Skinfaxi - 01.04.1940, Side 30

:io
SKINFAXI
Ætli við þekkjum ekki 511 gáfaða unglinga, sem láta
sér finnast fátt um allar hugsjónir, bera ekki virðingu
fyrir neinu og er ekkert heilagt? Þeir henda gaman að
áhugamálum annarra og gera sér far um að benda á
ömurlegt fánýli í hugðarefnum þeirra. Þeir reyna að
sýna mikilleik sinn í því, að standa óstuddir og finna
galla á öllu. Þeim er það kappsmál, að geta sýnt fánýti
alls. Það er eins og þeir leiti sér upphefðar i því, að
leyna að þrýsta öllu niður fyrir sig. Þeir hæðast að
hylli annarra við áhugamál sín. Allt er óvirðulegt að
dómi þeirra. Því geta þeir ckkert virt.
Þetta eru sjúkdómseinkenni kynslóðar okkar og við
skulum reyna að skilja sjúkdóminn.
Þetta er farsótt, sem borizt hefur hingað frá útlönd-
um, eins og flestar aðrar drepsóttir.
Góðir menn um heim allan hafa e. t. v. aldrei orðið
fyrir eins almennum vonhrigðum og af heimsstyrjöld-
inni 1914—’18. Þrátt fyrir hernaðarhug og vigbúnað
margra þjóða og eigingirni og sérgæði marina yfirleitt
voru það margir ágætir menn og vitrir, sem ekki trúðu
því, að svo hræðileg heimska og viðbjóðsleg villi-
mennska gæti átt sér stað. Þess vegna voru þeir marg-
ir, sem spurðu eins og Matthías, þegar striðið brauzt
út og geysaði í algleymingi: Hvar er menning nútím-
ans? Þeir, sem trúðu áður á siðmenningu tuttugustu
aldarinnar, en urðu svo vitni að siðleysi, eymd og feikn-
um styrjaldarinnar, misstu margir sína fyrri trú. Þeim
fannst þá oft að það, sem þeir böfðu áður treyst, væri
fánýti. Þeim hafði brugðizt svo mikið.
Það komu líka fljótt fram gáfaðir rithöfundar, sem
höfðu beðið tjón á sálu sinni í hörmungum stríðsins. Þeir
höfðu alizt upp við gífuryrði um menningu timanna,
en síðan orðið vitni bölvunar og eyðileggingar. Þeir
þjáðust af þjáningu þjóðanna og eymd mannkynsins.
Þeim varð það nauðsyn, að svipta skýlu blekkinganna
frá augum fólksins. Því réðust þeir með mislcunnar-