Morgunblaðið - 25.08.2006, Blaðsíða 6
6 FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Heimsferðir bjóða ótrúlegt tilboð á
síðustu sætunum til Benidorm í ágúst.
Þú bókar og tryggir þér sæti og 4
dögum fyrir brottför færðu að vita hvar
þú gistir. Gríptu tækifærið og tryggðu
þér sumarauka á frábærum kjörum á
einum vinsælasta sumarleyfisstað
Íslendinga.
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Stökktu til
Benidorm
31. ágúst
frá kr. 29.990
Síðustu sætin
Verð kr. 29.990
Netverð á mann, m.v. hjón með 2 börn,
2-11 ára, í íbúð í viku, 31. ágúst.
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Verð kr. 39.990
Netverð á mann, m.v. 2 í
herbergi/stúdíó/íbúð í viku, 31. ágúst.
RÍKISSJÓÐUR var rekinn með 113
milljarða króna afgangi á síðasta ári
sem er betri útkoma á rekstri rík-
issjóðs en dæmi eru um áður og um
22 milljarða króna betri útkoma en
reiknað var með við afgreiðslu fjár-
aukalaga vegna ársins 2005 í lok
nóvember í vetur. Um helming af-
gangsins má rekja til sölu Landsím-
ans í fyrra, en hinn helminginn til
mikillar aukningar á skatttekjum
vegna uppsveiflunnar í efnahagslíf-
inu, auk þess sem gjöld ríkissjóðs
urðu minni þegar upp var staðið en
reiknað var með við afgreiðslu fjár-
aukalaga.
Tekjur ríkissjóðs af sölu Land-
símans í fyrra námu 56 milljörðum
króna og sé horft framhjá áhrifum
sölunnar á afkomu ríkissjóðs var
tekjuafgangur af rekstri ríkissjóðs
tæpir 57 milljarðar króna, en sam-
bærilegur afgangur á árinu 2004
samkvæmt ríkisreikningi þá var
tæpir tveir milljarðar króna. Tekj-
urnar hækka um 18,6% milli ára og
um 14,1% að raungildi. Gjöldin
hækka hins vegar einungis um 1,6
milljarð kr. milli ára eða um 0,5%
sem jafngildir því að þau hafi dreg-
ist saman um 3,3% að raungildi.
Í ríkisreikningi kemur fram að
tekjuaukningin endurspegli mikil
umsvif í hagkerfinu en hagvöxturinn
á mælikvarða landsframleiðslu hafi
verið 5,5% í fyrra. Mest aukist tekj-
urnar af virðisaukaskatti eða um
17,7 milljarða en það svari til 13,9%
raunhækkunar. Þá hækkaði tekju-
skattur lögaðila um 11,8 milljarða
króna, tekjuskattur einstaklinga um
8,6 milljarða, tryggingargjald um
4,4 milljarða og vörugjald af öku-
tækjum um 4,1 milljarð króna. Þá
hækkuðu arðgreiðslur einnig um 4,1
milljarð króna og tekjur af stimp-
ilgjöldum hækkuðu um 2,6 milljarða
kr.
Að raungildi jukust tekjur af
tekjuskatti lögaðila um 94,3%, tekju-
skatti einstaklinga um 8,9%, trygg-
ingagjaldi um 11,1%, vörugjaldi af
ökutækjum um 58,1%, arðgreiðslum
um 89,5% og stimpilgjöldum um
34,8%.
Útgjöld ríkissjóðs námu 302 millj-
örðu króna í fyrra þegar horft er
framhjá liðum sem tengdust sölu
Landsímans, en það jafngildir lækk-
un útgjalda að raungildi um 3,3%. Af
einstökum liðum sem hækka mest á
milli ára eru framlög til landbún-
aðarmála um 2,6 milljarðar króna,
lífeyristrygginga um 1,7 milljarða
króna og Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss um 1,1 milljarð króna.
