Morgunblaðið - 25.08.2006, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
BANDIÐ sem
sigraði Mús-
íktilraunir árið
2004, Mamm-
út, verður með
tónleika í dag í
12 Tónum við
Skólavörðu-
stíg. Fyrsta
plata hljóm-
sveitarinnar
kom út fyrr á
þessu ári og
hét einfaldlega Mammút. Diskurinn hefur hlotið
góðar viðtökur frá og hefjast tónleikarnir kl. 17.
Allir eru velkomnir.
Tónlist
Mammút í 12
Tónum
Mammút
LJÓÐ nokkurra íslenskra skálda
hafa verið þýdd yfir á ensku og
gefin út í ljóðsafni tímaritsins
Ice-Floe. Ice-Floe kemur út
tvisvar á ári; að sumri og vetri, en
ritstjórar þess eru Shannon
Gramse og Sarah Kirk.
Hallberg Hallmundsson hefur
þýtt stóran hluta íslensku
ljóðanna, en hann situr einnig í
ritstjórnarnefnd blaðsins ásamt fulltrúum frá
Rússlandi, Noregi og Finnlandi. Íslensku skáldin
sem eiga ljóð í tímaritinu að þessu sinni eru þau Að-
alsteinn Ásberg Sigurðsson, Anna S. Björnsdóttir,
Sigrún María Kristinsdóttir, Elías Mar og Þuríður
Guðmundsdóttir, ásamt Hallbergi sjálfum.
Bókmenntir
Ljóð íslenskra
skálda þýdd
Í TILEFNI af 200 ára fæðing-
arafmæli breska heimspekings-
ins Johns Stuarts Mills stendur
Félag áhugafólks um heimspeki
á Akureyri og Háskólinn á Ak-
ureyri fyrir málþingi í Deiglunni
í dag. Það eru heimspekingarnir
Salvör Nordal, Kristján Krist-
jánsson og Mikael M. Karlsson
prófessor sem flytja hvert sitt
erindið um heimspeki Mills og
munu þau m.a. skoða hve vel sú heimspeki á við í
dag, en Mills er helst minnst fyrir nytjahugmyndir
sínar um siðfræði, kvenréttindabaráttu og siðferðis-
og stjórnspekiritið Frelsið.
Aðgangur er öllum opinn og án endurgjalds.
Fyrirlestur
Málþing um
John Stuart Mill
John Stuart Mill
Í GUARDIAN sl. laugardag kom
bandaríski rithöfundurinn John Irv-
ing þýskum
skáldabróður sín-
um Günter Grass
til varnar í grein
sem ber yf-
irskriftina „Gün-
ter Grass er hetj-
an mín, sem
rithöfundur og
siðferðilegur
áttaviti“. Í grein-
inni bendir Irv-
ing á ungan ald-
ur Grass, bæði þegar hann skráði sig
til þjónustu Waffen SS-hersveitanna
og eins þegar kallið í herinn kom. Þá
bendir hann á hve vafasamt það sé
að halda því fram að tímasetning yf-
irlýsingarinnar sé markaðsbragð.
„Þegar ég talaði opinskátt um
kynlífsreynslu mína með eldri konu
ellefu ára gamall fékk ég að heyra að
ég væri bara að selja bækur,“ skrif-
ar Irving. „Hversu miklir einfeldn-
ingar halda gangrýnendur og blaða-
menn eiginlega að lesendur fágaðra
skáldsagna séu? Grass og mig skort-
ir ekkert lesendur. Skammir þýskra
fjölmiðla hafa verið viðbjóðslegar.
Grass er hugrakkur rithöfundur og
hann hefur alltaf verið hugrakkur
maður. Setti hann ekki sjálfan sig í
hættu – fyrst 15 ára og síðar 17 ára
gamall? Og núna einu sinni enn, 79
ára að aldri? Og sem fyrr eru hug-
daufir, litlir hundar að narta í hæla
hans.“
Irving til
varnar
Grass
John Irving segir að
Grass sé hetjan sín.
Hetja og siðferðis-
legur áttaviti
VALDÍS Óskarsdóttir vinnur um
þessar mundir að klippingu kvik-
myndarinnar Vantage Point sem
væntanleg er í
kvikmyndahús á
næsta ári.
