Morgunblaðið - 05.11.2002, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 5. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Magnþrungin spennusaga!
30% afsláttur í verslunum Pennans og Eymundsson
Þegar glæsilegasta flugvél Íslendinga, Geysir,
skilar sér ekki á tilsettum tíma í Reykjavík,
í septembermánuði 1950, setur ótta að
fólki. Síðast spurðist til vélarinnar yfir
Færeyjum. Þegar liðnir eru rúmir fjórir
sólarhringar telja flestir landsmenn fólkið
af. Þá berst ógreinilegt neyðarkall:
„Staðarákvörðun ókunn ... allir á lífi“. Við tekur
atburðarás sem á sér enga hliðstæðu.
Óttar Sveinsson,
mest seldi höfundur
síðustu ára, skrifar
raunverulegar
spennusögur sem
erfitt er að leggja
frá sér fyrr en
sagan er öll.
Í bókinni koma fram upplýsingar, myndir og frásagnir sem ekki hafa birst áður opinberlega.
BENEDIKT Ingi Ármannsson og
Ari James eru góðir vinir. Þeir
bralla ýmislegt saman, fara t.d. í
sund eða tala um lífið og tilveruna.
Þeir hafa þekkst síðan í haust og
reyna að hittast einu sinni í viku og
gera þá eitthvað skemmtilegt sem
þeim dettur í hug.
Þessi lýsing á eflaust við um fleiri
vini, en það sem er óvenjulegt við
vináttu Benedikts og Ara er að sá
fyrrnefndi er háskólanemi en Ari er
átta ára nemandi í Austurbæj-
arskóla. Þeir eru þátttakendur í
Mentor-verkefninu Vináttu sem Vel-
ferðarsjóður barna vinnur að í sam-
starfi við Háskóla Íslands og Kenn-
araháskóla Íslands, en í gær
undirrituðu fulltrúar þessara aðila
samstarfssamning um verkefnið til
ársins 2004.
Mjög gefandi verkefni
„Ég er þakklátur fyrir að fá tæki-
færi til að taka þátt í þessu verkefni
og kynnast Ara,“ segir Benedikt.
„Með verkefninu er verið að brúa
kynslóðabilið. Það sem stendur upp
úr er hvað þetta er gefandi. Sá tími
sem við eyðum saman er ofboðslega
gefandi. Þá gerum við eitthvað
skemmtilegt sem okkur dettur í
hug, förum í sund, sitjum og ræðum
um daginn og veginn og komumst
að skemmtilegum niðurstöðum um
framtíð mína og hans. Verkefnið
gefur manni sjálfum tíma til að njóta
þess að vera til.“
Ari tekur í sama streng og segist
ánægður með verkefnið og að sam-
an geri þeir Benedikt ýmislegt.
Tilraun sem lofar góðu
Mentor-verkefnið er tilrauna-
verkefni sem hóf göngu sína á síð-
asta ári hér á landi en er upprunnið í
Ísrael þar sem það er mjög útbreitt.
Verkefnið Vinátta byggist á þeirri
hugmyndafræði að tryggt samband
milli barns og fullorðins ein-
staklings, í lengri eða skemmri tíma,
byggi upp sjálfsmynd barnsins og
auki lífsleikni þess og veiti á sama
tíma háskólastúdentum mikilvæga
og þroskandi reynslu þar sem þeir
fá innsýn í líf barna á aldrinum 6–12
ára. Ennfremur er áhersla lögð á
hagsmuni samfélagsins í heild af því
að börn og ungmenni kynnist og
læri af aðstæðum hvert annars. Mið-
að er við að mentorar, þ.e. stúdent-
arnir, eyði þremur klukkustundum
með barninu í viku hverri. Á síðasta
ári tóku tveir grunnskólar þátt í
verkefninu en í ár eru þeir fimm.
Þátttakendur eru alls 144, 72
mentorar og jafnmörg börn.
Ingibjörg Pálmadóttir, fram-
kvæmdastjóri Velferðarsjóðs barna,
sagði framtíðarsýn sjóðsins vera þá
að verkefnið verði tekið upp í öllum
skólum á landinu og að skólarnir
taki við því af sjóðnum.
