Morgunblaðið - 17.02.2007, Blaðsíða 42

42 LAUGARDAGUR 17. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Í ÞESSUM efnishyggjuheimi
sem við búum í með kosningar í
nánd og tilheyrandi loforð og tilboð
um alla mögulega hluti, þá er mik-
ilvægt að vera minnt á stóru mynd-
ina og gefa okkur tíma
til að kafa dýpra inn í
tilveruna. Við eigum
það flest til að gleyma
okkur í amstri dags-
ins, í kapphlaupi við
klukkuna og lífsgæðin
og vera þannig hálf-
sofandi í eigin lífi.
Þannig verður sá hluti
af okkur sem á að
næra okkur og vísa
veginn gjarnan að
óvirkum farþega í lífi
okkar. Stundum verð-
ur stórt áfall eða mikl-
ar breytingar á að-
stæðum okkar til þess
að vekja okkur upp af
þessum draumi. Og
stundum nær eitthvað
eða einhver að ýta við
okkur. Sumir kenn-
arar hafa sérstaka
hæfileika til að ná til
okkar á þennan hátt.
Kennari af
Guðs náð
Í byrjun mars eig-
um við von á einum
slíkum kennara til
landsins. Shiv Charan
Singh er mjög eftirsóttur kennari
um allan heim. Hann rekur Karam
Kriya skólann í London, þar sem
hann býður m.a. upp á kennaranám
í kundalini-jóga, en hann hefur
kennt kundalini-jóga og hugleiðslu í
24 ár. Shiv Charan hefur óvenjulega
hæfileika til að veita innblástur og
bjóða okkur að skoða hlutina frá
nýju sjónarhorni. Hann er að koma
hingað í annað sinn og ein þeirra
sem fengu að kynnast honum síð-
asta haust orðaði það þannig: „Shiv
Charan er kennari af Guðs náð.
Hann setur það sem hann kennir
aftur og aftur í svo óvænt samhengi
að ósjálfrátt hlýtur maður að færa
sig til á sjóndeildarhringnum.“
Shiv Charan kennir bæði heim-
speki og ástundun kundalini-jóga og
hugleiðslu svo og karam kriya
talnaspeki. Karam kriya þýðir „and-
leg vakning í verki“ og býður upp á
mjög gagnlegar aðferðir til and-
legrar ræktar og dýpri skilnings á
lífinu. Kundalini-jóga er nýkynnt
hér á landi og hefur notið vaxandi
vinsælda. Það byggist á æfingum og
hugleiðslum sem næra taugakerfið,
örva innkirtlastarfsemina og styrkja
okkur svo að við stöndumst betur
streitu og álag og getum verið í
virku sambandi við okkar innri
mann. Kundalini-hugleiðsla er mjög
aðgengileg fyrir þá sem ekki hafa
reynslu af hugleiðslu og einnig mjög
djúp upplifun fyrir þá sem eru vanir
að hugleiða.
Svörin búa í kyrrðinni
Shiv Charan segir sjálfur: „Ég er
ekki fyrst og fremst að kenna
tækni, hana er hægt að læra úr bók-
um. Ég vil mæta fólki á miðri leið í
sameiginlegu rými, þar sem báðir
aðilar finna tilvist óendanleikans,
þar sem hann nær að landamærum
meðvitundar okkar … Ég hef áhuga
á töluðu orði og samskiptum af því
ég hef sterka tilfinningu fyrir bein-
um tengslum tungumálsins við
Guð … Samskipti búa til sam-
félag … Heimurinn gefur okkur
falskt loforð. Heimurinn segir; „Ég
lofa þér öllu en ég get ekki fullnægt
meira en 20% af þörfum þínum.“
Þetta svar heyrum við ekki nema
við tökum okkur stund kyrrðar og
meðvitundar. Við finnum öll fyrir
þessari þrá eftir því sem á vantar en
leitum oft að því á röngum stöðum.
Okkur finnst við eiga
rétt á hinu og þessu
sem tilheyrir forminu
en um leið bælum við
niður þarfir sálar-
innar.“
Dæmisaga hans um
ferðalag sálarinnar er
ágætis áminning hvað
þetta varðar: „Maður
nokkur (sem í sögunni
táknar sálina) stendur
á götuhorni og kallar á
leigubíl. Leigubíllinn er
með gler fyrir aftan bíl-
stjórasætið þannig að
bílstjórinn heyrir ekki
vel það sem farþeginn í
aftursætinu segir.
