Réttur - 01.02.1937, Blaðsíða 60

árum útrýmt svo algerlega fátæktinni, að hennar sjá-
ist lengur engin merki?“ (Réponse á André Gide).
Gide hneykslast á mörgu fleira, honum þykir einlitur
svipur á öllu, jafnt hugsun og skoðunum, húsgögnum
og búningi, ofbýður sannfæringin og trúin á flokk og
íorustu, saknar gagnrýni, saknar fjölbreyttni, saknar
þæginda og ljúffengra rétta, saknar borgaralegrar
fágunar, dásamar þó einlægnina, kraftinn, afrekin,
finnur að og hrósar, án samkvæmni, oft í hrópandi
mótsögn. Sérstaklega þykir Gide lítið um frelsi í
Sovéti’íkjunum, sjálfstæði einstaklingsins í hugsun og
framkomu!
I stuttu máli: André Gide varð fyrir vonbrigðum í
Sovétríkjunum, sárum vonbrigðum. Hann hafði gert
sér vonir um þau sem ríki hins fullkomna persónulega.
frjálsræðis, eins og hann hafði skilið það eða látið sig
dreyma um það í sínum andlegu hæðum. André Gide
er mikill snillingur, háfleygur andi, hefir þráð mann-
lega fullkomnun í persónulegum þroska, fágun og-
sjálfstæði einstaklingsins. Allt í einu trúði hann, að
ósk sín væri raungerð, dró draummynd hennar í
skáldskap sínum. Þessa mynd draumhuga síns bjóst
hann við að sjá í hverjum einstakling Sovétríkjanna.
En í staðinn sér hann bisandi alþýðu, alla eins búna,
alla eins hugar og einnar skoðunar, byggjandi hús,
smíðandi vélar, steypandi járn, lesandi félagsfræði,
skýrandi skáldskap á einn veg, fullkomið einræmi og
samræmi, þar sem hann bjóst við fjölbreyttni og lit-
auðgi einstaklinga. Vonbrigði André Gides eru skilj-
anleg, hins andlega, fágaða borgara, er engin kynni
hafði áður af alþýðufólki, en tók allan samanburð
frá fáguðustu stétt Frakklands og draummyndum
síns eigin hugar.
Fasistar og íhaldsmenn, allur fjandmannahópur al-
þýðannar, hefir ginið við ummælura André Gides, hins
eina stórmennis, er til Sovétríkjanna hefir ferðast og
komið vonsvikið til baka.
188