Eimreiðin - 01.09.1913, Side 6
15«
gróðasala, en neyðarkaup. Taðan mun vera seld á hálfan fjórða
eyri í sveitum, meðan vorharðindi hleypa ekki upp verðinu. En
óhætt er að meta pundið á fjóra aura, því að þriðjungur mjólkur-
potts fæst fyrir töðupundið til jafnaðar, og það er lágt verð á
mjólkurpotti, að virða hann á 12 aura.
3000 pund af töðu með fjögra aura pundverði gerir 120
krónur. 50 kr. dreg ég frá fyrir öllum tilkostnaði, þar með talið
afgjald jarðarinnar að því leyti, sem túnteignum nemur, og eru
þá eftir 70 krónur, sem er hreinn ágóði. Ameríski dalurinn verð-
ur að fara upp úr fjögra króna verðgildi, til þess að ekruágóðinn
geti mætt ágóða túnjarðarinnar íslenzku.
Engin landgæði eru til á Islandi, segir Baldvin Baldvinsson.
Hann telur víst ekki ræktað land nema túnin okkar — ekki
áveituengi né þau slægjulönd, sem snjóritin ber á. Af þeim svæð-
um fáum vér nautgæft hey um land alt, og er það svo kjarn-
gott, að það slagar hátt upp í töðu; er gefið kúm til mjólkur, að
þriðjungi og helmingi móti töðu og rýrir það alls ekki nyt kúnna.
Gefur vestræna moldin uppskeru af óbrotnu landi og óræktuðu?
Þótt ég spyrji að þessu, veit ég vel, að korn sprettur aðeins á
plóglöndum, sem erjuð eru og sáin. Og ef Baldvin ritstjóri vill
beita skynsemi sinni móti morgunsólinni, þá hefir hann nóg vit
til að sjá, að sú jörð er frjósöm í bezta lagi, sem hefir flekkjað
sig í 1000 ár, gefið af sér nautgæft hey, ilmandi og anganríkt, en
haft þó engan áburð nema þann, sem snjórinn leggur til og regn-
skúrirnar. Eg hugsa að sléttan vestræna verði orðin geldmjólk
eftir einn mannsaldur, ef hún fær engan áburð, og getur verið
góð fyrir því. Pað hefir verið skrifað að vestan austur hingað, að
ekkert þurfi að bera á akrana, moldin sé svo frjósöm. Pað getur
hepnast um fáein ár. En reynsla Bandaríkjanna hefir sýnt, að
moldin verður uppiskroppa eftir því sem árin líða. Pað sannast
þar hið fornkveðna mál; Eyðist það, sem af er tekið. Enginn
brunnur er svo djúpur, að eigi verði þurausinn.
Ritstjóri pappírsveraldarinnar segir það ennfremur, að hér í
landi geti ekki garðávextir þrifist til muna, annaðhvort alls ekki,
eða þá að landslýðurinn sé svo dáðlaus, að hann skorti mann-
rænu til þess að rækta rófur og jarðepli. Hann skellir þó aðal-
skuldinni á jarðveginn — ófrjósemi hans og kaldlyndi veðrátt-
unnar.
Satt er það, að allar þessar óvættir eru hér landlægar —