Réttur - 01.02.1937, Blaðsíða 3
skyggni flokkaskipulag auðvaldsþjóðfélagsins á ís-
landi. E,n hann ætlaði sér með því flokksskipulagi
lika að marka verklýðshreyfingunni á íslandi bás,
— bás endurbótastefnunnar. Hann ætlaði allra mildi-
legast að leyfa verkamönnum, þar sem þeir komust
í meirihluta, að „koma sumum af hugsjónum jafnað-
arstefnunnar í framkvæmd, t. d. rekið kúabú, garð-
rækt og fiskveiðar til hagnaðar bæjarfélögum. Látið
bæina byggja holl hús yfir þá skýlislausu, eignast
lönd og lóðir. Gera leikvelli og íþróttastöðvar, bókasöfn
og góða skóla handa æskumönnum bæjanna". (Rétt-
ur 3. árg. bls. 32). Við þessu líkar endurbætur átti
hið volduga hlutverk verklýðshreyfingarinnar að tak-
markast. Og ástæðan til þess, að Jónas vildi þó leyfa
henni þetta, var sú, að hann sá að „úrkynjun stóð
bersýnilega fyrir dyrum“, ósamtaka og þróttlaus
verkamannastétt gat orðið leiksoppur í hendi íhalds-
ins, — en verkamannastétt, sem „vinnur sig upp úr
bágindunum“, gat einmitt orðið stoð fyrir hans póli-
tík. Og til þess að tryggja áhrif sín á hana og tak-
marka hana við endurbótastefnuna, reyndi hann
með afskiptum sínum af lagasetningu stofnþings
Alþýðusambandsins 1916, að marka henni þennan
þrönga bás, — en hótaði síðan (1923), ef jafriaðar-
menn ætluðu að fara að framkvæma sínar róttæku
hugsjónir, þá tæki hann höndum saman við íhaldið.
Þess vegna er það, að kommúnisminn, — byltingar-
stefna verklýðshreyfingarinnar, — hefir alltaf verið
eitur í beinum Jónasar, því hún flytur dauðadóminn
yfir lífsverki hans, stefnu hans og honum sjálfum
sem stjórnmálamanni og leiðtoga ,,reformismans“ á
íslandi.
Öll skrif Jónasar frá Hriflu í ritdeilu okkar eru
í rauninni aðeins tilraunir til að hylja þetta gjaldþrot,
fyrst og fremst með ,,paradísar“-lýsingum á ástand-
inu á íslandi og í öðru lagi með því að taka til sam-
131