Morgunblaðið - 08.10.2006, Page 56

56 SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Í FYRRI grein minni um óyggj-
andi vísbendingar um veðurfars-
breytingar gerði ég að umtalsefni
minnkandi hafísútbreiðslu í Norð-
ur-Íshafinu. Aðrar
skýrar breytingar í
svipaða veru eru
mælingar á styrk og
hitastigi Norður-
Atlantshafsstraums-
ins (Golfstraumsins) í
þeirri höfuðkvísl
straumsins sem belj-
ar norður eftir á milli
Hjaltlands og Fær-
eyja. Í erindi Boga
Hansen frá Færeysku
hafrannsóknastofn-
uninni hér á landi í
liðnum mánuði kom
fram að mælingar
sýndu merkjanlega hlýnun í
straumnum við Færeyjar síðustu
30 árin. Einnig hefur seltan auk-
ist, sérstaklega allra síðustu árin.
Mælingar á hraða straumsins ná
yfir styttra tímabil og þær eru að
auki ekki nægjanlega nákvæmar
til þess að hægt sé að slá nokkru
föstu um það hvort styrkur meg-
inkvísla Norður-Atlantssjávarins
hafi verið að breytast. Það má þó
slá því föstu að ekki hefur dregið
úr innstreymi hlýsjávar norður-
eftir þessi síðustu ár. Golfstraum-
urinn er því við hestaheilsu um
þessar mundir þrátt fyrir ýmsar
vangaveltur og jafnvel hrakspár
um annað.
Dramatískar kenningar
um ísöld
Kenningin um stöðvun Golf-
straumsins vegna mikillar hlýn-
unar andrúmslofts á norðurslóðum
heyrist oft nefnd þegar veðurfars-
breytingar ber á góma. Hún geng-
ur í stuttu máli út á það að sam-
fara mikilli hlýnun bráðni
verulegur hluti Grænlandsíssins.
Gríðarmikið ferskvatn frá bráðn-
andi ísnum hefur þá áhrif á lag-
skiptingu sjávar og hægði á eða
stöðvaði hita- og
seltuhringrásina sem
knýr „hitaveitu“ sjáv-
arins norður undir
Svalbarða. Ef hring-
rásin stöðvaðist bær-
ist ekki hlýsjór hing-
að norðureftir,
ísmyndun í seltuminni
sjónum mundi þá
aukast hröðum skref-
um og ísöld væri því
vart umflúin. Mér
sjálfum hefur ætíð
þótt þessar kenningar
heldur dramatískar
og bent á móti á að
þótt ferskvatnsbirgðir Grænlands-
jökuls séu gríðarmiklar mundu
þær bráðna á áratugum eða frekar
öldum og ná að blandast saman
við heimshöfin á löngum tíma.
Mikil og óvenjuleg útbreiðsla í
norðurhöfum á lítt söltum sjó í
þunnu lagi ofan á þeim selturíkari
er það ástand sem getur breytt
því jafnvægisástandi sem nú ríkir.
Yfirgnæfandi líkur eru á því að
slíkur fersksjór komi norðan úr
Íshafi í nægjanlega miklum mæli
frekar en sem bráðnandi ís frá
Grænlandsjökli.
Aukið rennsli ferskvatns
til N-Íshafsins
Í nýrri grein bandarískra vís-
indamanna sem birtist í Science í
ágúst sl. eru færð fyrir því rök að
á síðustu árum hafi orðið upp-
söfnun á ferskvatni í Norður-
Íshafinu. Stórfljót í Rússlandi og
Síberíu renna til Norður-Íshafsins
og eins frá Kanada. Eins munar
um þá úrkomu sem fellur til sjáv-
ar í Íshafinu, því uppgufun á móti
er þar með minnsta móti. Með
hlýnandi veðri á norðurslóðum
hefur úrkoma aukist og rennsli
stórfljótanna af þessum sökum um
10% undangengin ár. Útstreymi
ferskvatns úr Íshafinu er nær ein-
göngu um Framsund á milli Sval-
barða og Grænlands. Hinn svell-
kaldi Austur-Grænlandsstraumur
gegnir þessu hlutverki yfirfalls N-
Íshafsins og heilmikill hafís ásamt
seltulitlum sjó berst suður á bóg-
inn með strönd Grænlands. Þessi
ferskvatnsflutningur úr N-
Íshafinu er 10–15 sinnum meiri í
magni talið en það vatn sem
