Morgunblaðið - 05.11.2002, Blaðsíða 14
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
14 ÞRIÐJUDAGUR 5. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
RÁÐHERRANEFND um einka-
væðingu hefur ákveðið að gengið
verði til viðræðna við S-hópinn svo-
nefnda, auk einnar eða fleiri erlendra
fjármálastofnana, um kaup á umtals-
verðum hlut í Búnaðarbanka Íslands
hf. Ólafur Davíðsson, formaður fram-
kvæmdanefndar um einkavæðingu,
segir að þetta sé í samræmi við til-
lögur breska bankans HSBC, sem var
nefndinni til ráðgjafar. Fyrsti fundur
aðila verður í dag.
S-hópurinn samanstendur af Eign-
arhaldsfélaginu Andvöku, Eignar-
haldsfélaginu Samvinnutryggingum,
Vátryggingafélagi Íslands hf., Kaup-
félagi Skagfirðinga svf., Keri hf. og
Samvinnulífeyrissjóðnum. Í tilkynn-
ingu frá framkvæmdanefnd um
einkavæðingu frá því í gær segir að
ákvörðunin byggist á forsendum
framkvæmdanefndar um einkavæð-
ingu og mati breska bankans HSBC á
þeim gögnum sem borist hafi frá þeim
tveimur aðilum sem nefndin hafi átt í
viðræðum við að undanförnu. Þá segir
í tilkynningunni að áform um að ljúka
við sölu hlutabréfanna á þessu ári séu
óbreytt.
Auk S-hópsins hefur framkvæmda-
nefnd um einkavæðingu átt í viðræð-
um við Fjárfestingafélagið Kaldbak
hf. um hugsanleg kaup á hlutabréfum
ríkisins í Búnaðarbankanum. Kald-
bakur er að mestu í eigu KEA, Sam-
herja á Akureyri og Lífeyrissjóðs
Norðurlands. Þessir tveir hópar, þ.e.
S-hópurinn og Kaldbakur, skiluðu
framkvæmdanefnd um einkavæðinug
svörum við þeim spurningum sem
hún hafði beint til þessara tveggja
fjárfestahópa í lok október síðastlið-
ins. Hóparnir voru spurðir um fjár-
hagsstöðu, þekkingu og reynslu á
fjármálamarkaði, eignarhlut sem við-
komandi óskaði eftir að kaupa, hug-
myndir um staðgreiðsluverð og áform
varðandi rekstur Búnaðarbankans.
Kristinn Hallgrímsson, lögfræð-
ingur og talsmaður S-hópsins, segir
niðurstöðu ráðherranefndarinnar
ánægjulega. Nú taki hins vegar hinar
eiginlegu samningaviðræður við og
því sé rétt að spyrja að leikslokum.
Stefnt sé að því að vinna hratt í mál-
inu og vonandi skýrist innan skamms
hvort af kaupunum verður eða ekki,
með fyrirvara um niðurstöðu kost-
gæfnisathugunar. Hann segist að
öðru leyti ekki hafa meira um málið
að segja á þessu stigi.
Eiríkur S. Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri Kaldbaks, segir að nið-
urstöðurnar komi ekki á óvart. Kald-
bakur hafi lagt fram gott bréf með
svörum við spurningum fram-
kvæmdanefndarinnar en hann hafi
ekkert í höndunum til að tjá sig frekar
um málið fyrr en hann hefur fengið að
sjá rökstuðning fyrir því hvers vegna
félagið varð ekki fyrir valinu.
Reynsla frá Landsbankanum
Ólafur Davíðsson segir að við val á
hópi fjárfesta til viðræðna um kaup á
hlutabréfum í Búnaðarbankanum
hafi verið unnið eftir sömu aðferðum
og gert hafi verið varðandi söluna á
hlut ríkisins í Landsbankanum. Þeir
tveir hópar sem rætt hafi verið við
hafi verið beðnir um að gera grein
fyrir þeim atriðum sem meginmáli
skipta og þau atriði hafi verið vegin og
metin. HSBC bankinn hafi og verið
fenginn til að meta báða aðila út frá
svörum þeirra. Bankinn hafi lagt til
að gengið yrði til viðræðna við þann
hóp sem ráðherranefndin hefur nú
ákveðið að rætt verði við. Fram-
kvæmdanefndin hafi verið sammála
ráðherranefndinni að taka því ráði.
Um það hvaða þættir það hafi verið
sem hafi ráðið því að komist hafi verið
að þeirri niðurstöðu sem nú liggur
fyrir segist Ólafur ekki geta tjáð sig.
Ólafur segir að ákveðin reynsla frá
viðræðum um sölu á hlutabréfum í
Landsbankanum auðveldi þá vinnu
sem framundan sé og því verði von-
andi hægt að vinna hratt.
Einkavæðing Búnaðarbanka Íslands hf.
