Morgunblaðið - 08.03.2002, Blaðsíða 49
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. MARS 2002 49
✝ Haukur Jörund-arson fæddist í
Reykjavík 11. maí
1913. Hann lést á
Líknardeild Land-
spítalans í Kópavogi
26. febrúar síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Jörundur
Brynjólfsson, kenn-
ari, bóndi og alþing-
ismaður, f. á Star-
mýri í Álftafirði 21.
feb. 1884, d. 3. des.
1979, og Þjóðbjörg
Þórðardóttir kenn-
ari og húsfreyja í
Reykjavík, f. 20. okt. 1889, d. 4.
júní 1969. Foreldrar Jörundar
voru Brynjólfur Jónsson og Guð-
leif Guðmundsdóttir. Foreldrar
Þjóðbjargar voru Þórður Narfa-
son og Guðrún Jóhannsdóttir.
Systkini Hauks: 1) Guðrún, f. 21.
des. 1916, d. 20. okt. 1998. 2) Guð-
leif, f. 21. des. 1916, d. 27. feb.
2000. 3) Þórður, f. 19. feb. 1922,
býr í Kópavogi. 4) Auður, f. 16.
júní 1923, býr í Reykjavík. Hálf-
systkini hans samfeðra: Unnur, f.
9. apríl 1929, og Gaukur, f. 24.
sept.1934. Haukur var tvíkvænt-
ur. Fyrri kona hans er Ástríður
Sigurmundardóttir hjúkrunar-
fræðingur, f. 27. nóv. 1913. For-
eldrar hennar voru Sigurmundur
Sigurðsson læknir, f. 24. nóv.
1877, d. 14. nóv. 1962, og Krist-
Hann varð búfræðingur frá
Bændaskólanum að Hólum 1932.
Hann stundaði síðan nám við
menntaskólann að Hamri í Noregi
1932–33, varð búfræðikandídat
frá Búnaðarháskólanum að Ási í
Noregi 1936 og stundaði síðan
framhaldsnám við Notthingham
College of Agriculture í Englandi
1945–46. Hann fór einnig í náms-
ferðir til allra Norðurlandanna,
Hollands og Þýskalands árið
1937. Þá dvaldi hann við nám í
Bandaríkjunum í níu mánuði 1956
og var gerður að heiðursfélaga
við háskólann í Minneapolis sama
ár. Haukur var kennari við
Bændaskólann á Hvanneyri í
Borgarfirði 1936–57. Hann starf-
aði hjá Landnámi ríkisins 1957–58
og var fulltrúi í landbúnaðarráðu-
neytinu 1959–63. Hann var skóla-
stjóri Bændaskólans á Hólum í
Hjaltadal 1963–71 og var fulltrúi
hjá Landnámi ríkisins auk skóg-
ræktarstarfa 1971–73 og skrif-
stofustjóri í landbúnaðarráðu-
neytinu 1974–83. Haukur sat í
hreppsnefnd Andakílshrepps
1947–57 og var formaður Ung-
mennasambands Borgarfjarðar
um skeið. Hann var í stjórn Kaup-
félags Borgfirðinga og var fyrsti
formaður Skógræktarfélags
Borgarfjarðar. Hann var formað-
ur Framsóknarfélags Borgar-
fjarðar, formaður Framsóknar-
félags Reykjavíkur 1961–63,
formaður bátafélagsins Bjargar
1956–62 og fyrsti formaður Fé-
lags búfræðikandidata.
Útför Hauks fer fram frá
Grensáskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
jana Anna Eggerts-
dóttir, f. 24. nóv.
1894, d. 20. ág. 1932.
Dætur Hauks og
Ástríðar: 1) Anna, f.
7. okt. 1938, búsett í
Frakklandi. 2) Björg,
f. 24. jan. 1941, d. 25.
nóv. 1999. 3) Ásrún,
hjúkrunarfræðingur
og nuddari í Reykja-
vík, f. 20. apríl 1944.
4) Áslaug, ljósmóðir
og hjúkrunarfræðing-
ur í Reykjavík, f. 20.
apríl 1944. 5) Arndís,
hjúkrunarfræðingur
og guðfræðinemi í Reykjavík, f.
25. mars 1950. Haukur og Ástríð-
ur slitu samvistum. Barnabörnin
eru tíu og barnabarnabörnin átta.
Seinni kona Hauks er Sólveig Al-
exandersdóttir, sjúkraliði í
Reykjavík, f. 5. maí 1934. Sonur
hennar og stjúpsonur Hauks var
Kristján, verkamaður í Reykja-
vík, f. 24. jan. 1963, d. 1998. Hauk-
ur og Sólveig slitu samvistum.