bráðnun Grænlandsíssins að aust-
anverðu kann að leggja til. Síð-
ustu árin hefur seltuminnsti hluti
sjávar N-Íshafsins borist í minna
mæli suður á bóginn en venja er
til. Því ráða ríkjandi vindar og rek
íssins umfram annað. Fyrr en síð-
ar mun þessi seltulitli sjór berast
til útfalls Framsundsins. Banda-
ríkjamennirnir álíta að það muni
gerast næst þegar hin svokallaða
norðuratlantshafssveifla (NAO)
verði öflug og með jákvæðum for-
merkjum líkt og var um og fyrir
1990. Norðuratlantshafssveiflan
gefur einfaldlega til kynna stöðu
ríkjandi hæða og lægða og þar
með algengustu vindáttir. Slíkt út-
streymi eða yfirfall þarf ekki að
þýða breytingar á lagskiptingu
sjávar í norðurhöfum svo fremi að
lítt salti sjórinn ásamt hafísnum
haldi sig í mjórri lænu suður með
Grænlandsströnd. NA- og A-áttir
halda Austur-Grænlands-
Veðurbreytingar á norðurslóð-
um og tengsl við Golfstrauminn
Einar Sveinbjörnsson fjallar
um veðurfarsbreytingar » Það er því ekkibráðnun Grænlands-
jökuls sem mögulega
hægir á Golfstraumn-
um, heldur miklu
frekar ferskvatnsfrávik
úr N-Íshafinu sem
mögulega fer á
flakk yfir á slóðir
hlýsjávarins en aðeins
ef vindar verða
afbrigðilegir í
vikur eða mánuði.
Einar
Sveinbjörnsson
FASTEIGNASALAN
GIMLI
GRENSÁSVEGI 13
SÍMI 570 4800 - FAX 570 4810
Árni Stefánsson, viðskiptafræðingur
og lögg. fasteignasali.
VESTURBERG 90 - MILLIRAÐHÚS
SAFAMÝRI 83 - EFRI SÉRHÆÐ
Góð 148 fm efri sérhæð auk 30 fm bílskúrs, samtals 178 fm, á þessum eftirsótta
stað í austurbæ Reykjavíkur. 3-4 svefnherbergi og 2-3 stórar og bjartar stofur.
Fallegar innréttingar. Baðherbergi nýl. standsett á fallegan hátt. Góð staðsetning við
opið svæði. Verð 40,9 millj.
Arndís sýnir eignina í dag, sunnudag, kl. 14:00-16:00.
www.gimli.is - ww.mbl.is/gimli
Fallegt og vel viðhaldið 160 fm milliraðhús á einni hæð með 31 fm bílskúr (íbúð 128
fm og bílskúr 31 fm). 3-4 svefnherbergi. Stór og björt stofa og borðstofa. Útg. í suð-
urgarð úr stofu. Stórt sjónvarpsherbergi með arni. Nýl. uppgerðar innréttingar og nýl.
tæki í eldhúsi. Glæsilegur viðhaldslítill garður. Bílskúr fullbúinn, góð lofthæð.
Verð 33,5 millj.
Sigurdís og Aðalsteinn sýna eignina í dag, sunnudag, kl. 14:00-16:00.
FASTEIGNASALA
STÓRHÖFÐA 27
Sími 594 5000
Halla Unnur Helgadóttir
löggiltur fasteignasali.
Mjög fallegt 185 fm einbýli á frábærum
útsýnisstað. Neðst í botnlanga í rólegri
götu. 50 fm tréverönd. Parket og flísar á
gólfum. Nýlega málað með góðri upphi-
taðri innkeyrslu og plani.
VERÐ 46,5 millj.
Upplýsingar gefur Ingvar Ragnarsson,
sölufulltrúi Akkurat, s. 822 7300.
STARARIMI - 112 RVK
LAUST VIÐ SAMNING!
GÓÐ HÚSEIGN Í MIÐBÆ AKUREYRAR
BYGGINGARRÉTTUR
Sverrir Kristinsson löggiltur fasteignasali
Hér er um að ræða stein-
steypt hús á tveimur hæð-
um sem skiptist í 4ra her-
bergja íbúð á efri hæð og
verslunarpláss á neðri
hæð. Húsið er 99 fm að
grunnfleti eða samtals 198
fm að stærð sem skiptist í
76,3 fm verslun og 121,7
fm íbúð. Stækka má jarð-
hæðina um 100 fm til
austurs auk þess sem
reisa má tvær hæðir ofan á húsið, eða samtals sem nemur um 300
fm. Stækkun jarðhæðar myndi jafnframt auka nýtingarmöguleika
íbúðarinnar á 2. hæð til muna. Skemmtilegar tillöguteikningar liggja
fyrir að viðbyggingu hússins.
Fréttir í tölvupósti