Eimreiðin - 01.07.1920, Page 10

202
UM ÍSLENSKT VEÐRÁTTCFAR
[EIMREIÐINE
sem veður versnaði, er oss ljóst, hve tilbreytingarnar geta
orðið áhrifamiklar og hert og stælt hugann. Fjárgæsla,
ferðalög, öll heimilisverk úti við, sjósókn og yfirleitt öll
vor atvinna, er sifeld glíma við veðrið. Hamaskifti þess
grípa alstaðar inn í fyrir oss og stjórna athöfnum vorum
meira og minna. Stundum léttir það undir með oss, svo
vér getum afkastað miklu meiru en vér bjuggumst við,
og oss gekk alt að óskum vegna hins hagstæða og fagra
veðurlags. En oft getur hitt viljað til, að það leiki oss
hörmulega: Auk þess, að langvarandi ótíð og harðæri
getur eyðilagt atvinnu vora, stafar oft af snöggum veðra-
brigðum hinn mesti háski, bæði á sjó og landi; alt verð-
ur einatt í hershöndum á svipstundu. Þetta útistríð gerir
hugann svo háðan öllu eðli og háttalagi veðráttunnar, að
vér veitum því ekki eftirtekt, eða í það minsta óljóst.
Og þó þekkjum vér í raun réttri lítið þau lög, er veðrið
er háð. Vér verðum að eins varir við áhrif þess. Hin
himneska veðurblíða og töfrandi litbrigði náttúrunnar
fylla huga vorn unaði og lotningu fyrir höfundi allra
hluta, en hamfarir storms og hríða, sem alt ætla um koll
að keyra og ógna oss með hörmungum og heli, færa
skapið úr lagi. Oss verður þá stundum á að kenna veðr-
inu um; skoða það sem sjálfstæða veru. Bendir margt
ógætilegt orð á þetta, t. d. þegar verið er að tala um
ískyggilegt útlit lofts eða yfirstandandi óveður: »A.... er
’ann Ijótur núna!« »Þetta er skárra h...... óveðrið!« »Sér
eru’ nú hver b..... ósköpin!« og fleira af þessu tæi, ekki
fínna. Bendir slikt orðalag á að manni rennur í skap,
ekki beinlínis við höfund náttúrunnar, heldur blátt áfram
veðrið. í*að fer stundum likt fyrir oss og þjóðsagan leggur
karlinum í munn, sem reiddist sólinni, er skein inn til
hans í baðstofuna: »Þú gast ekki skinið í gær, b......!« og
stakk nærbuxunum sinum upp í gluggann; — hefir fund-
ist að henni hefði þá verið nær að vaka yfir, að ekki
kæmi ofan í töðuna hjá honum. Ógeðið lét alvarlega á
sér bera, þegar rofaði fyrir sólinni, eins og dutlungafullur
krakki fer að gráta þegar gengið er eftir honum.
Veðráttufarið hefir óafvitandi mikil og djúp áhrif á