Haukur ólst upp í Reykjavík til
sex ára aldurs, en flutti þá með
fjölskyldu sinn að Múla í Biskups-
tungum og þremur árum síðar að
Skálholti, en faðir hans var bóndi
í Skálholti, Biskupstungum, og
síðar í Kaldaðarnesi í Ölfusi.
Haukur var í Íþróttaskólanum í
Haukadal 1928 og í Héraðsskól-
anum á Laugarvatni 1930–31.
Elsku pabbi minn. Ég vil með
þessu greinarkorni þakka þér fyrir
allt. Fyrir að vera pabbi minn og
fyrir að vera vinur minn, og fyrir að
hafa trú á mér og segja mér að ég
væri stúlkan þín.
Ein af mínum fyrstu bernsku-
minningum er hvað mér fannst allt-
af gott að leiða þig, höndin þín var
alltaf svo heit og örugg. Ég sagði
þér stundum að Kári, strákurinn
minn, hefði erft góðu, hlýju hend-
urnar þínar, og þér þótti vænt um
það. Við höfum vitað um skeið að
hverju drægi hjá þér pabbi minn og
þú tókst því með einstakri reisn og
æðruleysi. Gerðir jafnvel grín að
því, og sagðir að nú væri tröllakyn-
inu brugðið. Í dag er ég svo þakklát
fyrir það að við skyldum eyða síð-
ustu mánuðunum þínum saman.
Mér finnst ég hafa kynnst þér alveg
á nýjan og yndislegan hátt. En við
gátum spjallað um allt milli himins
og jarðar, bæði skemmtilega hluti
og svo líka viðkvæma. Og það var
svo gott. En það geymum við á milli
okkar þar til við hittumst næst. Það
er svo gott að allt skyldi þetta
verða eins og við töluðum um þegar
þú fórst. Þakka þér fyrir löngu og
góðu samtölin við Ingunni og Kára,
þau eiga núna dýrmætan minninga-
sjóð um afa sinn. Ég veit að þið
Björg eruð núna saman og það er
gott að hugsa til þess. En ég sakna
þín sárt, pabbi minn, og er hálf aum
og lítil þessa dagana. Guð geymi
þig elsku pabbi minn, og ég veit að
þú tekur á móti mér þegar minn
tími kemur. Ég ætla svo að kveðja
þig í bili með orðum sem við lásum
saman, og fannst svo falleg.
Því hvað er það að deyja annað en standa
nakinn í blænum og hverfa inn í sól-
skinið? Og hvað er að hætta að draga
andann annað en að frelsa hann frá frið-
lausum öldum lífsins, svo að hann geti
risið upp í mætti sínum og ófjötraður
leitað á fund Guðs síns? Og þegar þú hef-
ur náð ævitindinum, þá fyrst munt þú
hefja fjallgönguna. Og þegar jörðin
krefst líkama þíns muntu dansa í fyrsta
sinn.
(Kahlil Gibran.)
Vertu sæll að sinni, elsku pabbi
minn, og Guð geymi þig og verndi.
Þín dóttir,
Arndís.
Það var á haustnóttum árið 1936,
sem ungliði kom fram í kennara-
stétt Bændaskólans á Hvanneyri.
Ég hafði þá það sama haust innrit-
ast til náms í yngri deild hans,
ásamt fleirum, svo að við vorum 32
væntanlegir nemendur hans þar.
Fyrir voru í eldri deild einnig 32
nemendur.
Þessi ungliði, sem þá hóf feril
sinn í kennarastétt, er öldungurinn,
sem nú hefur hörfað inn í sólarlagið
að loknu farsælu dagsverki, Hauk-
ur Jörundarson.
Haukur var búfræðingur frá Hól-
um. Nam síðan við Landbúnaðarhá-
skólann í Ási í Noregi. Kom þaðan
beinustu leið frá prófborðinu til
kennslu á Hvanneyri aðeins 24 ára
gamall. Ég met það, sem mikið
áræði og mikið sjálfstraust, að hella
sér út í þetta.
Þetta væri ekkert frásagnarefni,
ef það væri að gerast í dag, eða um
þessar mundir. En það eru nær 66
ár síðan þetta var. Samfélagið allt
með öðru sniði þá. Lét sig þetta
miklu skipta, langt út yfir grundir
Hvanneyrar. Fannst það frétt-
næmt. Smjattaði á því. Nefndi óþef
af því. Það verður þess vegna ekki
sagt að samfélagið hafi gefið honum
meðbyr. En ég varð aldrei var við
neina misklíð eða sundrungarefni
innan skólans gegn þessum unga
kennara. Nema síður væri. Þeir í
eldri deildinni hefðu varla setið á
sér, ef óánægjan með þennan unga
kennara hefði raskað ró þeirra.
