Morgunblaðið - 12.04.2003, Blaðsíða 1
Reuters
Íraki veifar hvítri dulu til bandarísks hermanns á varðstöð í Bagdad í gær.
Fréttir frá Bagdad í gær gáfu til
kynna að þar færi ástandið versn-
andi. Fréttamenn breska ríkisút-
varpsins, BBC, greindu frá því að
hjúkrunarfólk og sjálfboðaliðar
bæru nú vopn á einhverjum sjúkra-
húsanna í borginni til að verja þau
fyrir flokkum þjófa og glæpamanna.
Vopnaðir, óbreyttir borgarar voru í
gær teknir að hlaða víggirðingar til
að koma í veg fyrir að þjófaflokkar
færu um hverfi þeirra. Verslunar-
eigendur báru margir vopn.
Múgur réðst inn í sjúkrahús og
greindi einn fréttamanna BBC frá
því að hann hefði séð þjófa hafa á
brott með sér hitakassa og önnur
lækningatæki af fæðingardeild.
Á sama tíma og vargöld virtist
ríkja í Bagdad var heilbrigðisvandi
sagður vofa yfir. Fréttamenn
greindu frá því að lík lægju sums
staðar á götum og hefðu gert það
dögum saman í hitanum.
Upplausn ríkti víðar. Í Mosul,
þriðju stærstu borg landsins sem er
í norðurhlutanum, ruddust flokkar
manna inn í opinberar byggingar.
Fyrr um daginn hafði liðsafli Íraka
þar gefist upp fyrir Kúrdum og sér-
sveitum Bandaríkjamanna. Um leið
og fyrir lá að borgin var ekki lengur
á valdi íraska hersins létu þjófa-
flokkar til sín taka.
„Villandi sjónvarpsmyndir“
Donald Rumsfeld, varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna, sagði ljóst
að meirihluti Íraka liti svo á að þjóð-
in hefði verið frelsuð undan ógnar-
stjórn. Hann sagði upplausnina
„skiljanlega“ í ljósi þess að almenn-
ingur væri að losna undan oki
stjórnvalds sem beitt hefði kúgun-
um og morðum til að halda völdum.
Sömu sjónvarpsmyndirnar væru
sýndar aftur og aftur af ránum og
gripdeildum. Þær gæfu ekki rétta
mynd af ástandinu sem víða væri
orðið viðunandi og færi batnandi um
landið allt, einkum í suðurhlutanum.
Bandamenn myndu standa við
skuldbindingar sínar gagnvart al-
menningi og leitast við að tryggja
öryggi óbreyttra borgara. Rums-
feld sagði myndun bráðabirgða-
stjórnar í undirbúningi og myndu
Írakar sjálfir ákveða hvernig hún
yrði samsett.
Fregnir bárust í gær af loftárás-
um í nágrenni Tikrit, heimaborgar
Saddams Husseins. Hugsanlegt er
talið að forsetinn fyrrverandi haldi
þar til ásamt helstu undirsátum sín-
um. Þá var greint frá hörðum bar-
dögum nærri bænum Qaim við sýr-
lensku landamærin. Hafði CNN
eftir herforingjum að á óvart kæmi
hversu mikla mótspyrnu Írakar
veittu þar. Getgátur voru uppi um
að þar kynnu ráðamenn að leynast
eða jafnvel gereyðingarvopn.
AP
Íbúar í Karbalahverfi í Bagdad leggja hendur á mann sem grunaður var um gripdeildir í gær. Íbúarnir höfðu sett
upp varðstöð í hverfinu til þess að reyna að koma í veg fyrir að þjófar gætu látið þar greipar sópa.
