Morgunblaðið - 25.08.2006, Qupperneq 31

veitingastaðir
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 2006 31
Það er líklega vart hægt aðhugsa sér ólíkari staði enHamborgarabúlluna viðTryggvagötu og matstof-
una Maður lifandi við Borgartún.
Það eina sem þessir staðir eiga sam-
eiginlegt er að þeir eru „skyndibita-
staðir“ í þeirri merkingu að ekki
þarf að bíða lengi eftir matnum og
ekki þarf langan tíma til að borða
hann. Alla rétti er sömuleiðis hægt
að taka með sér heim eða í vinnuna.
Að öðru leyti eru þeir andstæður.
Og þó, kannski eiga þeir eitt enn
sameiginlegt, þeir standa sig báðir
með prýði í sínu hlutverki.
Það voru nokkur tíðindi er Ham-
borgarabúllan var opnuð við Geirs-
götu um páskahelgina 2004. Segja
má að Tómas Tómasson eða Tommi
sé guðfaðir íslenska hamborgarans.
Margir hafa eflaust snætt sinn
fyrsta hamborgara á sínum tíma í
Tommaborgurum við Lækjargötu
en Tommaborgarar urðu smám
saman að fyrstu alíslensku
hamborgarakeðjunni. Það sama
virðist vera að gerast með nýjasta
afkvæmi hans – Hamborgarabúll-
una – en hana er nú líka að finna í
Hafnarfirði og á Egilsstöðum.
Hin eina sanna Hamborgarabúlla
er hins vegar sú upprunalega við
Geirsgötu og hún stendur svo sann-
arlega undir nafni. Húsið er með
þeim sérkennilegri í Reykjavík og
var upprunalega byggt sem vigt-
arhús og kaffistofa fyrir höfnina.
Þarna var lengi rekið kaffihús en
smám saman fór húsið í niðurníðslu
og var vægast sagt í hrörlegu
ástandi er því var breytt í hamborg-
arastað. Vigtarhúsið gamla er friðað
og hefur fengið að halda sér að
mestu í upprunalegri mynd. Gólfið
er gróft og allar innréttingar ein-
faldar og um margt sérstakar – t.d.
„jólaskreytingaljósin“ í loftinu sem
mynda eins konar stjörnuhimin yfir
gesti.
Hamborgarabúllan er sannkall-
aður amerískur „diner“ og stemmn-
ingin einstök. Það er frekar dimmt
og drungalegt í þröngu rýminu,
steikingarlyktin megn í loftinu og
brakið af hamborgurum á pönnunni
keppir við háværa tónlistina. Tón-
listarvalið er saga út af fyrir sig,
þegar inn er komið er kannski verið
að spila djass, næsta lag er með
Bítlunum, þá kemur brasilískur
samba og að því búnu eitthvað sem
hefði getað sómt sér sem framlag
Þjóðverja í Eurovision fyrir 2–3
áratugum.
Matseðillinn er einfaldur – lítill,
stór eða tvöfaldur hamborgari og
franskar og sósa með. Nýlega bætt-
ist einnig við ein af samlokunum
vinsælu frá Hard Rock-tímabili
Tómasar.
En í þessum einfaldleika felst
snilldin. Þetta er staður sem býður
upp á pottþétta, ramm-ameríska
hamborgara. Basta og búið. Brauð-
ið, sem oft er veikasti hlekkur ís-
lenskra hamborgara, er fínt og á
borgaranum kál, tómatur, tóm-
atsósa, sinnep og majonnes. Ostur
ef menn kjósa en hann er að mínu
mati það sísta á borgaranum.
Tommi hefur með Hamborgara-
búllunni sannað á ný að engum er
hægt að treysta betur fyrir borg-
aranum en honum.
Á Manni lifandi er hins vegar
gengið inn í aðra veröld. Heilsusem-
in æpir á mann. Í versluninni er
hægt að kaupa alls konar heilsu-
samlegan og lífrænan varning, stað-
urinn er bjartur og ljós. Hægt er að
kaupa margvíslega rétti – í boði er
salatbar en einnig tilbúnir réttir til
að kippa með sér, bökur og svo auð-
vitað réttur dagsins.
Styrkur Maður lifandi er fjöl-
breytnin og frábær hráefni. Matar-
gerðin er alla jafna spennandi, rétt-
irnir bragðmiklir og kokkarnir hika
ekki við að hafa bragð að matnum
með frumlegri notkun krydda.
