Eimreiðin - 01.07.1920, Blaðsíða 30
222
KRÍLOF
[EIMREIÐIN
mennur; það er langt frá því að alþýða þar hafi getað
fallist á að ofdrykkja væri löstur; hún hefir fremur litið
á drykkjuskapinn sem dygð, sem tákn góðs félagsskapar
og glaðlyndis. Að fá sér vel í staupinu á kirkjulegum há-
tíðum hefir þar verið talin hrein og bein skylda, órækur
rétttrúnaðarvottur til aðgreiningar frá sértrúarflokkum, er
hafna öllu áfengi. Á fyrri öldum var drykkjuskapur mjög
tíður meðal stórmenna þjóðarinnar, jafnvel í höllum keis-
aranna, og enda meðal hefðarkvenna þjóðarinnar; eimir
mjög eftir af þessu meðal alþýðu til skams tíma. Við
þetta kannast Rússar fyllilega, og skilja því vel dæmisögu
Krílofs um bændurna tvo, þótt lítið hafi þeir látið hana
sér að kenningu verða.
Einusinni mættust tveir bændur og hófst milli þeirra
umræða um raunakjör þeirra. »Mikið hefir forsjónin á
mig lagt«, sagði annar þeirra, »alt sem eg átti, hús og
heimili er í eldinn farið, og á eg nú hvergi höfði mínu
að að halla. En eg verð að skýra þér frá þessu nánar.
,»Það var svo lítil veisla heima hjá okkur á jóladaginn;
þegar dimt var orðið fór eg út í hesthús að gefa hestun-
um; auðvitað var eg drukkinn, og einhvernveginn hefir
fallið hjá mér neisti í heyið; sjálfum mér gat eg þó bjarg-
að; en bærinn brann, og alt sem í honum var«.
»Eitthvað hefir skaparanum þótt við mig líka«, sagði
þá hinn, sem var allur brotinn og bæklaður, og staulað-
ist við hækju. »Það var mesta furða að eg skuli vera
enn á lífi. Það var líka ájólunum. Kunningjar mínir voru
bjá mér, og hafði eg með þeim fengið mér drjúgum í
staupinu. Um kvöldið gekk eg út, en Ijóslaus til þess að
kveikja ekki í. En heldurðu að djöfullinn þurfi Ijós? Nei!
í myrkrinu fleygði hann mér ofan allan stigann, og braut
í mér annaðhvort bein; hefi eg síðan verið aumingja
kryplingur«.
Stefán landi þeirra var þar nærstaddur og minti þá á,
að báðir væru þeir sjálfir og enginn annar valdur að
raunakjörum sínum; »því«, sagði hann, »drukkinn maður
er aldrei óhultur; því þó hann sé með Ijós í hendi er