Þeir voru heimaríkir að vanda og
töluðu ekkert í lágum hljóðum, ef
því var að skipta. Flestir voru þeir
eldri en Haukur og nokkrir úr
yngri deildinni líka.
Haukur setti mikinn svip á fé-
lagslífið í skólanum. Ef til vill staf-
aði það af ungdómi hans, að hann
varð strax eins og einn af þessum
64 strákum sem gistu skólann.
(Engin kona. Nei, því miður. Engin
kona þá við búfræðinám – ussu
sussu – harður heimur.) Hann var
mikill kappsmaður um útiveru og
fótboltaspark. Lét skipta liðum og
lék við hvern sinn fingur, ef lið hans
vann, en var grútfúll ef það tapaði.
Mér finnst þetta lýsa honum eins
og hann í raun og veru var. Heill og
sannur í hverju því, sem hann lét
sig varða, hversu smávægilegt sem
það var, og duldi þá engan afstöðu
sinni. Eins var það með kennsluna.
Hann setti sig aldrei úr færi um
það að koma nemendum sínum til
árangurs í náminu. Hann vildi veg
þeirra og framgang þar mikinn og
lagði stolt sitt í það, að helst skyldu
þeir bera af, í þeim fögum, sem
hann kenndi. Enda fór það svo, að
við miðlungsmenn í námfýsi og getu
fengum drjúgan skerf til frambúðar
af kennslu hans. Hinir voru auðvit-
að stolt hans, sem betur gerðu.
Hann dró enga dul á það. Hann
hafði góðan skilning á því, hver gat
og var hyskinn. Hann vægði þeim
ekki. Skildi líka mætavel, hver hafði
takmarkaða getu til náms, og var
þá fullur samúðar í hans garð. En
greinilega lét hann sér annt um alla
sína nemendur.
Það var aðeins eitt, sem menn
skyldu vara sig á, það var að hall-
mæla ekki Framsóknarflokknum.
Þá gjörsamlega splundraðist jafn-
vægi hans og hans meðfædda dag-
farsprýði fór út um þúfur. Mig
minnir að við værum fimm eða sex,
af nemendum skólans, sem ekki ját-
uðum þau trúarbrögð, svo hættan
hefur nú ekki verið mikil á því, að
sú fylking riðlaðist.
Haukur var frábær félagi. Ég
held að öllum á setrinu hafi verið
hlýtt til hans. Nemendurnir virtu
hann sem kennara og löðuðust að
honum vegna drenglyndis hans. Við
nemendur hans megum vera honum
þakklátir fyrir framlag hans okkur
til þroska í göróttum heimi. Öll
þjóðin má vera honum þakklát. Svo
mörgum frækornum hefur hann sáð
í hug og hjarta íslenskra ung-
menna, þeim til velferðar og braut-
argengis. Ég efast ekki um að sumt
af þeim hafa verið framsóknarfræ.
Hann átti líka fullan rétt á því að
lifa í þessum heimi, eins og tréð og
stjörnurnar. Það verður ekkert um
það deilt, að hin íslenska þjóð átti
Hauk í horni þar sem hann fór.
Núna – við leiðarlok – biðjum við
honum velfarnaðar á nýrri vegferð.
Hlutskipti hans verður nú fyrst um
sinn það sama og allra annarra,
sem hörfað hafa inn í sólarlagið, að
hasla sér völl í nýjum heimi. Við
skulum eftir megni veita honum
stuðning við það, með hlýjum hug
og árnaðaróskum. Við skulum segja
eins og amma mín, ef einhver fór af
bæ: „Guð veri með honum.“
Kær kveðja.
Skarphéðinn Össurarson.
Elsku afi. Það er skrítið og
óraunverulegt að sitja hér og skrifa
þessa kveðju til þín. Svona er dauð-
inn alltaf, óraunverulegur og erf-
iður að skilja til fullnustu. Það hef-
ur verið erfitt fyrir mig að vera
ekki á landinu síðustu vikurnar,
þegar þú varst svona veikur. En
þrátt fyrir það þá er ég því óend-
anlega fegin að ég kom til Íslands í
janúar og gat verið með þér. Við
áttum mörg löng samtöl eins og
alltaf, um allt milli himins og jarð-
ar, en þú hefur ætíð verið botnlaus
fróðleiksbanki um allt sem hugsast
getur, fyrir utan það hve skemmti-
legur sögumaður þú varst. Það hef-
ur verið mér mikils virði að geta
spurt þig um ættfeður mína, í báðar
ættir reyndar þar sem þú vissir jú
ótrúlega mikið um ættina hennar
ömmu líka og það er erfitt að hugsa
til þessa að öll þín vitneskja og
innsæi sé horfið úr þessum heimi.