Viðræður
við S-hópinn
ÓINNLEYST tap Raufarhafnar-
hrepps vegna hlutabréfakaupa á ár-
unum 1999 og 2000 nam um mitt
þetta ár tæpum 45 milljónum króna
og er mesta tapið vegna hlutabréfa í
OZ, tæpar 12 milljónir króna. Þessu
til viðbótar hefur hreppurinn tapað
27 milljónum króna vegna fjárfest-
inga í Íslenskri miðlun og Netveri,
en bæði fyrirtækin hafa verið lýst
gjaldþrota. Tapið vegna hlutabréfa-
kaupanna og þessara tveggja fyr-
irtækja er því alls tæplega 72 millj-
ónir króna.
Óinnleyst tap vegna deCODE
8,4 milljónir króna
Meðal þess sem fjárfest var í voru
átta erlendir tækni- og vaxtarsjóðir,
deCODE, OZ, Íslandssími, Arthur
Treacher’s og Flugleiðir. Eignir
Raufarhafnar í sjö af þessum sjóð-
um hafa verið seldar og óinnleyst
tap um mitt ár hefur því verið inn-
leyst að hluta til að létta á lausa-
fjárstöðu hreppsins, en hún hefur
verið erfið að undanförnu. Skýringin
á því er meðal annars sú að skatt-
tekjur Raufarhafnar hafa síðustu ár
verið mun lægri en rekstrarkostn-
aður hreppsins. Sem dæmi má nefna
að árið 2000 námu skatttekjur 77
milljónum króna en kostnaður við
rekstur málaflokka 119 milljónum
króna.
Keypt var í deCODE fyrir tæpar
20 milljónir króna á árinu 1999 og
árið 2000 var helmingur bréfanna
seldur með 11,7 milljóna króna
hagnaði. Síðan hafa bréfin lækkað
mikið og bréf sem enn eru í eigu
Raufarhafnar og voru keypt á tæpar
10 milljónir króna voru um mitt ár
1,5 milljóna króna virði. Óinnleyst
tap vegna hlutabréfanna í deCODE
var því 8,4 milljónir króna um mitt
ár og mestur hluti hagnaðarins frá
árinu 2000 er því upp urinn.
Á árinu 1999 var einnig keypt í sjö
tækni- og vaxtarsjóðum fyrir 20
milljónir króna. Þessir sjóðir eru
China Opportunity Fund, European
Growth Fund, International Global
Growth Fund, International Asia
Pacific Fund, International Japan
Growth Fund, Technology Fund og
UK Equity Income Fund. Bréf í
þessum sjóðum hafa nú öll verið
seld, að stærstum hluta eftir mitt
þetta ár, og samanlagt hafa fengist
rúmar 10 milljónir króna fyrir. Það
þýðir að tapið vegna sjóðanna er ná-
lægt 10 milljónum króna á þessum
þremur árum.
Mesta einstaka tapið vegna fjár-
festinga Raufarhafnar í hlutabréfum
hefur orðið vegna kaupa í fyrirtæk-
inu OZ, en keypt voru hlutabréf í því
fyrir 11,9 milljónir króna á árinu
2000. Þau bréf voru um mitt ár inn-
an við 12 þúsund króna virði.
Keypt var í Íslandssíma árið 2000
fyrir rúmar 10 milljónir króna og um
mitt þetta ár var sú eign 750.000
króna virði og óinnleyst tap því yfir
9 milljónir króna. Sama ár var keypt
í Arthur Treacher’s fyrir rúmar
1.100 þúsund krónur, en þau bréf
eru lítils virði í dag og óinnleyst tap
er yfir ein milljón króna. Loks var
keypt í Aberdeen Global Tech Fund
árið 2000 fyrir 10 milljónir króna og
óinnleyst tap vegna þeirra viðskipta
var um mitt ár 7,8 milljónir króna.
Félagsmálaráðuneytið með
fjármál Raufarhafnar til skoðunar
Fulltrúi félagsmálaráðuneytisins,
Garðar Jónsson, var á Raufarhöfn
um helgina til að fara yfir fjármál
hreppsins og þær áætlanir sem
gerðar hafa verið. Í dag mun eft-
irlitsnefnd sveitarfélaga fara yfir
fjárhagsstöðuna. Garðar sagði í
samtali við Morgunblaðið að nefndin
hefði heimildir til að hvetja sveit-
arstjórn til aðgerða en málin séu
ekki komin á það stig og að sveit-
arstjórnin virðist vera að taka á mál-
inu.
Raufarhöfn tapaði
mestu á bréfum í OZ
Tap vegna sjö
erlendra tækni-
sjóða um 10
milljónir króna
bregðast við því. Á því hafi orðið
nokkur bið og Íslandsbanki hafi því
boðið lægstu verðtryggðu vextina
þar til nýlega að aðrir hafi lækkað
vexti sína.
Jón segir að Íslandsbanki hafi
fylgst náið með þróun vaxta á mark-
aði og hafi beðið eftir tækifæri til að
lækka vexti frekar og að það verði
gert áfram, en að engin ákvörðun
hafi verið tekin um að lækka vexti.
