Morgunblaðið - 01.05.2001, Blaðsíða 43
préttingu.
hlutverki
af stjórn
efndar af
rrar taln-
u atkvæði.
uðust gildi
a fundar-
ykktu 169
ti. Stuðn-
ldu taln-
og báðu
a teljara.
rlitsnefnd
ning yrði
urum. Sú
afgerandi
s greiddu
ykktu 178
i.
að nýju
stað og að
ramhaldið
nýju lög-
nna kjósa
il 6. dag-
formanns.
m um for-
pp á Sig-
manni og
lækni. At-
g og féllu
einn hlaut
r 62. Við
ð lófatak í
og Sigur-
ðma. Nýr
og færði
nnilegustu
viðstadda
og þrjá
ð álitamál
rrar 3. gr.
Björnsson,
arsetu til
fundi, yrði
ð að höfðu
n, fyrrver-
andi hæstaréttardómara, úrskurð-
aði hún að Þórunn Gunnarsdóttir og
Tryggvi Björnsson, sem bæði voru
kosin til tveggja ára á síðasta aðal-
fundi, yrðu áfram í stjórn og gengju
ekki úr henni fyrr en á aðalfundi
2002. Fundarmenn gerðu ekki at-
hugasemdir við þetta.
Í kjöri til stjórnar voru tilnefnd
Elísabet Jökulsdóttir, Erna Arn-
grímsdóttir, Guðrún Ögmundsdótt-
ir, Kristján Ágúst Njarðarson, Sig-
ríður Kristinsdóttir og Sveinn
Rúnar Hauksson. Þau Elísabet,
Guðrún, Sigríður og Sveinn voru til-
nefnd af nýkjörnum formanni. At-
kvæðagreiðsla var skrifleg og hlaut
Sveinn flest atkvæði eða 179, Guð-
rún 175 og voru þau því kjörin til
setu í stjórn til tveggja ára. Elísabet
hlaut 162 atkvæði og Sigríður 152 og
voru þær því kjörnar til stjórnarsetu
til eins árs.
Lögum skv. skal kjósa þrjá vara-
menn í stjórn til tveggja ára. Fjórir
voru tilnefndir: Áslaug Ragnars,
Ingimundur K. Guðmundsson, Ólaf-
ur Snorrason og Þóra Kolbrún Sig-
urðardóttir. Þóra tilkynnti að hún
gæfi ekki kost á sér og því voru hinir
þrír sjálfkjörnir.
Sigursteinn sagði í ræðu undir lok
fundarins að Geðhjálp væri og ætti
að vera sjúklingafélag fyrir fólk með
geðheilsuvandamál og aðstandendur
þeirra. Þá sagði hann að það væri
jafnframt hlutverk félagsins að veita
stofnunum og sambýlum eftirlit og
aðhald en á það hefði skort. Þá talaði
hann um að þeim skjólstæðingum
sem búa á sambýlunum þyrfti að
veita miklu öruggara skjól en þeir
hefðu fengið. Hann sagði að vinna
stjórnar undanfarna mánuði hefði
fyrst og fremst snúist um hvernig
hægt væri að bæta úr þessu. „Það er
það starf og það er sá hagsmuna-
árekstur sem varð með tilkomu þess
að starfsmenn stuðningsþjónust-
unnar urðu stjórnarmenn í Geðhjálp
og um leið yfirmenn og undirmenn
framkvæmdastjóra Geðhjálpar, sem
hefur skapað það illviðri sem við höf-
um nú þurft að ganga í gegnum öll
sömul. Félagið Geðhjálp er laskað
eftir ósannindi og atgang þeirra sem
hafa með valdabrölti reynt að brjóta
undir sig félagið,“ sagði Sigursteinn
ennfremur. Þá bætti hann við að
félagið gæti orðið öflugt sjúklinga-
félag með hagsmuni skjólstæðinga
sinna að leiðarljósi en þeir væru 24%
þjóðarinnar skv. nýrri skýrslu land-
læknisembættisins. Nýkjörinn for-
maður sagði fundargestum að nú
væru tímamót í félaginu. „Í fyrsta
skipti hafið þið valið til forystu í
þessu félagi einstakling sem ekki er
geðheilbrigðisstarfsmaður, sem á
það ekki á hættu að þurfa einn dag-
inn að gagnrýna sjálfan sig vegna
þess að hann er hinum megin við
borðið í geðheilbrigðisþjónustunni.