Glaðari börn og öruggari í fasi
Samkvæmt niðurstöðum könn-
unar sem Rannsóknir og greining
gerði meðal þátttakenda síðasta
vetrar og Þórólfur Þórlindsson, pró-
fessor í félagsfræði, kynnti við und-
irritun samningsins í gær, kom fram
að mentorar, börn, kennarar og for-
eldrar barnanna eru sammála um að
verkefnið hafi tekist vel og hafi skil-
að góðum árangri. Jákvæðar breyt-
ingar urðu t.d. í þá veru að barnið
hefði orðið glaðara, jákvæðara og
öruggara í framkomu.
Verkefnið er þroskandi fyrir báða
aðila, það eykur sjálfstraust barns-
ins sem finnst það fá persónulegan
stuðning frá sínum mentor. Með
verkefninu öðlast barnið nýja sýn á
lífið og börn nýbúa auka við ís-
lenskukunnáttu sína, svo eitthvað sé
nefnt. „Við mættum byggja meira á
þeirri aðferðafræði sem hér er not-
uð,“ sagði Þórólfur. „Til að efla og
bæta okkar samfélag mættum við
hlúa enn meira að frjálsu félaga-
starfi, það ætti í það minnsta að vera
valmöguleiki við þær aðferðir sem
við nú beitum.“
Páll Skúlason, rektor Háskóla
Íslands, lýsti ánægju sinni með
Mentor-verkefnið og sagði það vera
íslenska menntakerfinu til góðs.
Hann talaði um gildi þess að börn
hefðu góðar fyrirmyndir og í sama
streng tók Páll Magnússon, upplýs-
ingafulltrúi Íslenskrar erfðagrein-
ingar, sem lagt hefur fé í Velferð-
arsjóð barna. Bjarni Ármannsson,
formaður sjóðsins, sagði Mentor-
verkefnið það stærsta sem sjóðurinn
hefði ráðist í til þessa og væru mikl-
ar væntingar til þess gerðar í fram-
tíðinni.
Samstarfssamningur um Mentor-verkefnið Vináttu undirritaður í Háskóla Íslands í gær
Morgunblaðið/Sverrir
Ari James og Benedikt Ingi Ármannsson tala stundum saman um lífið og
framtíðaráformin. Þeir taka þátt í Mentor-verkefninu Vináttu.
Vinátta hefur upp-
byggileg áhrif og
brúar kynslóðabilið
ÆTLI jarðhitinn og rafmagnið sé
ekki það sem átta Íslendingar, sem
starfa á vegum Íslensku friðargæsl-
unnar á Pristina-flugvelli í Kosovo,
sakni einna mest frá Íslandi, að vinum
þeirra og vandamönnum frátöldum.
Íslendingarnir fóru utan fyrir þremur
vikum, en stefnt er að því að þeir taki
við stjórn flugvallarins, úr höndum
ítalska hersins, í desember næstkom-
andi. Ætlunin er að Sameinuðu þjóð-
irnar taki í framhaldinu við vellinum
og að starfsmennirnir verði allir
heimamenn. „Vandamálið hér í Kos-
ovo er rafmagnsleysi, rafmagnið er
alltaf að detta út. Við erum með vara-
rafstöð á flugvellinum sem við kveikj-
um á til að hafa ljós þegar rafmagnið
fer. Stundum fer vatnið líka, en það
hefur verið á svona nokkurn veginn
frá því við komum,“ segir Egill Már
Markússon, tilvonandi yfirflugum-
ferðarstjóri á Pristina-flugvelli.
Egill Már segir að aðstaða til að
stjórna flugumferð sé nokkuð frum-
stæð á vellinum, radarflugumferðar-
stjórn fari t.d. fram í gámi. „Plássið er
ekki mikið og þetta er vinnuaðstaða
sem maður myndi ekki kjósa sér á Ís-
landi, en þetta virkar fínt og búnaður-
inn er ágætur. Eftir að Sameinuðu
þjóðirnar taka við þessu verður
keyptur nýr búnaður og byggður nýr
flugturn. Turninn er of lágur í dag,
hann er byggður úr gámakössum, en
þyrfti að vera hærri svo menn sjái
betur yfir.“
Utanríkisráðuneytið gerir ráð fyrir
því að flugumferðarstjórarnir verði
fyrst um sinn í sex mánuði í Kosovo,
en sá tími verður hugsanlega fram-
lengdur.