Maðurinn eða sálin í
aftursætinu biður bíl-
stjórann að fara með
sig til Guðs. Bílstjór-
inn, (þ.e. við) ekur af
stað og nemur staðar
við stóran úti-
kvikmyndaskjá. Mað-
urinn í aftursætinu
kallar og veifar á bíl-
stjórann til að láta
hann vita að hann hafi
misskilið sig. Bílstjór-
inn sér manninn aftur í
baða út höndunum en tekur það
sem skilaboð um að hann skemmti
sér konunglega. Og hann snýr sér
við til að horfa á bíómyndina.“
Andleg rækt er
fyrir alla
Shiv Charan heldur áfram; „Ég
hef áhuga á ætlun sálarinnar og
sömuleiðis þeirri ætlun sem við
nálgumst þekkingu með. Það getur
verið freistandi að nálgast þekkingu
sem eins konar stjórntæki til að
stjórna lífi okkar. En einn daginn
förum við burt úr þeim heimi sem
við höfum byggt í kringum okkur og
verðum alveg óundirbúin fyrir það
að mæta óbreytilegum kjarna
heimsins; undirstöðunni sem ímynd-
un okkar var byggð á.
Ég hef í gegnum árin unnið með
miklum fjölda fólks bæði hvað varð-
ar mannleg samskipti og andlega
meðvitund. Ég hef lært af öllum og
held áfram að fyllast aðdáun yfir því
hvað mannsandinn er breytilegur.
Um leið finn ég alltaf sterkar og
sterkar fyrir því hvernig við erum
öll tengd í anda“, segir Shiv Charan
að lokum.
Af þessu má sjá að Shiv Charan
Singh hefur af miklu að miðla og er
hann mjög örlátur á þekkingu sína
og visku. Andleg rækt er fyrir alla,
hvort sem hún er þeim framandi
hugtak eða ekki. Ef andinn er van-
nærður fyllumst við tómleikatilfinn-
ingu, verðum vansæl, jafnvel þung-
lynd. Á sama hátt uppgötvum við
heilt konungdæmi innra með okkur
ef við tökum okkur stund reglulega
og ræktum okkar innri mann. Hvort
sem við erum vön að leita þannig
inn á við eða ekki er mikilvægt fyrir
okkur öll að fá hvatningu og inn-
blástur svo að við gleymum ekki
hver við erum.
Andleg vakn-
ing í verki
Guðrún Arnalds fjallar um
jóga, Shiv Charan Singh og
Kundalini-hugleiðslu
Guðrún Arnalds
» Shiv Charaner kennari
af Guðs náð.
Hann setur
hlutina í svo
óvænt samhengi
að ósjálfrátt
hlýtur maður að
færa sig til á
sjóndeild-
arhringnum.
Höfundur er kennari í kundalini-jóga.
TENGLAR
..............................................
www.andartak.is
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn
STEFNA eða stefnuleysi Sjálf-
stæðisflokksins í umhverfismálum
sést best á því að Pétur Blöndal
þingmaður hefur verið einn helsti
talsmaður flokksins í umhverf-
ismálum. Nú hefur Pétur þó áttað
sig á því að vísindamenn telja
ótvírætt að loftslag jarðar breytist
ört vegna gróðurhúsaáhrifa af
manna völdum. Í ljósi
þess, segir hann í
Morgunblaðinu 15.
febrúar, verðum við
Íslendingar að „…búa
okkur undir að þurfa
að verjast öflugum,
erlendum umhverf-
isverndarsamtökum
sem í nafni hnatt-
rænnar umhverf-
isverndar munu krefj-
ast þess að við
virkjum hvern einasta
foss. Jafnvel Gull-
foss.“
Niðurstaða Péturs er sérlega
undarleg í ljósi þess að mestu
púðri eyðir hann í að réttlæta
stóraukna álframleiðslu Íslandi og
landrask vegna virkjana. Telur
Pétur að sá sparnaður sem hlýst
af álframleiðslu á Íslandi bæti upp
fyrir losun gróðurhúsalofttegunda
frá öllum samgöngum innan lands,
til og frá landinu og atvinnu-
starfsemi. Virðist jafnvel halda að
ekkert þurfi að gera vegna út-
streymis gróðurhúsalofttegunda
frá þessum uppsprettum.