Framlög til landbúnaðarmála
hækka vegna ráðstöfunar á söluand-
virði Lánasjóðs landbúnaðarins til
Lífeyrissjóðs bænda, samkvæmt
ákvörðun Alþingis. Þá lækkar gjald-
færsla lífeyrisskuldbindinga um 9,3
milljarða króna, framkvæmdir hjá
Vegagerðinni um 2,4 milljarða króna
og framlög til Atvinnuleysistrygg-
ingasjóðs um 1,3 milljarða króna.
60 milljarðar í hreinar skuldir
Fram kemur að lánsfjárafgangur
samkvæmt ríkisreikningi nam 77
milljörðum króna í fyrra. Að auki
var 32 milljörðum af söluandvirði
Landssímans veitt til Seðlabanka Ís-
lands með sérstökum lánssamningi.
Nýtti ríkissjóður lánsfjárafganginn
til að greiða niður skuldir og bæta
stöðu sína hjá Seðlabanka.. 50 millj-
örðum var varið til að greiða niður
erlend lán og handbært fé jókst um
27 milljarða. Samanlagt ráðstafaði
ríkissjóður 109 milljörðum af bættri
afkomu sinni til Seðlabankans og til
að greiða niður erlendar skuldir.
Staða tekinna lána lækkaði úr 253
milljörðum í 196 milljarða í árslok
2005. Þar af voru erlend lán 85 millj-
arðar samanborið við 141 milljarð
árið áður. Hrein skuldastaða ríkis-
sjóðs, þ.e. skuldir að frádregnum
veittum lánum, var í árslok 60 millj-
arðar í stað 156 milljarða króna í
ársbyrjun, að því er fram kemur.
Þá kemur fram að á árinu voru
greiddir sex milljarðar króna vegna
lífeyrisskuldbindinga ríkissjóðs í
Lífeyrissjóði starfsmanna ríkisins.
Uppsafnaðar innborganir frá árinu
1999 nema nú 101 milljarði króna..
Þegar innborganirnar hófust var
hlutfall eigna hjá sjóðunum 15,9% af
skuldbindingum A-hluta ríkissjóðs
en um síðustu áramót var hlutfallið
komið í 41,4%.
113 milljarða afgangur
!
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
»Tekjur ríkissjóðs af sölu Land-símans 56 milljarðar.
»Tekjuafgangur þar til viðbótar57 milljarðar kr.
»Gjöld drógust saman um 3.3%að raungildi.
»Erlend lán greidd niður um 50milljarða króna.
» 101 milljarður króna greiddurtil LSR frá árinu 1999.
Í HNOTSKURN
FIMMTÁN krakkar, úr áttunda
bekk Patreksskóla á Patreksfirði,
héldu til Kaupmannahafnar í morg-
un, en ferðin er verðlaun í sam-
keppni sem haldin var á vegum sam-
takanna Landsbyggðarvinir í
Reykjavík og nágrenni og nefnist
„Unglingalýðræði í sveit og bæ“.
Verkefnið sem krakkarnir tóku
þátt í skiptist í tvo hluta. Fyrri hlut-
inn var einstaklingsverkefni sem
fólst í ritgerðarvinnu og átti að lýsa
hvaða augum krakkarnir líta sína
heimabyggð og hvað þeim finnst
þurfa að bæta til að þau vilji setjast
þar að. Síðari hlutinn var hópverk-
efni þar sem vinna átti úr þeim úr-
lausnum sem krakkarnir komu með.
Fríða Lára Ásbjörnsdóttir, kenn-
ari í Réttarholtsskóla í Reykjavík og
formaður Landsbyggðarvina, segir
að markmið samtakanna sé að efla
byggðina úti á landi með fólkinu sem
býr þar. „Við vinnum með það í huga
að allt landið lifi. Verkefnið sem
krakkarnir tókust á við skilaði mjög
góðum niðurstöðum um árangur
samtakanna. Það var unnið í mjög
góðri sátt við sveitarstjóra, skóla-
stjóra og flestir nemendur sem tóku
þátt í því voru mjög ánægðir, enda
reyndi það m.a. á hugmyndaflug og
sköpunargáfu,“ segir Fríða Lára.
