Skinfaxi - 01.04.1940, Blaðsíða 62
SKINFAXI
02
auðvilað segja, að höfðatalan sé ekki aðalatriðið. Og ég skal
játa, að mannfjölgun félagsins væri of dýru verði keypt, ef
áfengisflóð hefði fylgt þessari breytingu á félagslögunum.
En ]>að bara sá enginn maður minnsta volt þeirra valna-
vaxta. Fyrir 3—4 árum bólaði dálítið á áfengisnautn meðal
ungra manna. Nú virðist hún horfin með öllu. Eg held því
ckki fram, að þetta stafi af afnámi bindindisins. En þetta
hefur gerzt þrátt fyrir það. Okkur Halldór Kristjánsson grein-
ir ekki mikið á í skoðunum, eftir því sem eg skil hann í
ræðu og ritgerðum. En okkur greinir ákaflega á um aðferðir
til umbóta á mannfélagsmeinum.
Við eruin víst sammála um það, að Umf. eigi að vinna á
inóti spillingu i mannfélaginu, en glæða atorku og heiðarleik.
Það er svo um ávirðingar manna, að þær eru margar og
mislitar, sumar stærri en drykkjufýsn og tóbaksbölvun. Það
er sjálfsagt, að félagsskapur vandaðrar æsku reyni að útrýma
sem mestu af því, sem lýtir manngildi. Óhreinlyndi og
ómennska, grimmýðgi og lausung, fingralengd og fláttskapur
og ótal, ótal margt svipaðra tegunda, ætti auðvitað helzt að
vera útlægt úr mannheimi strax á morgun. En hvernig á að
fara að því, að losa veröldina við það hyski?
Aldrei hef eg skilið þann hugsanagang, að taka eitt af mörgu
illu út úr, t. d. víndrykkjutilhneigingu, og segja: Sá, sem
Jietta drýgir, skal ekki hæfur í okkar félagsskap. En sam-
Jiykkja þetta með þögn og afskiptaleysi: Hinir, sem hitt
drýgja, geta verið þar átölulaust. Og eg spyr: Ilver er sá,
sem er saklaus af öllum löstum?
Það eyðir enginn vondri tilhneigingu með því að hrinda
þeim, sem henni er haldinn, út úr félagsskap jafnaldra hans.
Það er eins og að loka sjúkrahúsi fyrir sjúkum manni: Ekki
verður leti breytt í dugnað á þann liátt, ekki lygahneigð i
sannleikselsku, ekki undirferli í hreinlyndi og drengskap, ekki
vínandaþorsta í hófsemi.
Þeir, sem vilja og geta verið góðu börnin í þjóðfélögunum
og leggja lið sitt til útrýmingar böli lastanna, skyldu ætíð
beita góðum fyrirmyndum fyrst og fremst og hógværð, en
aldrei offorsi.
Ilógværðin laðar ætíð til fylgis. Offorsið stælir uppreisnar-
anda. Eitt af því, sem II. Kr. varar ungmennafélagsskapinn
við, er það, að ofurselja sig ofstæki í pólitík.
Það eru einkum þrjár tegundir ofstækis, sem reynzt liafa
liættulegar dómgreind manna og jafnvægi. En það eru kost-