Stundum eru réttir dagsins ættaðir
frá Evrópu, aðra daga rómönsku
Ameríku, stundum eru afrísk eða
asísk áhrif áberandi. Á diskinum er
ávallt góð blanda af heitu og köldu,
stökku og mjúku, baunum, grjónum,
hnetum, ávöxtum og margvíslegu
grænmeti og það verður að segjast
eins og er að ég hef aldrei verið
óánægður með matinn.
Ekki síst er ágætt að þetta er
ekki hreinræktaður grænmet-
isstaður – stundum er t.d. kjúk-
lingakjöt í réttunum. Nýlega fékk
ég t.d. verulega góðan kjúkling í
súkkulaðisósu eða þá bakaðar papr-
ikur fylltar með rótargrænmeti.
Eitt af því sem vakið hefur at-
hygli mína er hversu kynjaskipt-
ingin er ólík á þessum tveimur stöð-
um. Á Manni lifandi eru konur alla
jafna í miklum meirihluta en á
Hamborgarabúllunni eru karlar
ríkjandi. Þetta endurspeglast einnig
í því lesefni sem í boði er fyrir gesti.
Glanstímarit liggja á víð og dreif í
Manni lifandi en á Búllunni er hægt
að glugga í gömul dagblöð og þykk-
an doðrant sem ber heitið „The
World’s Best Pub Jokes“ eða bestu
pöbbabrandarar veraldar – bæði
bindin.
Í nýlegri heimsókn á Hamborg-
arabúlluna var engin kona meðal
gesta framan af en úr því rættist þó
um það leyti er ég var að yfirgefa
staðinn. Það reyndist hins vegar
vera erlendur ferðamaður að leita
að sushi-staðnum í nágrenninu.
Morgunblaðið/Eyþór
Maður lifandi Styrkur staðarins er fjölbreytnin og frábær hráefni.
Morgunblaðið/Golli
Hamborgarabúllan Sannkallaður amerískur „diner“ með einstaka stemningu og pottþétta hamborgara.
Mars og Venus
Steingrímur Sigurgeirsson
gagnrýnir veitingahúsin
Hamborgarabúlluna og
Maður lifandi.
Gleymdu ekki nestinu
TILBÚNIR frystir réttir sem eiga
að vera megrunarfæði geta haft að
geyma mun meira salt en fólki er
hollt að innbyrða. Á vegum Svenska
Dagbladet var gerð könnun á salt-
innihaldi slíkra skyndirétta sem fást
í frystikistum matvöruverslana og
kom í ljós að saltinnihaldið var mjög
mikið. Þegar framleiðendur reyna
að skera niður fitu og kolvetni í rétt-
unum er saltið oft aukið til að bragð-
ið haldi sér. Ráðlagður dag-
skammtur kvenna af salti er um 5 g
en karla um 6 g. Ef kona ætti að full-
nægja næringarþörf sinni með frystiréttum heilan dag
yrði saltneyslan á bilinu 9–24 g eða allt að 5 tsk. miðað
við að mælt er með einni á dag.
Talsverð umræða hefur átt sér stað í Svíþjóð um of
mikla saltneyslu og megrunar-
skyndiréttir eru bara eitt af því sem
skoðað hefur verið. Þetta er hins
vegar í fyrsta skipti sem sjónum er
beint að þessum réttum sérstaklega
og m.a. er bent á grænmetisbuff
sem vinsæl eru hjá grænmetisætum
eða þeim sem eru að reyna að borða
hollari mat eða jafnvel léttast. Bent
er á að alls kyns skyndimatur er æ
oftar á borðum fólks og því hafi salt-
neyslan aukist svo mjög. Tilbúið
megrunarfæði úr frystikistum versl-
ana sé engin undantekning. Of mikil
saltneysla getur valdið of háum blóðþrýstingi sem aftur
getur valdið hjartaáföllum og heilablóðföllum. Rann-
sóknir hafa sýnt að saltneysla sem fer yfir 4 g á dag get-
ur haft neikvæð áhrif á heilsuna.
Salt í megrunarfæði PINOTEX Wood Protection
From storage in Denmark we
offer a selection of Pinotex
products for export.
We have 40.000 L.
packed in 1 - 2.5 - 5
and 10 L. cans.
The goods will be sold as
one lot for Eur. 1.20 pr. L.
FOT Denmark
Contact : Dansk Genbrug Import/Export ApS
Tel.+45 75127144 Fax.+45 75127879
Hamborgarabúllan Geirsgötu 1
 Traustir borgarar í sérstæðu
umhverfi
 Stór ostborgari, franskar og sósa
kosta um 900 krónur
Maður lifandi Borgartúni 24
 Fjölbreytt og bragðgott heilsu-
fæði í björtu og þægilegu umhverfi
 Réttur dagsins á 1.250 krónur og
tíunda skiptið frítt ef klippikort er
notað