Flytja verkefni á dönsku
„Þetta kom fram í ritgerðunum,
en þær voru yfirleitt settar fram
blátt áfram og á einlægan hátt. Jafn-
vel kennararnir urðu snortnir af
hugrekki krakkanna. Sú úrlausn
sem fékk svo fyrstu verðlaun var frá
grunnskóla Patreksfjarðar og voru
það allir nemendur 8. bekkja skólans
sem tóku þátt í henni,“ segir Fríða
Lára og tekur fram að hápunkturinn
sé verðlaunaferðin til Kaup-
mannahafnar sem krakkarnir fari í
ásamt sér og einum kennara.
„Tillaga krakkanna var að koma á
fót skólabúðum og nýta til þess hús-
næði sem til er. Þau útfærðu þetta
mjög nákvæmlega, plönuðu hvað
yrði gert á hverjum degi og hugsuðu
út í kostnaðarhliðina. Þetta var mjög
álitleg tillaga,“ segir Fríða Lára sem
segist spennt að sjá hvort og hvenær
búðirnar verða að veruleika.
En hvað hyggjast krakkarnir gera
í Danmörku? „Hápunktur ferð-
arinnar verður að kynna verkefnið í
dönskum grunnskóla, en það munu
þeir gera á dönsku,“ segir Fríða
Lára og telur að krakkarnir fari létt
með það. „Svo munum við heim-
sækja Tívolí og Strikið og ganga á
Íslendingaslóðir, kíkja í búðir og
fleira,“ segir hún.
Næsta vetur mun nýtt verkefni
hefjast, „Unglingar, lýðræði og
heimabyggðin“. „Félagsvísindadeild
Háskóla Íslands kemur að þessu en
auk þess hafa ýmis fyrirtæki styrkt
verkefnið,“ segir Fríða Lára.
Unglingar úr Patreksskóla fengu Danmerkurferð í verðlaun
Morgunblaðið/Eyþór
Reyndi á hugmyndaflug
og sköpunargáfu
Verðlaunaferð Krakkarnir úr áttunda bekk Patreksskóla voru fullir
tilhlökkunar þegar þeir héldu utan til Kaupmannahafnar.
Helming afgangsins má rekja til sölu
Landsímans en hinn helminginn til
stóraukinna skatttekna vegna umsvifa í
efnahagslífinu og minni útgjalda.
ÁHEIT frá starfsmönnum
Glitnis að upphæð 22,2 millj-
ónir króna söfnuðust í Reykja-
víkurmaraþoni Glitnis síðast-
liðinn laugardag. Voru áheitin
afhent við hátíðlega athöfn í
Ráðhúsi Reykjavíkur í gær þar
sem Bjarni Ármannsson, for-
stjóri Glitnis, og Þorgerður
Katrín Gunnarsdóttir, mennta-
málaráðherra, fluttu ávörp.
Alls tóku 502 starfsmenn
Glitnis þátt í maraþoninu og
hét bankinn á þá með því að
greiða 3 þúsund krónur til góð-
gerðamála fyrir hvern hlaup-
inn kílómetra. Starfsmennirnir
ákváðu sjálfir vegalengdina og
hvaða góðgerðasamtök skyldu njóta
framlagsins. Námu áheit bankans
alls 13,6 milljónum króna en starfs-
mennirnir skoruðu ennfremur á al-
menning, vini og vandamenn, að
leggja sitt af mörkum með því að
heita á þá og söfnuðust þannig 8,6
milljónir króna til viðbótar. Hlupu
starfsmenn bankans samtals 4.380
kílómetra.
Stærsti styrkurinn Vilhelm Már Þor-
steinsson, starfsmaður Glitnis, afhenti
Sigurði Björnssyni hjá Krabbameins-
félagi Íslands ávísun vegna áheitanna.
Rúmlega 22 milljónir
söfnuðust á hlaupum
Morgunblaðið/Golli