Réttur - 01.02.1937, Side 16

Halldór Kiljan Laxness:
Sameiiiing
verklýðsflokkanna.
Alþýðuflokkurinn gerir nú aftur og aftur þær kröf-
ur um samvinnu við Kommúnistaflokkinn, að hinn
síðarnefndi gangi skilyrðislaust inn í hinn fyrri. Rök-
in sem ýmsir málsmetandi Alþýðuflokksmenn bera
fram fyrir þessari hugmynd, eru þau í fyrsta lagi, að
báðir séu verklýðsflokkar með sama markmiði, en í
öðru lagi hafi meðul beggja og aðferðir til að ná
þessu markmiði nálgast svo að eðli og einkennum á
síðustu misserum, að engin skynsamleg ástæða geti
framar verið fyrir því, að þeir keppi lengur um álit
meðal verkalýðsins; þeir dragi hvor úr annars þrótti,
báðum til tjóns. Þannig þykist meirihlutaflokkurinn
innan verklýðshreyfingar vorrar geta gert þá kröfu
að hinn minni afpemi sjálfan sig orðalaust og sam-
einist hinum stærri til eflingar baráttunni við höfuð-
óvininn.
Á yfirborðinu virðist þessi málafærsla ekki aðeins
alveg rökrétt, heldur einnig fullkomlega verklýðs-
sinnuð. Þess er ekki að dyljast, að með breyttum að-
stæðum í stjórnmálum heimsins, hér ekki síður en
annarsstaðar, hefir Kommúnistaflokkurinn hvarvetna
tekið upp breyttar aðferðir, að minnsta kosti í orði
kveðnu.
Áður en fasisminn varð heimsvald í stjórnmálum,
hvatti Kommúnistaflokkurinn verkalýðinn og skor-
aði á alþýðuflokkana að bylta hagstjórnarkerfi auð-
valdsins. Árangurinn af þessari byltingarstarfsemi er
ekki hvað sízt kunnur í því landi, sem áður var sterk-
asta vígi jafnaðarstefnunnar í Vestur-Evrópu. Með-
an verklýðsflokkarnir héldu áfram að deila hver við
annan um það, hvort þeir ættu að bylta með hægum
eða hröðum aðferðum því hagstjórnarkerfi, sem báð-
144