Hann nefnir að ávöxtunarkrafa hús-
bréfa hafi farið lækkandi, en það sé
alltaf spurning hversu varanleg
lækkunin sé. Með þessu fylgist
bankinn gaumgæfilega, en innlán
séu í grimmri samkeppni við hús-
bréf og ríkispappíra sem sparnaðar-
form. Ávöxtunarkrafan hafi verið
það há að ekki hafi verið færi á að
lækka vexti umfram það sem gert
hafi verið, enda þurfi bankinn á inn-
lánum að halda til að fjármagna
starfsemi sína.
Mikið framboð skuldabréfa
hefur áhrif á markaðsvexti
Árni Tómasson, bankastjóri Bún-
aðarbankans, segir að óverðtryggðir
vextir Búnaðarbankans hafi að fullu
fylgt vaxtalækkunum Seðlabankans.
Búnaðarbankinn hafi einnig verið
fyrstur bankanna til að bregðast við
síðustu vaxtalækkun Seðlabankans
VEXTIR viðskiptabankanna voru
ræddir á Alþingi í gær og sagði
Davíð Oddsson, forsætisráðherra að
það væri umhugsunarefni fyrir
bankana að huga að breytingum á
verðtryggðum innláns- og útláns-
vöxtum, í kjölfar þess að Seðlabank-
inn hefði lækkað stýrivexti sína um
samtals 4,5% á síðustu 18 mánuðum.
Þá var haft eftir aðalhagfræðingi
Seðlabankans, Má Guðmundssyni, í
sunnudagsblaði Morgunblaðsins, að
óverðtryggðir vextir viðskiptabank-
anna hefðu fylgt vaxtalækkunum
Seðlabankans frekar vel en verð-
tryggðu vextirnir síður.
Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbankans, segir að það
hafi almennt verið afstaða Lands-
bankans að áfram sé svigrúm til
lækkunar verðtryggðra og óverð-
tryggðra vaxta í landinu. Bankinn
hafi sett fram þá skoðun að með
lækkandi verðbólgu sé svigrúm til
allt að 0,5% lækkunar stýrivaxta til
áramóta. Ávöxtunarkrafa á skulda-
bréfamarkaði hafi farið lækkandi
með meira jafnvægi framboðs og
eftirspurnar þar og að Landsbank-
inn hafi hafið lækkun verðtryggðra
vaxta. Bankinn hafi í tvígang lækk-
að vertryggða útlánsvexti, síðast
fyrsta þessa mánaðar um 0,3%, og
bjóði nú lægstu verðtryggðu útláns-
vextina.
Halldór segist geta tekið undir
með forsætisráðherra að huga þurfi
að frekari vaxtalækkunum og að það
mat bankans megi meðal annars sjá
í vaxtalækkuninni í byrjun þessa
mánaðar.
Vaxtaþróun banka í samræmi
við þróun á markaði
Jón Þórisson, framkvæmdastjóri
hjá Íslandsbanka, tekur undir að
verðtryggðir vextir bankanna hafi
lækkað hægar en óverðtryggðir, en
segir að það sé í samræmi við verð-
tryggða vexti á markaði, því fyrst í
stað hafi vaxtalækkanir Seðlabank-
ans lítil áhrif haft á verðtryggða
markaðsvexti. Íslandsbanki hafi
hins vegar riðið á vaðið í júní og
lækkað verðtryggða vexti og hafi
búist við að keppinautarnir myndu
með lækkun verðtryggðra vaxta, en
þá hafi Búnaðarbankinn lækkað
verðtryggða vexti um 0,2%. Hann
segir að bankinn hafi metið það svo
að nú sé bilið á milli verðtryggðra og
óvertryggðra vaxta orðið það lítið að
frekari vaxtalækkanir hljóti að fara
að hafa áhrif á verðtryggðu vextina,
eins og hafi endurspeglast í síðustu
vaxtalækkunum Búnaðarbankans.
Árni segir að það sem geti tafið
tímabundið að verðtryggðir vextir
séu í samræmi við óverðtryggða
vexti, að teknu tilliti til verðbólgu, sé
ef einhver sé að selja mikið af verð-
tryggðum bréfum. Hann nefnir sem
dæmi að ef útgáfa hjá Íbúðalána-
sjóði sé mikil geti það valdið tíma-
bundinni töf á lækkun vaxtanna.
Finnur Sveinbjörnsson, banka-
stjóri Sparisjóðabankans, segir að
sparisjóðirnir hafi lækkað verð-
tryggða vexti í tvígang, í ágúst og
nú í nóvember. Hann segir að fylgst
sé mjög náið með vaxtaþróuninni til
að ekki myndist mikið misræmi á
milli verðtryggðra og óverðtryggðra
vaxta og vöxtum sé breytt þegar að-
stæður gefi tilefni til þess. Stutt sé í
næsta vaxtaákvörðunardag og þá
komi í ljós hvert framhaldið verði,
en hefð er fyrir því að vaxtaákvarð-
anir séu teknar 1., 11. og 21. hvers
mánaðar.
"''& "''"
"''& "''"
Landsbankinn telur svig-
rúm til vaxtalækkunar