Þið hafið valið einstakling sem býr
við geðsjúkdóm og hefur verið að
slást við þetta og unnið stóra sigra
eins og allir þeir sem eru með geð-
sjúkdóma geta gert,“ sagði Sigur-
steinn að lokum.
Því næst tók Kristófer til máls og
þakkaði þeim sem hann studdu í for-
mannskjörinu. Þá óskaði hann ný-
kjörnum formanni til hamingju með
kjörið og óskaði stjórninni velfarn-
aðar. Hann sagði að tími væri kom-
inn til að slíðra sverðin og að fólk
færi að standa saman. „Það hafa víða
verið látin falla ansi ljót og meiðandi
orð. Mér finnst miður hvað ýmsir að-
ilar og starfsmenn félagsins, og þá
sérstaklega framkvæmdastjóri
félagsins, hafa látið ljót orð falla
bæði um starfsmenn stuðningsþjón-
ustunnar, mig og fleiri.“ Þá sagði
Kristófer að sér þætti ljóst, miðað
við orð Sigursteins um að félagið
væri fyrst og fremst sjúklingafélag
með eftirlitsskyldu, að einhver ann-
ar aðili þyrfti að taka yf-
ir stuðningsþjónustuna,
t.d. svæðisskrifstofa og
félagsmálastofnun.
Að því loknu tók frá-
farandi formaður til
máls og þakkaði Dögg
góða fundarstjórn, svo og öllum sem
mættu til fundarins og sýndu af sér
góða hegðun. Þá óskaði hún nýrri
stjórn og Sigursteini til hamingju
með daginn. Hún sagði mikla vinnu
vera framundan hjá stjórninni og
kvaðst vonast til að henni gengi allt í
haginn.
aðið/Ásdís
ardóttir,
munum.
st
g
Annar aðili
þyrfti að taka
yfir stuðnings-
þjónustuna
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ 2001 43
F
YRSTI „ferðalangurinn
í geimnum“, bandaríski
auðkýfingurinn Dennis
Tito, fór gær inn í al-
þjóðlegu geimstöðina,
ISS, sem er um 395 km frá jörðu.
Rússneska geimfarið Soyuz, með
Tito og tvo rússneska geimfara inn-
anborðs, lagðist að geimstöðinni
laust fyrir klukkan átta í gærmorg-
un, tíu mínútum á undan áætlun,
eftir tveggja daga ferð sem hófst í
Kasakstan.
„Frábær ferð“
Tito brosti út að eyrum þegar
hann fór inn í geimstöðina og heils-
aði þremur geimförum, sem hafa
dvalið í stöðinni frá því í mars.
„Ferðin hingað var frábær,“
sagði Tito sem var í venjulegum
geimfarabúningi. „Ég veit ekkert
um þessa aðlögun sem menn tala
um. Ég hef þegar aðlagast. Þannig
að ég elska geiminn.“
Talgat Músabajev, flugstjóri
Soyuz, sagði að svo virtist sem Tito
hefði „yngst um tíu ár“ í ferðinni.
„Ef til vill yngjast menn upp í
geimnum,“ bætti hann við og brosti.
Að sögn talsmanns rússnesku
stjórnstöðvarinnar leið Tito illa á
sunnudag og hann kastaði upp en
náði sér fljótt. Ógleði er algeng
meðal geimfara, einkum fyrsta dag
geimferða.
Tito og tveir rússneskir geimfar-
ar Soyuz eiga að dvelja í viku í
geimstöðinni hjá Rússanum Júrí
Úsatsjov og tveimur bandarískum
geimförum. Úsatsjov og Banda-
ríkjamennirnir tveir föðmuðu gest-
ina sem hvíldu sig það sem eftir var
af fyrsta deginum um borð í geim-
stöðinni.
„Ég vona að Dennis komi fljótt
heim vegna þess að starf geimfara
er erfitt og hættulegt,“ hafði rúss-
neska fréttastofan Ítar-Tass eftir
vinkonu Titos, Dawn Abraham, sem
fylgdi honum á geimferðamiðstöð-
ina í Kasakstan.
Má ekki fara inn í bandarísku
einingarnar án fylgdar
Geimferðastofnun Bandaríkj-
anna, NASA, hafði lagst gegn ferð
Titos í geimstöðina af öryggis-
ástæðum. NASA sagði að Tito hefði
ekki fengið næga þjálfun, til að
mynda í því að bregðast rétt við í
neyðartilvikum í bandarískum ein-
ingum geimstöðvarinnar. Hann var
því sagður geta stefnt starfi geim-
faranna í hættu.
