Eimreiðin


Eimreiðin - 01.09.1911, Qupperneq 49

Eimreiðin - 01.09.1911, Qupperneq 49
205 öndverðu gjörst sambandsland Noregs, svo sem einn hluti af Nor- egskonungs ríki, en sjálfum sér ráðandi, og einungis háður kon- ungi, og á sama hátt hefði sambandi þess við Danmörku verið varið. Pað hefði að vísu verið einn hluti Noregsveldis og síðar Danaveldis, en aldrei partur úr Noregi eða Danmörku (NF. XVI, i—2, 91—92, 102; XXV, 106). Pegar konungur hafi slept einveldinu, verði með nýjum sdttmdla að ákveða, hvernig sambandinu skuli hagað framvegis, og það samband verði að vera bygt á frjdlsu samþykki hlutaðeigenda (NF. XII, 120—21). Eigi ríkisþing Dana eitt að skera úr þessu, njóti íslendingar ekki jafnréttis við aðra þegna konungs, heldur séu þeir gerðir að »þegnum þegnanna«. En þó að Islendingar vilji ekki gefa jáyrði sitt til þess, að ísland sé innlimað Danmörku, þá muni þeir »vera á því, að taka þátt í einhverri alríkistilhögun, áþekkri þeirri, sem stjórnin hafi síðan leitast við að koma á í hinum ríkishlutunum« (NF. XVI, 102). En þeir verði að krefjast að fá fult samþyktar- atkvæði um þá tilhögun og innlenda löggjöf og stjórn í sínum sérstöku málum. Pegar ókleift reyndist að fá Islendinga til að samþykkja inn- limunarstefnuna, urðu Datiir að slaka nokkuð á klónni og tóku nú að hallast að nýlendustefnu, en hurfu þó ekki nema að hálfu leyti frá innlimunarstefnu sinni. II. NÝLENDUSAMBAND. Eað nýlendusamband, sem Dana- stjórn otaði að íslendingum, var þannig vaxið, að alþingi átti að fá löggjafarvald í vissum ákveðnum málum, eftir því sem ríkis- þingið afskamtaði því, og sem náðargjöf frá því. En í öllum al- mennum málum átti ríkisþingið eitt að hafa löggjöf íslands á hendi, og lögin frá því skyldi birta á íslandi bæði á dönsku og íslenzku. Einn af hinum dönsku ráðherrum skyldi jafnframt vera ráðherra fyrir ísland, en hið æðsta vald á íslandi skyldi á ábyrgð ráðherrans falið landstjóra, er konungur skipaði. Ráðherrann átti þó aðeins að hafa ábyrgð fyrir ríkisþinginu, en alþingi var heimilt að senda því umsókn um að koma fram ábyrgð á hendur honum, ef því fyndist ástæða til, en þó undir ríkisþinginu komið, hvort sú umsókn yrði tekin til greina eða ekki (NF. XXVII, 17). Einnig gegn þessari stefnu barðist Jón Sigurðsson af alefli. Hann segir, að ef hún yrði ofan á, þá »væri landsréttindi Islands eydd og að engu gjörð. Landið yrði þá nokkurskonar dönsk nýlenda að hálfu, og að hálfu innlimað Danmörku, undir stjórn H
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.