Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1995, Síða 100

Náttúrufræðingurinn - 1995, Síða 100
7. mynd. Flugmynd af Rifnahnjúk, horft til norðurs. Herðubreið og Upptyppingar eru í baksýn. Greinilega má sjá nokkur af misgengjunum í gegnum hann. - An aerial photo- graph of Rifnihnjúkur, a view to the north. Herdubreid og Upptyppingar are in the back- ground. Some of the faults through it are obvious. Mynd/photo Guttormur Sigbjarnarson. hraunsvunta sem runnið hefur til austurs frá þeim. Allt er þetta mikið veðrað og jökulbergsklessur á gígunum, en þeir geta þó varla verið eldri en rétt frá lokum síðasta jökulskeiðs. Líklega eru þessir smágígar fylgifiskar meiri háttar elds- umbrota á Kverkfjallasprungureininni, þar sem þeir liggja í framhaldi hennar, jafnvel myndun Upptyppinga. ■ HÖGGUN JARÐLAGA Sprungureinar megineldstöðvanna (I. mynd) birtast á yfirborðinu sem sambland af gossprungum og höggunarsprungum. Næst megineldstöðvunum sjálfum sést að jafnaði lítið til höggunarsprungnanna þar sem þær grafast jafnóðum í gosefnafram- leiðsluna. Þegar fjær dregur megineld- stöðinni minnkar gosefnaframleiðslan og eldgos verða fátfðari. Þá verða sprungurn- ar og misgengin stöðugt meira áberandi. Höggunarsprungureinar ná miklu lengra út frá megineldstöðvunum en aðalgossprung- urnar. Samt sem áður verður eitt og eitt gos langt úti á reinunum. Þau birtast í einstaka móbergsfellum eða í sprungu- hraunum. Á jarðfræðikortinu sem birtist sem 1. mynd í síðustu grein minni (Guttormur Sigbjarnarson 1993b) eru sýnd flestöll gömul og ný misgengi og sprungur sem við fundum með nokkurri vissu. Nyrst í Kverkfjallarana og í Gígöldum, þar sem yfirborð jarðskorpunnar er almest haggað, varð að einfalda sprungukortið af þeim svæðum. Á kortinu sést að sprungurein- arnar eru aðallega tvær, þ.e. Kverk- Ijallareinin og Dyngjufjallareinin. Báðar reinarnar hafa tilhneigingu til að geisla nokkuð út frá megineldstöðinni (1. rnynd). 208
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.