Skinfaxi - 01.04.1940, Page 67

SKINFAXi
67
I'élur Gíslason:
Sainbandsniál Islands og Danmerkur.
Það er nauðsynleg fyrirhyggja, að vita, hvernig :í að taka
þetta mál rétt upp á ný. Á Alþingi 1928 spyr Sigurður Eggerz:
Vill rikisstjórnin vinna að því, að sambandaslagasamningn-
iiin verði sagl upp eins fijótt og lðg standa til? Tryggvi Þór-
hallsson svarar: Já. 1937 segir Aþingi: „Vér viljum krefj-
ast þess, að byrjað verði á samningum." „í öðru lagi viljum
vér. enga samninga------.“ Alþingi glatar í öðru orðinu rétt-
indunum til jiess að fá lögunum breytt. í grein í Eimreiðinni
1925, eftir Bjarna frá Vogi, sést, að hann hefir tekið eftir
ástleysinu á landsréttindunum. Mörg tegund af útlendri nienn-
ingu tekur allan hug fylgjenda sinna. Þegar fylgjendur hins
útlenda skilja, að það þarf að þola landshælti og geta notað
sér landgæði, og þeir þurfa til ]>ess landsréttindi, fara þeir
að elska þau.
„Þú komst, þegar Fróni reið allra mest á,
og aflvana synir þess stóðu.“
Sveinn Björnsson útskýrði fyrir mönnum þessar setningar,
sem standa í 18. grein Sambandslaganna:
„Eftir árslok 1940 getur Ríkisþing og Alþingi, hvorl fyrir
sig, krafizt þess, að byrjað verði á samningum um endur-
skoðun laga þessara.
„Nú er nýr samningur ekki gerður innan þriggja ára frá
því, er krafan kom fram, og getur þá Rikisþingið eða Al-
þingi, hvort fyrir sig, samþykkt, að samningur sá, sem felst
í þessum lögum, sé úr gildi felldur.“
Og þessa setningu, sem stendur í 1. grein:
„Danmörk og ísland eru frjáls og fullvalda riki, i sam-
bandi um einn og sama konung, og um sanming þann, er
felst í þessuni sambandslögum.“
jSveinn komst að þeirri niðurstöðu, að orðin: „samningur
sá, sem felst í lögum þessum," merki aðeins hluta af lögun-
um, og að Islendingar geti ekki gert hann ógildan með sam-
þykkt, fyrr en vonlaust er um það, að Danir og íslendingar
geti komið sér saman um breytingar á honum. Og að þess-
ar setningar: „Danmörk og ísland eru frjáls og fullvalda
ríki, í samhandi um einn og saina konung,“ séu sá hluti