Fregnir - 01.03.2004, Page 22
Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og upplýsingafrœða
Norræna ráðherranefndin veitti árlega fé til starfseminnar og fór hluti ijárins í að reka
skrifstofu sem sá um framkvæmd starfseminnar ásamt útgáfumálum NORDINFO.
Fyrsti formaður NORDINFO var Esko Hákli þáverandi forstöðumaður Háskólabóka-
safnsins í Helsinki og fyrsti framkvæmdastjórinn var Mariam Ginman sem einnig er
fínnsk. Skrifstofa stofnunarinnar var alla tíð í Helsinki.
NORDINFO hefur hafit frumkvæði að mörgum verkefnum og stutt fjöldamörg
önnur, bæði stór og smá, á þeim tæplega 30 árum sem nefndin hefur starfað.
Sem dœmi um verkefni sem Islendingar hafa átt aðild að má nefna:
1) NOSP (Norræn samskrá um tímarit) eða Nordisk Samkatalog för periodika. NOSP er
gott dæmi um verkefni sem NORDINFO hafði umsjón með en fór síðan að lifa sjálf-
stæðu lífi. NOSP er nú starfrækt af Þjóðbókasafni Norðmanna í Osló. NOSP-skráin
inniheldur upplýsingar um tímaritaeign u.þ.b. eitt þúsund bókasafna á Norðurlöndunum
og í Eystrasaltslöndunum. Núverandi tengiliður Islands við NOSP er Helga Kristín
Gunnarsdóttir, Landsbókasafni íslands - Háskólabókasafni.
2) VESTNORD þekkja margir. Það er stafrænt bókasafn blaða og tímarita frá Færeyjum,
Grænlandi og íslandi frá 1773-2001. VESTNORD byggir á öðm verkefni, TIDEN, sem
einnig var styrkt af NORDINFO þar sem hin Norðurlöndin fjögur fengu styrki til að
þróa tækni til myndatöku gamalla blaða og tímarita og yfirfæra textann yfír í stafrænt
form. VESTNORD er samstarfsverkefni Landsbókasafns íslands - Háskólabókasafns
og þjóðbókasafna Færeyja og Grænlands. A heimasíðu VESTNORD (http://www.
timarit.is) er aðgangur að um 300.000 mynduðum blaðsíðum á stafrænu formi úr blöð-
um og tímaritum frá 1773 til 2001 frá Færeyjum, Grænlandi og íslandi. Aðgangur er
öllum opinn og stuðst er við nýjustu tækni í geymslu og miðlun upplýsinga. Markmiðið
er að bæta aðgang að prentuðum blöðum og tímaritum og bjóða upp á nýjar rannsóknar-
aðferðir. Umsjón með VESTNORD af Islands hálfu hefur Öm Hrafnkelsson, forstöðu-
maður handritadeildar Landsbókasafns.
Nordinfo hefur haft með höndum umfangsmikla útgáfustarfsemi. Tímarit NORD-
INFO, Nordinfo-nytt, kom út á árunum 1991 til 2003. Nordinfo-express er fréttablað
sem kom út að jafnaði tvisvar á ári frá árinu 2000, bæði á ensku og sænsku og flutti
stuttar og hnitmiðaðar fréttir af starfsemi NORDINFO ásamt stuttum greinum um það
sem var efst á baugi í heimi rannsóknarbókasafna og í upplýsingasamfélaginu bæði á
Norðurlöndunum og um heim allan. Það var Sigrún Klara Hannesdóttir núverandi
landsbókavörður og framkvæmdastjóri NORDINFO frá 1998-2002 sem átti heiðurinn
af að hrinda þessari útgáfu af stað. NORDINFO-Rapport kom fyrst út árið 1996. í því
eru fyrirlestrar sem fluttir voru á árlegum ráðstefnum NORDINFO. Síðast en ekki síst
eru NORDINFO Publikationer, ritröð 46 einefnisrita sem mörg hver eru afar merkileg
og hafa haft gífurleg áhrif á Norðurlöndunum og víðar.
Undirrituð tók við af Pálínu Héðinsdóttur sem fulltrúi íslands í stjórn NORDINFO
í byrjun ársins 2003. Þegar ég hóf störf í nefndinni hafði mikil umræða verið í gangi
um framtíð NORDINFO og annarra nefnda og stofnana á vegum Norrænu ráðherra-
nefndarinnar allt frá árinu 2000. Áður hafði þó starfsemi NORDINFO verið metin
bæði út frá faglegum og fjárhagslegum forsendum og niðurstaðan alltaf verið jákvæð.
Ráðherranefndin hafði boðað breytingar á starfsemi margra nefnda og stofnana, þ.á m.
NORDINFO. Hugmyndir höfðu komið fram um að leggja NORDINFO niður sem
sjálfstæða stofnun. Því hafði stjóm NORDINFO unnið að því í nokkum tíma að fara
yfir starfsemina og skoða langtímamarkmið nefndarinnar. Var boðað til aukastjórnar-
fundar dagana 16.-17. janúar 2003 í Stokkhólmi til að ræða stefnu og framtíð NORD-
INFO. Niðurstöður þess fundar voru teknar saman í þremur skjölum: Policydokument
for NORDINFO, (Stefna) Program 2003 (Áætlun) og Styrens slutsatser utifrán
evalueringens analysomráden. (Ályktanir stjómar í kjölfar mats.) Fyrsti stjómarfund-
29. árg. - 1. tbl. 2004 - bls. 22