Réttur - 01.04.1973, Qupperneq 31

Andreas
Papandreou
V aldaránið
1
Grikklandi
[Andreas Papandreou var ráðherra í
þeirri stjórn Grikklands, sem herforingj-
amir steyptu með samsæri 1967. Hann
er nú leiðtogi grískrar frelsishreyfingar
(PAK), en vinnur sem prófessor í hag-
fræði við York-háskólann í Toronto. Hann
flutti fyrirlestur um yfirtöku Bandaríkj-
anna við Stanford háskólann í febrúar
1972 og birtist hér útdráttur eða endur-
sögn byggð á því erindi, mjög mikið stytt.
Erindið birtist í ameríska tímaritinu
..Monthly Review".]
Hið kalda stríð, afskipti Bandaríkjanna af
öðrum ríkjum hvar sem er í heiminum, byrja
í Grikklandi 1947 og síðan í Tyrklandi.
Truman-stjórnin hóf íhlutunina í Grikk-
landi, þegar Bretland bað hana um að taka
við af sér sem verndarríki Grikklands.
Þessi íhlutun Bandaríkjanna var gagnbylt-
ingarsinnuð í eðli sínu.
Hver urðu örlög Grikklands í kalda stríð-
inu? Vinstri öfl Grikklands töpuðu í borg-
arastyrjöldinni. Gríska ríkisstjórnin vann sig-
ur með mikilli amerískri aðstoð 1949. Full-
trúar Bandaríkjanna voru: Van Fleet hers-
höfðingi, sem fékk æfingu sína í Grikklandi
áður en hann fór til Kóreu, og Paul Porter
hagfræðingur. Þessir tveir menn stjórnuðu
Grikklandi.
Bandaríkjamenn gagnsýrðu gríska ríkið á-
hrifavaldi sínu. Gríski herinn varð í raun og
veru hluti af ameríska hernum. Pentagon
(bandaríska hermálaráðuneytið) hafði eftirlit
með öllu sem gerðist. Tæki þess voru hern-
aðarsendinefndin og „herráð" konungs.
Þá var gríska „upplýsinga''-kerfið skipu-
lagt af CIA (bandaríska njósnakerfið). Þegar
ég varð ráðherra, var ég svo óheppinn að
„upplýsinga"-þjónustan heyrði undir mig. Ég
man að ég bað hershöfðingjann, sem við
höfðum sett yfir þessa stofnun að láta stöðva
hlustanir á símum okkar. Ég hélt að það
væri þó að minnsta kosti hægt. Nokkru síðar
kom hann og sagði mér að það væri ekki
hægt og skýrði fyrir mér að því gríska CIA
— eins og það var kallað í Grikklandí —
væri bæði stjórnað og borgað — ekki eftir
fjárlögum Grikklands, heldur beint af ame-
ríska CIA.
í lok sjötta áratugsins var gríska ríkið
ekkert nema amerískt fylgiríki. Grikkland
var orðið gott til fjárfestingar. Og fjárfest-
ingin kom þar sem Tom Pappas var, en
95