Morgunblaðið - 15.08.2004, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. ÁGÚST 2004 21
Skógarhlíð 18, sími 595 1000.
www.heimsferdir.is
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Sorrento
30. sept.
Kr. 79.900
7 nætur, flug, hótel, skattar.
Netverð.
Kraká
25. okt.
Kr. 29.950
Flugsæti með sköttum, beint
flug. Netverð
Jamaica
2. nóv.
Kr. 89.900
7 nætur, flug, hótel, skattar.
Netverð.
Barcelona
24. okt.
Kr. 28.580
Flugsæti með sköttum.
Netverð
Prag
4. okt.
Kr. 29.950
3 nætur, flug, hótel, skattar.
Netverð.
Budapest
30. sept.
Kr. 46.890
4 nætur, flug, hótel, skattar.
Netverð.
standa myndir af ýmsum fyrir-
mennum sem hann hefur verið
samtíða í starfi, svo sem Kekkonen
Finnlandsforseta, en Rannikh var
15 ár í Finnlandi fyrst sem túlkur í
Tuurku og síðan í sendiráðinu í
Helsinki. Hann hóf störf í utanrík-
isþjónustunni eftir að hafa lokið
prófi 1971 frá alþjóðatengslahá-
skóla utanríkisráðuneytisins í
Moskvu, þar sem hann er fæddur.
Árið 2001 lauk Elena kona hans
prófi frá sama skóla.
Stór mynd af Pútin forseta
Rússlands er á veggnum gegnt inn-
komunni, hann er þar í júdóklæð-
um.
„Mér finnst þessi mynd
skemmtileg, ég hef sjálfur stundað
júdó um árabil,“ segir Rannikh.
Á hillunni eru einnig myndir af
honum með Brésnev og Gorbatsjov
og fleiri háttsettum mönnum Sov-
étríkjanna.
Dularfullt fótatak á rishæðinni
Eftir skoðunarferðina um húsið
setjumst við öll inn í stofu. Ég spyr
Elenu Rannikh hvernig henni líki
veran á Íslandi.
„Ágætlega,“ svarar hún. „Við er-
um með góða barnfóstru sem áður
starfaði á barnaheimili í Rússlandi.
Við getum því farið okkar ferða án
þess að hafa áhyggjur af barninu.“
Barnfóstran er einmitt dökkhærða
stúlkan sem opnaði fyrir mér og er
nú að bera fram kaffið. Hún heitir
Nadja og brosir kurteislega þegar
hún hellir í bollann minn.
Ég spyr almæltra tíðinda, svo
sem hvort draugagangur sé í hús-
inu að Túngötu 9.
„Já, svo var mér sagt og ég var
látinn setja smámynt í glugga
svefnherbergjanna til þess að friða
draugana,“ segir Alexander Rann-
ikh. Elena segir mér að hún heyri
stundum fótatak og ýmis hljóð á
rishæðinni.
„Líklega er þetta bara vindur-
inn,“ segir hún svo og hlær.
„Ég hef aldrei rekist hér á neina
drauga en ég hef komist að því að
hljóð berast undarlega á Íslandi,
það heyrast vissulega skrítin hljóð
hér en þau geta ekki stafað af
neinu nema vindinum,“ segir Alex-
ander.
Bökur frá Síberíu
sem drógu að úlfa
Ég fær mér litla snittu og talið
berst að mat.
„Við höfum áhuga á að semja við
íslenskan veitingastað um að gera
tilraun með að bjóða upp á rúss-
neskan mat. Við erum hér með
listakokkinn Vadim Skvortsov, það
gæti verið áhugavert að standa fyr-
ir rússneskri matarsýningu,“ segir
Rannikh.
„Kannski vodka og kavíar?“ segi
ég.
„Rússneskur matur er mikið
meira en það. Litlar bökur með
kjöti í eru sérstakar og vinsælar,
þær eru búnar til í Síberíu og
raunar um allt Rússland. Áður fyrr
geymdi fólk í Síberíu þær úti í
frostinu,“ bætir hann við.
„Drógu þær þá ekki að úlfa og
birni?“ segi ég.
Þau hlæja öll.
„Birnir liggja í hýði á veturna en
úlfarnir höfðu sjálfsagt áhuga fyrir
kjötbökunum litlu, en nú eru bök-
urnar geymdar í frystikistum og
soðnar eftir hendinni,“ segir
Rannkh - enn brosandi.
Hann getur þess að ekki sé til
sölu rússneskur vodki á Íslandi en
sendiráðið flytji inn sinn vodka til
eigin afnota.
From Russia with love
Ég spyr hvort rússneska utan-
ríkisþjónustan haf breyst mikið við
breytta stjórnarhætti Rússlands.
„Það sem hefur breyst er
ástandið í heiminum og verkefni
utanríkisþjónustunnar,“ svarar
Rannikh.
„Nú er „kalda stríðið“ ekki leng-
ur við lýði og starf rússneskra
diplómata á Íslandi er orðið miklu
leiðinlegra. Við berjumst ekki leng-
ur gegn varnarliðinu í Keflavík og
vandamálin eru fá í samskiptun-
um,“ bætir hann við og hlær.
„Menntunar- og upplýsingar-
verkefni verða sífellt mikilvægari.
Íslendingar vita í raun ekki mikið
um Rússland en afstaða þeirra er
hlýleg.“
Ég minni á lagið Volga Volga og
James Bond myndina From Russia
with love.