Það er svo kannski heldur ekki al-
veg rétt þar sem við sem eftir erum
komum til með að bera áfram allt
það sem þú veittir okkur hlutdeild í.
Mér finnst heillandi og skemmti-
legt að hugsa til alls þess sem þú
hefur upplifað og gert. Þú varst í
Machu Picchu 1942 og gekkst eftir
Kínamúrnum svo að dæmi sé tekið,
þú lifðir á ótrúlegri öld, samhliða
ólýsanlegum breytingum og fram-
förum, það er erfitt að skilja hvern-
ig það hefur verið, en ég held og
vona að þú hafir verið sáttur og
ánægður með ferðalagið þitt.
Þú kallaðir mig alltaf frænku
þína, það fannst mér skrítið þegar
ég var yngri, en núna þykir mér
vænt um nafngiftina. Ég sé auð-
veldlega fyrir mér breiða brosið
þitt og stríðnisglampann í augunum
sem næstum alltaf var þar, jafnvel
eftir að kroppurinn var farinn að
bregðast þér, eða eins og þú sagðir
þá var tröllakyninu víst brugðið í
fyrsta sinn. Jafnvel þá var húm-
orinn í fínu formi. Það hefur veitt
mér mikinn innblástur að kynnast
þér, jafn góð skapgerð og húmor
finnast ekki víða, og ef ég hef erft
bara helminginn af góða skapinu
þínu, þá á ég örugglega eftir að
halda lífsgleðinni, vonandi jafn
lengi og þú gerðir.
Takk fyrir að vera afi minn, takk
fyrir allar sögurnar og brosin, takk
fyrir smitandi lífsgleðina, og takk
fyrir að hafa kallað mig eina af
stjörnunum þínum, því gleymi ég
ekki. Ég sendi ástarkveðjur til fal-
lega afans míns, þín frænka
Ingunn.
Mætur maður, afi minn, Haukur
Jörundarson, er allur.
Ég kynntist afa töluvert undan-
farin ár, hann var mjög fróður um
menn og málefni og alltaf var gam-
an að spjalla við hann um lífsins
gang.
Hann hafði frá mörgu að segja
enda hafði hann komið víða við á
sinni löngu ævi.
Mér er ofarlega í huga er ég
hugsa til afa hversu gott lundarfar
hann hafði allt til hins síðasta og
mættu margir taka hann sér til fyr-
irmyndar í hátterni og léttlyndi.
Ávallt var hann hress og sló á
létta strengi, oftsinnis ræddum við
um pólitíkina, við vorum ekki alltaf
sammála um hvað væri þjóðinni
fyrir bestu í stjórnmálum, en oftast
tókst okkur að finna sameiginlegan
punkt í okkar umræðum um ýmis
málefni. Afi var alla tíð mikill fram-
sóknarmaður og fór ekki leynt með
það og var ekki annað hægt en að
virða þá hliðhollu afstöðu sem hann
tók með Framsóknarflokknum í öll-
um málum. Ég minnist þess er
hann sagði mér að eitt sinn hafði
hann kost á því að fara í framboð
sem var nokkuð víst sæti á Alþingi
á þeim tíma en hann vildi það ekki.
Fannst það ekki vera rétti vett-
vangurinn fyrir sig, hafði kynnst
því að faðir hans hafði verið mikið á
Alþingi og fannst afa alltof mikill
tími fara í þingmennskuna og það
sem henni fylgdi.
Það var afa afskaplega erfiður
tími þegar móðir mín, dóttir hans,
lést eftir erfið veikindi 1999.
Oft ræddum við um mömmu og
hann hafði oft á orði að nú færi að
styttast í að hann myndi hitta hana
aftur „hinum megin“ eins og afi
orðaði það enda vissi hann hvert
stefndi og hafði haft á orði að sinn
tími myndi koma í febrúar.
Nú veit ég að „hinum megin“ eru
fagnaðarfundir enda áttu þau gott
skap saman, mér verður hugsað til
þeirra beggja með hlýju í hjarta því
að nú geta þau rifjað upp liðnar
stundir og fylgst með okkur sem
hugsum til þeirra.
Guð blessi minningu afa míns,
Kolbeinn Már Guðjónsson.
