Skinfaxi - 01.04.1940, Qupperneq 58

58
SKINFAXI
á tízku og nýjungar. Þennan ])átt í fari þjóðarinnar má rekja
mjög langt aftur í tímann, og í sambandi við hann standa
bæ'ði sum merkustu afrek hennar og mestu skyssur. ÞaS má
telja höfuðnauðsyn fyrir ísiendinga, bæði vegna andlegrar
heilbrigði þjóðlífs og einstaklinga og vegna skynsamlegrar
afstöðu til ýmissa menningarmáia og þjóðmála, að stefna að
meiri einlægni og bersýni í dómum um sjólfa sig, en hvor-
ugt fæst án meiri þekkingar. Hinn sögulegi arfur þeirra er
blandinn, sagan hefur ekki einungis skilið þeim eftir afrek,
fyrirmyndir og verðmæti, heldur ýmiss konar mein og víti,
sem síður er haldið á loft og sizt með skilningi á uppruna
þeirra. Ef þetta rit um íslenzka menningu, sem höfundur
hefur hug á að rita af sem mestri hreinskilni, gæti vakið
greinda lesendur til ]>ess að hugsa betur en áður um það,
hver vandi og vegsemd er i því fólgin, að vera íslendingur
nú á dögum, væri aðaltilgangi þess náð.
Eins og áður er sagt, hefur tíminn verið of naumur tii
þess að gera sundurliðaða áætlun um allt verkið og semja
við alla þá höfunda, sem leitað mun verða til, áður en þessi
greinargerð var birt. Á þetta einkum við um TT. og III. bindi.
Nokkuð hefur þó verið gert, og var þá sjálfsagt að sniia sér
þegar að I. bindinu, um landið, sem einna lengstan undir-
búning þarf og ritstjórinn mun hlutást minnst til um. Þessir
menn hafa þegar heitið að rita mestan hluta þess bindis:
mag. sc. Árni Friðriksson fiskifræðingur, Hákon Bjarnason
skógræktarstjóri, dr. phil. Þorlcell Jóhannesson og fil. lic. Sig-
urður Þórarinsson. Fleiri mætir menn hafa haft góð orð um
að leggja þar nokkuð að mörkum, þó að það sé ekki full-
ráðið. En eg veit, að í ])ctta sinn þarf elcki að nefna fleiri
nöfn til þess að sannfæra félagsmenn um, að reynt verði að
gera allt verkið svo vel úr garði sem kostur er á með sam-
vinnu við hæfustu menn á hverju sviði.
Þessa greinargerð álit eg nægilega í bráðina til þess að
félagsmenn Máls og menningar eigi að geta skorið úr því
hver fyrir sig, hvort þeir vilji stuðla að ])ví, að þetta fyrir-
hugaða ritverk, Arfur Islendinga, verði flutt ofan úr skýj-
ununi og niður á jörðina."
Svo sem vænla mátti, hafa félagsmenn Máls og menningar
hvarvetna um land, þar sem til hefur spurzt, tekið ákvörð-
uninni um útgáfu þessa ritverks fegins liugar. Enda er þess
að vænta, að her verði um að ræða eitt hið vandaðasta og
merkasta rit, sem út hefur verið gefið ó íslenzka tungu.