Samkvæmt röksemdafærslu
Péturs munu virkjanir hér á landi
best duga til að framleiða ál á Ís-
landi og að mengun frá slíkum
iðjuverum sé fastur stuðull sem
ekki verði komist hjá, eða 1,5 tonn
af koltvísýringi fyrir hvert fram-
leitt tonn af áli. Hér yfirsést Pétri
að álbræðsla veldur einnig meng-
un perflúorkolefna (PFC) en hvert
tonn af PFC jafngildir um 6500
tonnum af koltvísýringi. Því er
nær að ætla að fyrir hvert tonn af
áli myndist 1,8 – 2.0 tonn af
koltvísýringsígildum. Þar af leið-
andi reyna álfyrirtæki nú að þróa
tækni til að framleiða ál án þess
að nota kolarafskaut.
Erindi Péturs er að sannfæra
Íslendinga um að erlend umhverf-
isverndarsamtök muni berjast fyr-
ir því að þessar verksmiðjur verði
undanþegnar skuld-
bindingum Íslands
samkvæmt Kyoto-
bókuninni og Lofts-
lagssamningi Samein-
uðu þjóðanna. Enn-
fremur, að sömu
samtök vilji nánast
rústa náttúru landsins
og að varnarlínan
gangi við Gullfoss.
Það fer alveg fram
hjá Pétri að end-
urnýting áls er besta
nýtingin og fyrir því
hafa erlend umhverf-
isverndarsamtök barist. Gríðarlegt
magn af áli fer forgörðum þó svo
að endurnýting þarfnist einungis
5% af þeirri orku sem fer í að
bræða álið. Fylgist Pétur ekki
með? Veit hann ekki að Ísland
hefur þegar fengið umtalsverðar
undanþágur frá Kyoto-bókuninni?
Áttar Pétur sig ekki á að út-
streymi gróðurhúsalofttegunda á
hvern íbúa hér á landi er 12 sinn-
um meiri en á Indlandi og nærri
fimm sinnum meiri en í Kína?
Þetta hlutfall mun aukast veru-
lega á þessu ári og næsta þegar
álver Alcoa Fjarðaráls tekur til
starfa. Ég eftirlæt Pétri að sann-
færa þessar þjóðir um hvers
vegna þeir hafi minni rétt til að
menga andrúmsloftið en Íslend-
ingar eða þá að ekki sé hægt að
framleiða hreina orku þar eins og
á Íslandi. Indverjar hafa t.d. uppi
áform um að virkja sem nemur 40
þúsund MW í vatnsafli.
Heimsbyggðin mun gera kröfur
um að við Íslendingar drögum úr
almennri losun gróðurhúsaloftteg-
unda, t.d. vegna samgangna í sam-
ræmi við alþjóðlegar skuldbind-
ingar, rétt eins og aðrir. Pétur
Blöndal ætlast til að fátækar þjóð-
ir leggi sitt af mörkum en gerir
ráð fyrir að Íslendingar verði á ei-
lífri undanþágu sem byggist á því
að búa í landi sem er ríkt af
„hreinum“ orkuauðlindum. Hvers
eiga Danir að gjalda? Og má ekki
búast við að „öflug erlend um-
hverfisverndarsamtök“ á borð við
Greenpeace og WWF haldi áfram
að beita sér fyrir verulegum sam-
drætti í almennri losun gróð-
urhúsalofttegunda og að Ísland
taki þátt í þeirri viðleitni. Hæpið
er að viðkomandi umhverfisvernd-
arsamtök geri kröfur um meiri
eyðileggingu á náttúrugæðum til
að fá nokkra dropa til viðbótar í
orkuhít heimsins?
Að snúa faðirvorinu upp á ...
Árni Finnsson fjallar um
umhverfismál og svarar
grein Péturs Blöndal
»Erindi Péturs er aðerlend umhverf-
isverndarsamtök muni
berjast fyrir því að þess-
ar verksmiðjur verði
undanþegnar skuld-
bindingum Íslands
Árni Finnsson
Formaður Náttúruverndar-
samtaka Íslands.
SAMFYLKINGIN mun setja
velferð aldraðra í öndvegi í rík-
isstjórn eftir næstu kosningar.
Það er tími til kominn eftir tólf
ára valdatímabil stjórnmálaflokka
sem hafa látið málefni aldraðra
reka á reiðanum. Staða mála er
talandi dæmi um lítilsvirðandi
framkomu við þennan ört vaxandi
þjóðfélagshóp, sem á skilið að
njóta alls hins besta á
ævikvöldinu – fólk
sem hefur skilað ævi-
starfi sínu til sam-
félagsins.
