, er hafi verið fagur og lokkandi, en hann lýsir honum
ekki, eins og t. d. Steingrímur í kvæði sínu um hann, þar sem
hann telur upp helztu fjöll sveitarinnar og linda, nes og dali, og
sér svipi líða fyrir af frægum mönnum, er búið hafa á þessum
slóðum. Porsteinn yrkir aldrei þess konar kvæði. Hann flýgur
aldrei upp á neinn fjallstind og horfir þaðan sem haukur yfir héruð,
eins og t. d. Matthías í »Skagafirði«, og kveður svo um það, er
fyrir augu ber. Og sama verður uppi á teningnum í »Sptskríkj-
unni«. Hann sýnir oss ekki í þessu inndæla kvæði, hvernig sé
umhorfs í Pórsmörk. En hann syngur um, hve þar sé létt að
gleyma hörmum og næðingum vetrarins, hve vornæturfriðurinn