Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1917, Side 121
Ólafía Jóhannsdóttir
121
í'ess konar konur eru alment mjög fyrirlitnar — og það
stundum af fólki, sem eigi er betra en þær —, en fröken
Ólafía hjálpar þeim og ver æfi sinni í þarfir þeirra.
Norsk blöð hafa oft minst á Ólafíu Jóhannsdóttur. í vet-
ur t. a. m. stóð grein um hana í »Aftenposten«, er kemur út
í Kristjaníu, og segir þar svo:
»Ólafía Jóhannsdóttir hefur í mörg, mörg ár unnið og
dvalið nreðal hinna ógæfusömustu og vesælustu manna í
Kristjaníu. Hún hefur fórnað allri æfinni fyrir menn, sem
allflestir mundu hafa látið eiga sig, fórnað fyrir tilverur, sem
nálega ekkert mannsmót er á lengur. f'au vonbrigði, sem
hún hefur liðið, eru óteljandi; aðrir mundu hafa örvænt, lagt
árar í bát og sagt, að hjer væri vonlaust um að geta hjálpað
og bjargað. Hún hefur aldrei lagt árar í bát, hún hefur aldrei
þreytst; þegar ein tilraunin mishepnaðist, byrjaði hún þegar á
annari. Hún hefur í hjarta sínu óslökkvandi eld, einlæga og
óbrigðula von, sem stendst alla ósigra. Hún hefur vakið von-
ina hjá hinum ógæfusömustu, komið geisla inn í hinar myrk-
ustu sálir; mjög oft hefur það að eins verið augnabliks birta,
en það hefur ef til vill verið hin einasta birta í vesælu lífi;
enginn veit, hvað það getur haft að þýða. í'að er ef til vill,
þegar öllu er á botninn hvolft, þessi persónulega fórnfæring,
sem hefur áhrif, og er hið einasta, sem nær niður þangað,
þar sem sjerhver von er dáin.c
Til þess að hjálpa »hinum ógæfusömustu« er bók þessi
rituð. Innri þörf eða nauðsyn hefur knúð fröken Ólafíu til
þess. þótt það hafi verið þraut fyrir hana. Hún kveðst oft
hafa sagt við sjálfa sig: »Ef hjer skal hjálpað, verður að
vekja alla þjóðina til baráttu, til kærleikans brennandi,
hræðslulausu, sjálfsafneitandi baráttu, til þess að bjarga börn-
um sínum.«
Bók þessi er um nokkrar þær konur, sem höfundurinn
hefur hjálpað. Hún er einstaklega vel rituð og smekkvíslega
farið með efnið.
Ef eg ætti að nefna tvær bækur, sem eg kysi helst að
landar mínir læsu, af bókum þeim, sem eg hef lesið nýlega,
mundi eg nefna bók þessa og bók Ellen Keys (bls. 99 að
framan). Bók Ólafíu eiga allir að lesa, en sjerstaklega þeir,
konur sem karlar, sem ætla utan, en þó einkum sjómenn
vorir. Hún kann að vekja ábyrgðartilfinningu. Bók
Ellen Keys ættu allir kjósendur að lesa, en þó sjerstaklega al-
þingismenn og stjórnmálamenn. B. 7h. M.