Afleitur viðskiln-
aður stjórnarflokk-
anna
Nú bíða 400 aldr-
aðir í brýnni þörf eft-
ir dvöl á hjúkr-
unarheimili og enn
fleiri í þörf og hátt í
1.000 manns búa þar
enn í þvingaðri sam-
vist við ókunnuga, í
fjölbýli, oft tveir, þrír og jafnvel
fleiri saman í herbergi. Sjötíu
aldraðir búa á Landspítalanum,
bíða þar hjúkrunarvistar eftir að
læknismeðferð er lokið. Ekki má
gleyma þeim hjónum og pörum
sem hafa verið aðskilin síðustu
æviárin, annað á hjúkrunarheimili
en hitt á biðlista – heima eða á
spítala eða þau eru vistuð hvort á
sínu hjúkrunarheimilinu. Við
þekkjum öll dæmin og fréttirnar
af slíkri meðferð.
Aðskilnaður aldraðra á þennan
hátt fer mjög illa með heilsu
þeirra og eykur vanlíðan. Í þessu
lenda á annað hundrað ein-
staklingar samkvæmt svari frá
ráðherra til mín á Alþingi. Þeir
eru mun fleiri en þar kemur fram
því ekki eru þeir taldir með sem
eiga maka á hjúkrunarheimili en
komast ekki á biðlista eftir hjúkr-
unarheimilisdvöl, eru ekki „nógu“
veikir þótt heilsan sé farin að gefa
sig og ekki sé auðvelt að dvelja
einn eftir heima.
Þetta ástand er lítilsvirðing við
þá kynslóð sem hefur skilað sam-
félaginu ævistarfi sínu.
Þessi vandi væri ekki til staðar
ef Framkvæmdasjóður aldraðra
hefði staðið undir nafni og skilað
sér í uppbyggingu en
aðeins rúmur helm-
ingur fjárins úr sjóðn-
um hefur skilað sér í
nýbyggingar og end-
urbætur á und-
anförnum einum og
hálfum áratug.
Margnota loforð
stjórnarliða
Í vikunni var tekin
skóflustunga að 110
rúma hjúkrunarheim-
ili í Reykjavík, heimili
sem búið var að lofa
nokkrum sinnum –
fyrir Alþingiskosningarnar 2003,
síðan á miðju kjörtímabili, með
undirritunum og blaðamanna-
fundum.
Hjúkrunarheimilið átti að vera
komið í gagnið í byrjun þessa árs,
en nú, þremur mánuðum fyrir
kosningar er fyrst tekin upp
skófla og henni stungið í freðna
jörð. Ekki bættist við eitt einasta
hjúkrunarrými allt árið 2006 á
höfuðborgarsvæðinu þar sem þörf-
in er langmest og ástandið verst,
þrátt fyrir allan fagurgalann.
Þetta er talandi dæmi um loforð
og efndir ríkisstjórnarinnar.
Bætum kjörin
og biðlistana burt
Við í Samfylkingunni munum
gera stórátak í byggingu hjúkr-
unarheimila undir kjörorðinu
„Biðlistana burt“. Ingibjörg Sól-
rún hefur lýst yfir því opinberlega
að hún muni beita sér fyrir að
leysa hjúkrunarvandann á sama
hátt og hún beitti sér fyrir því hjá
Reykjavíkurborg að leysa dagvist-
arvanda barna, komist Samfylk-
ingin í ríkisstjórn. Við munum
leggja áherslu á að lífeyrir dugi
fyrir framfærslu, en kjör aldraðra
hafa dregist aftur úr í góðærinu,
frítekjumark lífeyrisþega verði
hækkað verulega og það taki jafnt
til atvinnu- og lífeyristekna, skatt-
ar á lífeyristekjur lækki í 10% og
að skattleysismörk verði hækkuð í
samræmi við launabreytingar.
Þessi baráttumál okkar eru í sömu
veru og tillögur okkar á Alþingi,
sem hafa ekki náð fram að ganga
þar.
Samfylkingin og samtökin 60+
efna til baráttufunda um málefni
eldri borgara um allt land þessa
dagana. Það er brýnt að úrbætur í
málefnum eldri borgara verði sett-
ar í forgang á næsta kjörtímabili.
Ég hvet fólk til að mæta á fundina
og kynna sér nánar áherslur okk-
ar í málaflokknum.
Velferð aldraðra í öndvegi
Ásta R. Jóhannesdóttir
fjallar um málefni aldraðra » Samfylkingin ogsamtökin 60+ efna
nú til baráttufunda um
málefni eldri borgara,
en brýnt er að úrbætur í
málefnum þeirra verði
settar í forgang.
Ásta R.
Jóhannesdóttir
Höfundur er þingmaður
Samfylkingarinnar í Reykjavík.