Ætlunin er að breyta flugvellinum
úr herflugvelli í borgaralegan flugvöll
og verða heimamenn þjálfaðir í öll
störf, en Sameinuðu þjóðirnar munu
hafa yfirumsjón með vellinum, a.m.k.
fyrst um sinn. Segir Egill að þeir
heimamenn sem verði þjálfaðir hafi
lært flugumferðarstjórn, en þar sem
Ítalir hafi stjórnað vellinum síðustu ár
hafi þeir ekki komist í þjálfun þar.
Einhverjir þeirra hafi sömuleiðis
starfað við flugumferðarstjórn áður
en stríðið skall á.
Þrjár gerðir af ofnum
Íslendingarnir átta hafa fjögur hús
á leigu í þorpi skammt frá Pristina.
„Húsin eru svo illa einangruð, við er-
um með gasofna, viðarofna og raf-
magnsofna í húsunum sem við notum
til skiptis, allt eftir því hvort það er
rafmagn eða ekki.“
Egill Már segir að veðrið hafi verið
mjög gott, alltaf heiðskírt á daginn, en
þar af leiðandi mjög kalt á nóttunni,
hitastigið hafi farið undir frostmark.
„Þeir sem hafa verið hérna lengi
segja að þetta eigi eftir að versna í
vetur, rafmagnið fari oftar og það
verði kaldara,“ segir Egill.
Íslendingarnir sem starfa á flugvellinum í Kosovo fyrir utan gáminn þaðan sem flugumferð er stjórnað. Frá
vinstri: Erna Mjöll Grétarsdóttir, Kristján Torfason, Davíð Heiðar Hansson, Steinunn Helga Snæland, Hallgrímur
N. Sigurðsson, Friðrik Már Jónsson, Egill Már Markússon og Þórður Eggert Viðarsson.
Átta íslenskir flugumferðarstjórar við friðargæslustörf
Stjórna flugumferð
úr gámi í Kosovo
HINN svokallaði 2000-vandi gæti
hafa valdið því að allar upplýsingar
um ökuleyfissviptingu karlmanns
féllu niður í ökuskírteinaskrá lög-
reglunnar í Reykjavík með þeim af-
leiðingum að hann fékk útgefið sam-
rit skírteinis þrátt fyrir að vera
sviptur ævilangt. Hann tilkynnti
ökuskírteini sitt stolið eða týnt þegar
hann sótti um samrit í ágúst 1999,
þegar hið rétta var að lögreglan
hafði tekið það af honum fyrir lífstíð
vegna ítrekaðra umferðarlagabrota.
Hæstiréttur hefur dæmt hann í
þriggja mánaða fangelsi fyrir akstur
án réttinda í fyrra.
Sólmundur Már Jónsson, fram-
kvæmdastjóri þjónustu- og rekstrar-
sviðs lögreglunnar í Reykjavík, segir
að tölvukerfi lögreglunnar gæti hafa
sýnt að sviptingartími mannsins
væri liðinn þegar hann sótti um sam-
rit, þar sem talan 2000 var ekki til í
tölvukerfinu. Allar dagsetningar
sem náðu fram yfir árið 2000, gætu
þannig hafa verið skráðar sem 1900.
Önnur sennileg skýring sé sú að of
djúpt hafi verið á upplýsingum um
ökuleyfissviptingar í gamla kerfinu
til að starfsfólk áttaði sig á hlutunum
þegar sótt væri um samrit og um-
sækjandi segðist vera með réttindi.
Með samriti er átt við að gildandi
ökuskírteini sé gott og gilt. „Okkur
grunar að menn hafi þurft að kafa
djúpt í kerfið til að athuga með svipt-
ingar,“ segir hann. „Núna kemur
upp á fyrstu valmynd hvort menn
eru sviptir réttindum, ólíkt því sem
áður var. Menn eiga alltaf að leita að
sviptingum og það er hugsanlegt að
það hafi ekki verið gert í þessu til-
felli. Það getur verið að manninum
hafi einfaldlega verið trúað, þegar
hann kom á lögreglustöðina og sagð-
ist hafa týnt ökuskírteininu sínu.“
Sólmundur segir ekki fleiri þekkt
dæmi um það sem að ofan var lýst.
Sviptur ökuskírteini en fékk samrit
„2000-vandinn“
gæti hafa orsak-
að vitleysuna