Réttur - 01.04.1973, Side 18
yfir ísland um Færeyjar og að ströndum
Noregs og Skotlands", svo aftur sé vitnað
í gagnmerkan bækling Sjálfstæðisflokksins
(bls. 14).
I fyrsta lagi höfum við þessar upplýsingar
frá mjög óáreiðanlegum heimildum, þar sem
eru bandarísk hernaðaryfirvöld í Pentagon.
Birting Pentagon-skjalanna frægu á síðasta
ári ljóstraði því m.a. upp, að átylla Banda-
ríkjanna til fyrstu loftárása á Norður-Víet-
nam árið 1965 var lygi frá rótum. Sú átylla
var hin úthrópaða árás norðurvíetnamskra
fallbyssubáta á blásaklaus bandarísk herskip
á Tonkin flóa. I skjölunum kom í ljós, að
bandarísku herskipin höfðu af ásettu ráði
ögrað þessum varðskipum með því að fara
inn fyrir landhelgi Norður-Víetnams. Þetta
eru því heldur ljúgfróðir heimildarmenn.
A hinn bóginn er út af fyrir sig ráðlegast
að trúa öllu illu upp á Kreml ekki síður en
Pentagon. En stórveldin eru bara öll önnum
kafin við að gera tilraunir með ný vopn og
njósnatæki um öll heimsins höf. Nýlega hafa
td. Frakkar fengið leyfi utanríkisráðuneytisins
til að prófa hér ný kafbátaleitartæki og fá
til þess aðstöðu á Keflavíkurflugvelli. Það
væri án efa hægðarleikur að panta hroll-
vekjandi skýrslu frá Pentagon varðandi um-
svif Rússa á hvaða úthafssvæði sem er.
Hvað eru þá sovézk herskip og kafbátar
að sniglast í grennd við Island? Svarið getur
naumast verið augljósara. Þetta er þeirra
greiðfærasta og næstum eina leið suður á
hið stóra Atlantshaf. Helztu herskipa- og
kafbátahafnir í vesturhluta Sovétríkjanna
eru eðlilega norður við Kolaskaga. Hvar ættu
þær annarsstaðar að vera, ef þær þurfa að
vera til? Lítum bara á landakortið. Hinsvegar
er fásinna, að Sovétmenn hafi einhvern sér-
stakan augastað á skotmörkum í Bandaríkj-
unum, eins og Áke Sparring þykist halda,
hvað þá að þeir vildu styggja vini sína í
Washington með því að abbast upp á íslend-
inga. Hugur þeirra, einsog annarra stórvelda,
stendur á þessu svæði til þriðja heimsins,
Afríku, Suður-Ameríku og Arabalanda, og
það er fyrst og fremst af hagsmunaástæðum,
en ekki hugsjónaástæðum. Þar eru enn gífur-
legar auðlindir ónytjaðar, og sovézkum yfir-
völdum er dauðans sama, hvaða stjórnarfar
ríkir í þeim löndum, sem þau eiga efnahags-
leg skipti við, aðeins ef það er ekki skárri
sósíalismi en heima hjá þeim sjálfum.
Bjóði einhverjum ótta af hinu „hernaðar-
lega tómarúmi", sem hlutleysi Islands mundi
leiða af sér, þá er einlægast að beita sér fyrir
friðlýsingu Norður-Atlantshafs, td. undir
eftirliti Sameinuðu þjóðanna, með sama hætti
og nú er unnið að friðlýsingu Indlandshafs,
en viljayfirlýsing þess efnis var samþykkt á
allsherjarþingi SÞ í haust með atfylgi 96
ríkja, en 32 sátu hjá, þám. öll stórveldin
nema Kína. Stefna mætti að því, að hið frið-
lýsta svæði næði yfir sem stærstan hluta hafs-
ins umhverfis Island og amk. þann hluta,
sem að vestan takmarkast af Grænlandi og
að austan af Noregi, en að norðan af 70.
breiddarbaug og að sunnan að þeim 60.
1 slíkri friðlýsingu felst, að allar herstöðv-
ar og herseta eru bönnuð á svæðinu og allar
heræfingar í lofti og á legi eru bannaðar.
Herskip mega að vísu sigla óhindrað í gegn-
um svæðið eins og önnur skip, en ekki með
„gínandi höfðum og gapandi trjónum", þ.e.
aðeins með yfirbreiddar fallbyssur og enga
viðdvöl mættu þau hafa á svæðinu nema í
neyðartilvikum.
Og lúkum vér þar Grýlusögu hinnar rúss-
nesku.
ATVINNA OG VIÐSKIPTI
Ekki þarf mörg orð að hafa lengur um
gildi herstöðvarinnar fyrir atvinnu- og efna-
82