Frjáls verslun - 01.04.1998, Page 92

Örn Árnason ásamt einum mótleikanda sínum í Gamansama
harmleiknum.
Leikarinn í „fókus“ á Iitla sviðinu
Gamansami harmleikurinn eftír Yves Hunstad og Eve
Bonfanti í Þjóðleikhúsinu * * 1/2
Leikari: Örn Árnason
Þýðandi: Friðrik Rafnsson
Leikstjóri: Sigurður Sigurjónsson
Leikmynd og búningur: Grétar Reynisson
að verður að segjast eins og er: eftir fyrrnefnda tvo leiki er
einleikur sá, sem Örn Arnason sýnir á Litla sviði Þjóðleikhúss-
ins, eins og hressandi vindblær. Gildi hans felst einvörðungu í því
.............. ...........................................*
að gefa góðum leikara tækifæri til að sýna list sína án allra hjálp-
artækja. í sýningum þeirra Aðalsteins Bergdal og Olafs Darra
bar textinn leikarann ofurliði; að því leyti er það einstaklega
skemmtileg tilviljun að fá leik Arnars beint í kjölfar þeirra. Af
þessum þremur er hann hinn eini, sem gefur okkur vísbendingu
um þær lindir sem form einleiksins sækir lífskraft sinn í.
Almennt má sjálfsagt segja, að raunverulega góður einleik-
ur þurfi - eins og auðvitað allar góðar leiksýningar - að sameina
þetta tvennt: gefa leikaranum frelsi til að sýna list sína og
bregða jafnframt upp skáldlegri og hugtækri sýn á persónur
eða sögu- og hugmyndaefni. Þannig var það t.d. í einleikjum
Allans Edwall, sem fyrr er minnst á. Gamansami harmleikur-
inn er sameiginlegt verk leikara og leikstjóra og ekki sérlega
djúpt sem höfundarverk. Höfuðgalli hans er sá, að þar er ekki
að finna dramatíska byggingu af neinu tagi; hann er aðeins leik-
ræn fantasía um samskipti ímyndaðrar persónu og raunveru-
legs leikara; persónan er ófyrirleitin, háðsk og áleitin - beinn af-
komandi þjónanna í commedia dell'arte, spunaleikhúsinu
ítalska - leikarinn hjálparvana og brjóstumkennanlegur. Þetta
minni á sér vissulega heimspekilegar hliðar, eins og frægir leik-
ir Pirandellos eru eitt frægasta dæmið um. En höfundar þessa
texta gera lítið annað en rétt tæpa á þeim; þeir hætta sér ekki
út í neina djúpköfun, og gera ugglaust rétt með því. En til hvers
er þá verið að halda áhorfendum í sætum sínum í einn og hálf-
an klukkutíma? Þó að Erni Árnasyni takist frábærlega vel að
gera glímu leikarans og persónunnar ljósa og lifandi, breytir
snilli hans ekki því, að sýningin hlýtur að verða of langdregin.
Það getur einfaldlega enginn leikari haldið áhuga áhorfenda
vakandi með því einu að snúast í kringum sjálfan sig í svo lang-
an tíma og þá skiptir engu hvort hann heitir Chaplin, Marcel
Marceau eða Örn Árnason.
Rétt er að taka fram, að það er afar erfitt að gefa þessari sýn-
ingu stjörnur, eins og við höfum gert hér í Frjálsri verslun
síðustu mánuði. Verkið sem slíkt er varla nema upp á eina eða
í hæsta lagi tvær, en leikur Arnar upp á a.m.k. þijár, ef ekki
þrjár og hálfa. Því verður víst að fara milliveg og gefa sýning-
unni tvær og hálfa, þó að það sé kannski ekki fyllilega sann-
gjarnt gagnvart Erni.
Ekkert lát á un?um leikurum
Uppstoppaður hundur efitír Staffan Göthe hjá Nemenda-
leikhúsinu
Þýðing: Hallgrímur H. Helgason
Leikstjóri: Hilmar Jónsson
Leikmynd: Finnur Arnar
Rót, sjónvarpsmynd, frumsýnd í Sjónvarpinu 26.4 1998.
Leikstjóri: Oskar Jónasson
Handrit: Óskar Jónasson og Einar Kárason
Leikendur: Agnar Jón Egilsson, Ólafur Darri Ólafsson,
Edda Björg Eyjólfsdóttír, Friðrik Friðriksson, Guðmund-
ur Ingi Þorvaldsson, Helga Vala Helgadóttír, Iinda Ás-
geirsdóttir og Sjöfn Evertsdóttir.
0að er mikill vandi að velja verkefni fyrir útskriftarhóp Leiklist-
arskóla íslands í Nemendaleikhúsinu. Hlutverkin mega ekki
vera allt of misvæg; verði eitthvert leikaraefnið útundan í
einni sýningunni - eins og alltaf hljóta einhver brögð að vera
að - er skólanum skylt að bæta því upp tapið í annarri. Frammistaða
leikenda í Nemendaleikhúsinu skiptir miklu máli, ræður jafnvel úr-
slitum um ffamtíð þeirra í faginu. Við vitum ofurvel, að þeir munu
ekki allir geta brauðfætt sig á því, nokkur hluti þeirra á ekki aftur-
kvæmt í sviðsljósið nema í mesta lagi stutta stund. Því er sú gleði,
sem fylgir því að sjá nýtt hæfileikafólk stíga fram á sviðið, ætíð
blandin nokkrum trega.
Sú hefð hefur skapast að bjóða gagnrýnendum ijölmiðlanna á
92
Leikhúsgagnrýni Jóns Viðars Jónssonar