Tito verður ekki leyft að fara inn í
bandarísku einingarnar án þess að
vera í fylgd áhafnar geimstöðvar-
innar. Hann þurfti einnig að skrifa
undir samning um að hann greiði
fyrir skemmdir sem hann kann að
valda á tækjum stöðvarinnar og
geti ekki höfðað skaðabótamál ef
hann slasast. Fjölskylda hans getur
ekki heldur krafist bóta láti hann
lífið í geimstöðinni.
Rússar segjast ráða því sjálfir
hverja þeir flytji í geimstöðina sem
er í eigu Bandaríkjanna, Rússlands,
Kanada, Japans og nokkurra Evr-
ópuríkja. Bandaríkjamenn greiða
meginhluta kostnaðarins af geim-
stöðinni en Rússar hafa hannað og
smíðað marga af mikilvægustu
hlutum hennar.
Ræða við fleiri auðkýfinga
Júrí Semjonov, forstjóri Energ-
íja, rússnesks fyrirtækis sem smíð-
ar rússnesk geimför og annast
geimferðir Rússa, sagði að reglurn-
ar um hvar Tito mætti halda sig í
geimstöðinni væru „pólitísks eðlis“
en hann myndi fylgja þeim.
Semjonov sagði að rússneskir
embættismenn væru þegar farnir
að ræða við auðkýfinga sem vildu
feta í fótspor Titos og greiða Rúss-
um fyrir ferð í geiminn.
NASA féllst á geimferð Titos
með semingi eftir nokkurra mánaða
þref en bilun í tölvum geimstöðv-
arinnar varð til þess að um tíma var
útlit fyrir að töf yrði á því að Soyuz-
farið gæti lagst að geimstöðinni.
Geimförunum tókst þó að gera
við tölvurnar með aðstoð áhafnar
bandarísku geimferjunnar
Endeavour sem hafði orðið að fresta
ferð sinni aftur til jarðar vegna bil-
unarinnar. Endeavour fór síðan frá
geimstöðinni á sunnudag og var um
130 km frá henni þegar Soyuz lagð-
ist að henni í gærmorgun.
Tekur ekki þátt í starfi
geimfaranna
Tito, sem er sextugur, er fyrsti
maðurinn sem greiðir fyrir ferð í
geimnum. Hann er einnig næstelsti
geimfari heims á eftir John Glenn,
bandaríska geimfaranum og öld-
ungadeildarþingmanninum fyrrver-
andi, sem fór í aðra geimferð sína 77
ára að aldri.
Hermt er að Tito hafi greitt Rúss-
um andvirði tæpra tveggja millj-
arða króna fyrir ferðina. Hann á
ekki að taka þátt í störfum rúss-
neskra förunauta sinna eða áhafnar
geimstöðvarinnar. Hann hyggst
einkum verja tíma sínum í að skoða
jörðina og taka myndir.
Tito og rússnesku geimfararnir
tveir halda aftur til jarðar á laug-
ardagskvöld.
Rússneski geimfarinn Talgat Musabaev (t.v.) og Dennis Tito fara í
Soyuz-geimfarið áður en því var skotið á loft frá Baikonur-geimferða-
miðstöðinni í Kasakstan á laugardag.
AP
Júrí Úsatsjov, yfirmaður alþjóðlegu geimstöðvarinnar (t.v.), býður bandaríska auðkýfinginn Dennis Tito (fyrir miðju) velkominn um borð í geim-
stöðina eftir að hann kom inn í hana í gegnum lúgu á jafnþrýstiklefa í gærmorgun.
Alþjóðlega geimstöðin, með jörðina í bakgrunni. Myndin var tekin úr
Soyuz-geimfari Rússa áður en það lagðist að geimstöðinni í gær.
Tito kominn
í alþjóðlegu
geimstöðina
Langþráður draumur bandaríska auð-
kýfingsins Dennis Titos um að fá tæki-
færi til að ferðast í geimnum hefur nú
ræst þrátt fyrir andstöðu NASA, banda-
rísku geimferðastofnunarinnar. Hann er
nú kominn í alþjóðlegu geimstöðina eftir
að hafa greitt Rússum andvirði tæpra
tveggja milljarða króna fyrir geimferð
sem á að standa í viku.
Moskvu. Reuters, AP, AFP.