Myndin er
spennumynd leik-
stýrt af Pete
Travis og skartar
stjörnum á borð
við Sigourney
Weaver, Forest
Whitaker, Dennis
Quaid, Matthew
Fox og William Hurt.
Þegar blaðamaður nær tali af Val-
dísi er hún í óða önn að klippa og vill
ekki gera mikið úr verkefninu: „Mér
finnst þetta svo sem ekki fréttnæmt.
Það er helst frétt að ég fékk leyfi til
þess að hafa íslenskan klippara með
mér, en í rauninni er þetta bara
vinnan sem ég vinn,“ segir Valdís af
alkunnri hógværð, en hún hreppti
m.a. BAFTA-verðlaunin fyrir klipp-
ingu í myndinni Eternal Sunshine of
the Spotless Mind.
Íslenski klipparinn sem Valdís tal-
ar um er sjálfur Sigvaldi J. Kárason
sem t.d. hefur klippt A Little Trip to
Heaven, Niceland, Englar Alheims-
ins og 101 Reykjavík.
Valdís og Sigvaldi hafa unnið að
Vantage Point síðan í byrjun júlí:
„Myndin lítur mjög vel út, er vel tek-
in og vel leikin. Hún er tekin upp í
Mexíkó en við fáum að hírast í Lund-
únum,“ segir Valdís, og vill meina að
starfið sé ekki eins spennandi og
blaðamann grunar – þó að hún gæti
ekki hugsað sér að skipta á litlu og
lúxus-lausu klippiherberginu fyrir
annan starfa. „Vantage Point er has-
armynd og fjallar um morðtilraun á
Bandaríkjaforseta sem er á ráð-
stefnu á Spáni. Sagan er sögð frá sjö
mismunandi sjónarhornum sem
sameinast í lokin.“
Valdís segir engin sérstök vanda-
mál tengd því að klippa kvikmynd
með þessum frásagnarmáta: „Það er
helst að varast að sýna sömu sen-
urnar frá sama sjónarhorninu, því
við sjáum sömu atburðina gerast í
öllum sjö sögunum. Svo þarf að gæta
þess að gefa ekki upp of mikið í
fyrstu sögunum, svo áhorfandinn sé
ekki búinn að uppgötva plottið of
snemma, heldur láta upplýsingarnar
leka inn í smáskömmtum og leyfa
áhorfendum smátt og smátt að púsla
heildarmyndinni saman. Þetta er til-
tölulega tímafrekt en virkilega
spennandi verkefni.“
Valdís er sjálfstætt starfandi
klippari og er búsett á Íslandi þó að
vinnan krefjist þess oft að hún dvelj-
ist langdvölum erlendis við verkefni.
Valdís hefur í nógu að snúast. Hún
lauk fyrir nokkru við klippingar á
myndinni The Martian Child sem
meðal annars skartar John Cusack,
og lauk sömuleiðis nýverið við að
klippa fyrsta hluta kvikmyndarinnar
Mongol sem segir frá ævi Gengis
Khan.
Kvikmyndir | Valdís Óskarsdóttir og Sigvaldi J. Kárason klippa Vantage Point
Hasar frá mörgum
sjónarhornum
Morgunblaðið/Ómar
Eftir Ásgeir Ingvarsson
asgeiri@mbl.is
Sigvaldi J.
Kárason
SAMKVÆMT breskri könnun tel-
ur meirihluti almennings þar í
landi að hægt sé að segja til um
hvaða persónu fólk hefur að
geyma útfrá lestrarsiðum þess.
Tæpur helmingur, eða 42%, telur
að gáfnafar fólks megi ákvarða
útfrá sömu upplýsingum. Meira en
2.000 manns tóku þátt í könn-
uninni.
Í Guardian er haft eftir tals-
manni könnunarinnar að fyrst fólk
leggi mat á gáfur annarra, bak-
grunn þeirra, stjórnmálaskoðanir
og jafnvel lyndiseinkunn útfrá
bókavali viðkomandi geti rétt val á
bók verið lykillinn í að skapa sér
viðeigandi ímynd.
Lestrarefni
hefur áhrif
á ímyndina
Þótt Valdís vilji ekki gera mikið úr vinnu sinni segist hún ekki getað hugs-
að sér að skipta á litlu og lúxus-lausu klippiherberginu fyrir annan starfa.
