Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 66

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 66
10. mynd. Skóflusnjáldri, Platybelodon. Þessi dýr lifðu á míósen- og plíósentíma í Asíu og Norður-Ameríku. Neðri kjálki og breiðar skögultennur, sem náðu næstum saman, mynduðu eins konar skóflu. Ekki er Ijóst hvaða hlutverki þessi skófla hefur gegnt en helst telja menn að dýrið hafi lifað í vatni og mokað með henni upp ( sig gróðri úr því. Mynd eftir Maurice Wilson. (Carrington 1958.) 11. mynd. Þegar á leið styttist neðri kjálki snjáldur- fílanna. Kordillerasnjáldri, Cordillerion, lifði í lok plíósen þar sem nú er Arizona og Kalifornía og lagði síðan undir sig stór svœði í Suður-Ameríku. Af honum þróáðist þar í álfu cuvierssnjáldri, Cuvieronius post- remus, sem lifði fram á 3. eða 4. öld e.Kr. Leifar hans hafa fundist hjá skreyttum pottum indíána er veiddu hann og átu. Hann er trúlega það ranadýr sem síðast hefur dáið út. Verið getur samt að ameríski skögul- tanninn hafi lifað lengur. (Carrington 1958.) voru um metri á hæð og hafa trúlega lifað í og hjá vatni, líkt og mörlarnir, sem raunar voru enn uppi á þessum tíma og á sömu slóðum í Afríku (3. mynd). Frumskögull var mun stærri en mörull, allt að því jafnstór og kýr indlandsfíls. Einkenni þessara dýra og raunar allra snjáldurfíla var að neðri kjálk- inn var langur og langar skög- ultennur gengu fram úr honum, líkt og framlenging á kjálkan- um. Á vatnasnjáldra og á mörgum snjáldurfílum sem síðar lifðu voru skögultennurn- ar breiðar og flatar. Efri kjálk- inn var styttri en sá neðri og einnig með skögultennur (9. lil 11. mynd). Sköcultannar, MASTODONTIDAE Skögultannar þróuðust af frum- skögli, Palaeomastodon, eða einhverju skyldu dýri. Saga ættarinnar er framan af lítt þekkt en þó er ljóst að dýrin hafa farið frá Afríku til Evrasíu og þaðan yfir eiði þar sem nú er Beringssund til Norður- Ameríku. Þar hafa fundist ríku- legar leifar af einni tegund skögultanna, Mastodon ameri- canus (12. mynd). Ameríski skögultanninn líkt- ist um margt nútímafílum. Hann var þó með síðan og þétt- an, rauðbrúnan feld, en bæði afríkufíll og indlandsfíll hafa gisið og rýrt hár. Skögultanni var stuttur og samanrekinn, allt að þriggja metra hár, með stórar, uppsveigðar skögullenn- ur í efri kjálka. Tarfarnir voru einnig með litlar skögultennur að neðan. Jaxlarnir voru ólíkir jöxlum nútímaffla. Hvorki skögultannar né nokkur þau 174
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.