„Fólk hér veit meira um þá
ímynd Rússa sem var búin til ann-
ars staðar en í Rússlandi. Rússar
brosa gjarnan að þeim myndum
sem gerðar voru á dögum „kalda
stríðsins“, en þeim finnst þetta líka
leiðinlegt, það á líka við í þeim
myndum þar sem reynt er að sýna
Rússland í jákvæðu ljósi. Skortur á
vitneskju um málefni Rússlands er
augljós.“ segir Rannikh.
Fall Berlínarmúrsins var jákvætt
Talið berst að þýsku verðlauna-
myndinni „Goodbye Lenin!“ og
Andrey Melnikov snarast fram til
að sækja brot úr Berlínarmúrnum
sáluga, sem er aðalefni umræddrar
kvikmyndar.
Í ljós kemur að Alexander Rann-
ikh átti sæti í vinnuhóp rússneska
utanríkisráðuneytisins sem vann að
sameiningu Austur- og Vestur-
Þýskalands.
„Fall múrsins var mjög jákvætt,
fyrir okkur var þetta líka tákn þess
að hugmyndafræðilegar hindranir í
Evrópu væru á undanhaldi,“ segir
Rannikh.
Ég spyr um Lenín og afstöðuna
til hans í Rússlandi.
„Afstaðan til Leníns er mjög
mismunandi, eldra
fólk hefur enn já-
kvæða afstöðu til
hans vegna þess að
þetta fólk hefur tapað
miklu í efnislegum
skilningi síðan stjórn-
arhættir breyttust.
Meirihluti íbúa lands-
ins er þó gagnrýninn,
þeir telja mikinn mun
á hugmyndum og
markmiðum sem
Lenín setti fram og
því sem gert var í
nafni þeirra.
Hugmyndin að uppbyggingu
hins „ídealistíska“ samfélags var
góð en þau meðul sem gripið var til
svo koma mætti þessu samfélagi á
voru ekki að sama skapi góð. Það
mun taka langan tíma að endur-
reisa efnahagskerfi landsins.“
Ég spyr um þjóðnýtingu eigna
og hvort skila megi þeim til sinna
upprunalegu eiganda.
„Það er ekki hægt, það sem var
mögulegt í þessum efnum í Þýska-
landi og í Eystrasaltsríkjunum er
ekki gerlegt í Rússlandi, til þess er
of langur tími liðinn. Á sovéttím-
anum fleygðu menn skjölum sem
tengdu þá við aðalsættir og ríki-
dæmi, það voru hættuleg tengsl þá.
Átti ömmu af aðalsættum
Það var fyrst eftir að faðir minn
dó að ég frétti að amma mín Ekat-
erina hefði verið af ríkum aðalsætt-
um.“
Faðir Alexanders var liðsforingi
í sovéska hernum, hann átti oft í
miklum erfiðleikum á sínum starfs-
ferli vegna uppruna móður hans.
„Nú hefur kirkjan höfðað mál
gegn rússneska ríkinu til þess að fá
aftur eignir sem teknar voru af
henni eftir byltinguna. Samfélagið
hefur samúð með málstað kirkj-
unnar en ef hún vinnur þetta mál
myndi það valda miklum umbrot-
um og skapa fordæmi. Þá myndu
margir höfða mál og gera kröfur á
hendur ríkinu sem nú hefur einka-
vætt eignir sem fyrir byltinguna
tilheyrðu öðru fólki á öðrum
grundvelli. Ef farið væri að skila
þessum eignum til fyrri eigenda
myndi skapast byltingarástand í
landinu á ný, Rússland myndi loga
í málaferlum sem ekki yrði hægt að
leysa úr,“ segir Rannikh.
En saknar hann sovéska sam-
félagsins?
„Já, að sumu leyti, þetta var
samfélagið sem ég ólst upp í. Fé-
lagsleg aðstoð, einkum við börn og
gamalmenni, var á háu stigi og að-
gengi að heilbrigðisþjónustu var
mjög gott. Listastarfsemi var mikil
og hún er fjörug líka nú en fjár-
skortur hamlar henni. Ég get t.d.
ekki af fjárhagsástæðum boðið
hingað rússnesku listafólki. Til að
bæta úr þessu öllu þarf aðlögunar-
tíma. Það þarf að koma efnahag
landsins í eðlilegt horf en slík end-
urreisn tekur langan tíma.“
Málverk eftir fræga málara prýða veggina í glæsilegri setustofunni.
Kokkurinn Vadim Skvortsov ræður ríkjum í eldhúsinu.
Heimasætan fyrir framan rússneska kristalinn, sumir gripirnir eru handskornir.
gudrung@mbl.is
Skápurinn og klukkan eru frá því fyrir
frönsku stjórnarbyltinguna og samskonar
skápur mun vera til í höll Katrínar miklu.
Alexander Rannikh sendiherra með fallbyssukúluna fornu sem fannst þegar
verið var að grafa fyrir flaggstöng í garðinum við Túngötu 9.
Rannikh telur að
kúlan sé frá dög-
um Tyrkjaráns-
ins og hyggst fá
starfsmenn Þjóð-
minjasafnsins til
að skoða málið.
Í billjardstofunni þar sem fall-
byssukúlan er geymd er líka
útspýtt skinn af úlfi.