Hún hefur unnið með Sigvalda J. Kárasyni að Vantage Point frá byrjun júlí
en áætlað er að myndin komi í kvikmyndahús á næsta ári.
Unir sér vel í klippiherberginu
BÉ tveir heitir hann geðþekki geimstrákurinn í
samnefndum sögum Sigrúnar Eldjárn, en B2 er
einnig nafnið á nýjung í starfsemi Sinfón-
íuhljómsveitar Íslands í vetur. B2 er eins konar
örhátíð, þar sem hljómsveitin leikur allar sinfóní-
ur Brahms og alla píanókonserta Beethovens á
tveimur kvöldum. Vetrardagskrá hljómsveit-
arinnar er komin út, og þar kennir ýmissa grasa.
Í vetur lýkur Sjostakovitsj hringnum sem
hófst þegar Rumon Gamba réðst til starfa aðal-
hljómsveitarstjóra hljómsveitarinnar, en á
þremur árum hafa þá allar fimmtán sinfóníur
tónskáldsins hljómað í Háskólabíói.
Það verður tvímælalaust stórviðburður þegar
Edda I, Sköpun heimsins, verður frumflutt um
miðjan október, um 70 árum eftir að tónskáldið,
Jón Leifs, hóf glímu sína við Eddurnar. Hann
hugsaði sér verkið í fjórum hlutum, sem hver um
sig tæki eitt tónleikakvöld í flutningi. Hann lést
frá þriðju Eddunni, en til þessa dags hafa þær
ekki heyrst á tónleikum.
Góður gestur úr austurvegi sækir hljómsveit-
ina heim í septemberlok; pólska tónskáldið
Krzysztof Penderecki og hlýtur það að teljast
meiri háttar viðburður. Hann stjórnar hér flutn-
ingi á tveimur tónsmíðum úr eigin fórum; Sjak-
konnu fyrir strengi sem hann samdi í minningu
landa síns Jóhannesar Páls páfa, og píanókons-
ertinum Upprisunni.
Tónleikar með atriðum úr óperum Wagners
verða undir lok nóvember, en þar getur að heyra
bæði Ástardauða Ísoldar og þriðja þátt óp-
erunnar Parsifals. Einsöngvarar verða Petra
Lang, Kolbeinn Ketilsson, Wolfgang Schöne og
Kristinn Sigmundsson.
Á hátíðartónleikum hljómsveitarinnar í ár
syngur Jessye Norman, en hún er ein dáðasta
söngkona dagsins í dag. Önnur stjarna syngur á
opnunartónleikum hljómsveitarinnar 6., 8. og 9.
september, en það er landa Norman, Barbara
Bonney.
Söngbók Björgvins Halldórssonar er yf-
irskrift tónleika í Laugardalshöll 23. september,
þar sem Björgvin, Diddú og Kristján Jóhanns-
son fletta í gegnum söngbók söngvarans dáða
með hljómsveitinni.
Verk Johns Speight frá síðustu árum hafa
vakið mikla eftirtekt, en í mars verður frum-
fluttur nýr sellókonsert eftir hann. Í vor verður
einnig frumflutt nýtt verk eftir Þórð Magn-
ússon.
Meðal áhugaverðra einleikara með hljóm-
sveitinni í vetur má nefna þau Cristinu Ortiz,
John Lill, Olla Mustonen og Víking Heiðar
Ólafsson, sem skipta píanókonsertum Beethvo-
ens á milli sín, píanóleikarann rússneska Lilyu
Zilberstein og ungversk-finnska fiðluleikarann
Reku Szilvay.
Sinfóníuhljómsveitin efnir til kamm-
ertónleikaraðar vetur, þar sem hljóðfæraleik-
arar hljómsveitarinnar spila, en þetta er nýmæli
í starfsemi sveitarinnar.
Fjölmargt fleira verður í boði og er áhuga-
sömum bent á dagskrárbækling hljómsveit-
arinnar eða vef.
Tónlist | Vetrarstarf Sinfóníuhljómsveitar Íslands hefst senn
Edda Jóns Leifs frumflutt, eftir 70 ár í þögn
Reuters
Stórviðburður Jessye Norman, ein mesta
söngkona síðustu ára syngur á hátíðartón-
leikum Sinfóníuhljómsveitarinnar í desember.
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
TENGLAR
...........................................................
www.sinfonia.is