Eimreiðin - 01.07.1920, Blaðsíða 53
eimreiðin) TÖFRATRÚ OG GALDRAOFSÓKNIR
245
Aðalbreytingin var sú, að meiri regla varð á réttartar-
inu, og málin voru ekki keyrð af á jafn agalegum stutt-
um tíma og áður.
Pyndingaraðferðin í sakamálum er eitt af því djöful-
legasta, sem mannlegur andi hefir getið af sér. Ekki að
eins sú dýrslega grimd, sem kemur þar fram, heldur einn-
ig heimskan, vitfirringin, að beita slíkri aðferð, og neyða
með því jafnt saklausa sem seka til að játa, og rugla
með því alla réttvísi.
Pað er margsannað og sýnt, að einmitt pyndingarnar
eigi sökina á því, hve mjög galdratrúin útbreiddist og
magnaðist. Réttarsalurinn varð að nokkurskonar skóla í
galdrakúnstum. Konur, sem ekkert höfðu um slíkt hugs-
að eða vitað fengu þar fullkomna kenslu í því. Þá urðu
og pyndingarnar til þess, eins og áður er nefnt, að fá
fleiri og fleiri ákærða. Og loks þetta, að flólkið heyrði og
vissi að allur þessi sægur, sem enginn mundi hafa trúað
að væru göldróttir, játuðu, meðgengu. Hvað áttu menn
þá að halda? Var ekki næsta eðlilegt, að galdratrúin gripi
svona um sig, að menn færu að gruna alla, og jafnvel
sjálfan hinn heiiaga föður um galdra?1)
Auðvitað er sist fyrir það að synja, að einstaka mann-
eskja kunni að hafa verið sek um galdra, þ. e. tilraunir
í þátt, að komast i samband við kölska, og gera með því
skaða. Sumar konur voru meira að segja sannfærðar um
að þær hefðu flogið til Blocksfjalls. En það hefir auðvitað
verið í draumi, og eru ýmsar sögur til, er sanna það. En það
var ekki hætta á því, að svo skynsamlegri aðferð væri
beitt við rannsókn galdramála, að athuga slíkt. Pað var
fyrst gert þegar galdratrúin var að hverfa, og afleiðingin
varð auðvitað sú, að menn sáu því Ijósar, hvilík heimska
þetta var alt. En það var nú fyrst seinna. Galdrakonur,
sem sjálfar héldu að þær væru sekar, voru svo auðvitað
miklu ístöðuminni, þegar pyndingum var beitt gegn þeim.
Dómari einn ítalskur fann ágætt ráð til þess, að gera
3) Bæöi Alexander VI. og Jóhannes XX. og ef til vill íleiri páfar höfðu á
sér galdraorð.