Hersveitir reyna að
stöðva vargöldina
STOFNAÐ 1913 100. TBL. 91. ÁRG. LAUGARDAGUR 12. APRÍL 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Stríð í Írak: Heimaborgin naut góðs af einræðinu Hálfbróðir
Saddams beið bana í loftárás 48 óbreyttir borgarar féllu 24/28
VLADÍMÍR Pútín, for-
seti Rússlands, gagn-
rýndi í gær harkalega
hernað Breta og
Bandaríkjamanna í
Írak og sagði stríðið
brjóta í bága við al-
þjóðalög. Pútín átti
fund með Gerhard
Schröder, kanslara
Þýskalands, og Jacques
Chirac Frakklands-
forseta í gær en eftir
fundinn hvöttu leiðtog-
arnir þrír ráðamenn í
Bandaríkjunum og
Bretlandi til þess að fela Sameinuðu þjóðunum leiðandi hlutverk við
uppbyggingarstarfið í Írak.
Allt bendir hins vegar til að þeir tali þar fyrir daufum eyrum. Þann-
ig sagði Paul Wolfowitz, aðstoðarvarnarmálaráðherra Bandaríkj-
anna, fyrir þingnefnd á fimmtudag að þetta kæmi einfaldlega ekki til
greina. Wolfowitz nefndi einnig í fyrradag að Rússland, Frakkland og
Þýskaland gætu komið að uppbyggingarstarfinu í Írak með því að af-
skrifa allar útistandandi skuldir við landið. Voru þau ummæli hans
borin undir þremenningana í gær og sagði Pútín þá fyrir sitt leyti að
stjórnvöld í Moskvu væru reiðubúin til viðræðna um slíkt, en skuldir
Íraks við Rússlands nema a.m.k. 7 milljörðum Bandaríkjadala.
Pútín gerði að umtalsefni á blaðamannafundi í Sankti Pétursborg
að hersveitir bandamanna skyldu ekki enn hafa fundið gereyðingar-
vopn í Írak. Sagði hann að tilvist slíkra vopna í landinu hefði verið það
eina sem réttlætti árásina.
Hvetja til leiðandi
hlutverks fyrir SÞ
AP
Pútín, Schröder og Chirac vilja að SÞ
stjórni uppbyggingarstarfi í Írak.
Sankti Pétursborg. AFP, AP.
GEORGE W. Bush, forseti Banda-
ríkjanna, hvatti stjórnvöld í Sýr-
landi í gærkvöldi til að loka landa-
mærunum að
Írak. Jafnframt
sagði forsetinn
að Sýrlend-
ingum bæri að
framselja þá
stuðningsmenn
Saddams Huss-
eins sem kynnu
að hafa leitað
hælis í Sýrlandi.
„Við hvetjum
Sýrlendinga ein-
dregið til þess að heimila ekki
félögum í Baath-flokknum,
ættmennum Saddams eða
herforingjum að leita hælis þar
eða veita þeim hæli,“ sagði for-
setinn.
Væntir góðrar samvinnu
við Sýrlendinga
Sýrlendingar hafa lýst yfir því
að landamærin séu lokuð, um þau
fari aðeins neyðaraðstoð við íbúa
Íraks. Bush kvaðst vænta góðrar
samvinnu við Sýrlendinga í þessu
efni.
Bush kvaðst engar upplýsingar
hafa um afdrif Saddams Hussein.
„Ég veit ekki hvort hann er lífs
eða liðinn en ég veit að hann er
ekki við völd,“ sagði forsetinn.
Mönnum
Saddams
verði ekki
veitt hæli
Bush
Bethesda. AFP.
TALSMENN Bandaríkjahers skýrðu frá því í gær að teknar yrðu upp
eftirlitsferðir hersveita að nóttu til um hverfi Bagdad til að reyna að
koma á reglu og vinna trúnað skelfdra íbúanna. Þess yrði og freistað að
verja sjúkrahús og vatnsveitur í Bagdad þar sem flokkar manna, marg-
ir vopnaðir, fóru enn um í gær rænandi og ruplandi. Með þessu brást
Bandaríkjastjórn við þeirri gagnrýni að hernámsliði beri að tryggja ör-
yggi óbreyttra borgara. Fyrr um daginn hafði Alþjóðasamband Rauða
kross-félaga lýst yfir því að algjör „upplausn og stjórnleysi“ ríkti í borg-
inni og miklar hörmungar vofðu yfir yrði ekki brugðist við.
Hjúkrunarfólk í Bagdad vopnast Rumsfeld segir ástandið fara batnandi