HAUKUR
JÖRUNDARSON
að laga fjórhjólið og leika okkur á því.
Þá eyddum við miklum tíma saman
og er ég mjög þakklátur fyrir það, ég
hefði óskað þess að fá að eyða meiri
tíma með þér en fæ hann ekki strax,
ég hef beðið guð um að geyma þig og
hann gerir það þangað til ég kem.
Elsku Össi, þú gerðir lífið þess
virði að lifa því, ég gleymi þér aldrei.
Litli frændi
Hilmar Egill Jónsson.
Það er svo sárt og vont að um
dauðann fái maður engu ráðið og erf-
itt er að skilja af hverju einhver er
tekinn burt sem maður elskar svo
mikið og þarf mikið á að halda. Nú er
Össi frændi farinn upp til himna þar
sem ömmur hans og afar gæta hans
fyrir okkur. Hann var svo ungur og
átti eftir að gera svo margt því eng-
inn var jafn uppátektasamur og
hann. Við vissum aldrei á hvernig
farartæki hann kæmi í heimsókn
næst.
Alveg frá því að við munum eftir
okkur kom hann alltaf til okkar og
knúsaði okkur og spurði hver væri
besti frændi í heimi. Ekki var erfitt
að svara þeirri spurningu því hann
var alltaf svo góður og yndislegur við
okkur. Allan þann tíma sem við feng-
um að hafa hann urðum við bara einu
sinni ósátt. Það var þegar við vorum
um 14 ára gamlar. En ekki liðu nema
tveir dagar þar til hann var kominn
heim til okkar til að segja fyrirgefðu
og hvað honum þætti vænt um okk-
ur. Þetta lýsir Össa svo vel því hann
vildi alltaf hafa alla glaða í kringum
sig.
Á síðastliðnum árum komu svo
margar spurningar upp sem fylgir
því að verða fullorðinn, og hjálpaði
hann okkur oftar en ekki að finna
svör við þeim. Þegar við vorum sam-
an leit hann alltaf á okkur sem jafn-
aldra sína og gaf sér alltaf tíma til
þess að hlusta á sögurnar okkar.
Það eru forréttindi að hafa átt
hann sem frænda og vin. Það á eftir
að verða svo tómlegt án hans og eig-
um við eftir að sakna hans óendan-
lega mikið.
Takk fyrir allt.
Þínar frænkur,
Elsa og Marta.
Mér brá mjög mikið föstudaginn 1.
mars þegar faðir minn náði í mig í
skólann og sagði mér að Össi frændi
minn væri dáinn, en einhvern veginn
tókst mér að byrgja það inni í mér
eða þá að hugurinn hefur neitað að
trúa þessu.
Ég man aldrei eftir þér öðruvísi en
brosandi og hlæjandi. Ég minnist
þess aldrei að hafa séð þig reiðan eða
í fýlu.
Okkur Erni samdi mjög vel, við
gátum spjallað saman um ýmis
áhugamál okkar þegar við hittumst á
ættarmótum og öðrum samveru-
stundum fjölskyldu okkar, en við er-
um systrasynir. Eitt sinn dvaldi hann
hjá okkur um páska og þá fórum við
saman í Hlíðarfjall á snjóbretti, það
var ekkert mál fyrir Örn þó að ég
væri ellefu árum yngri en hann, ald-
ur var svo afstæður í hans huga,
hann gat skemmt sér með öllum. Ég
hefði viljað hitta hann miklu oftar en
þar sem við bjuggum í sitthvorum
landshlutanum þá gekk það ekki. En
þegar við hittumst þá var gaman hjá
okkur, hann var alltaf tilbúinn að
gefa unglingnum tíma til þess að
ærslast og hlæja. Ég á eftir að sakna
þessara stunda með honum mikið.
Þegar faðir minn tilkynnti mér þetta
stóra áfall grunaði mig síst að það
hefði verið þú svona ungur að aldri,
en þú varst veikur fyrir hjarta, og þú
hlífðir þér aldrei, þú varst alltaf tilbú-
inn að hjálpa öðrum. Nú er þessi
hugljúfi drengur horfinn okkur en
mér finnst hann hefði átt að lifa svo
miklu lengur.
Minn kæri frændi. Ég þakka þér
öll þau ár sem við höfum þekkst og
allt það sem þú gafst mér. Ég á eftir
að sakna þín sárt.
Maríu dóttur hans, foreldrum,
systkinum og öðrum ástvinum hans
votta ég einlæga samúð mína.
Þinn einlægi frændi,
Guðjón Unnar Hjálmarsson.
Fleiri minningargreinar um Örn
Egilsson bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.