Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 89

7. mynd. Bólstrabergs-
klettur við læk austan
undir Dyngjufjöllum.
Fossinn fellur fram af
hraunbrún sem runnið
hefur upp að bólstra-
bergshryggnum. Rocks of
pillow lava by a small
stream at the east side of
Dyngjuföll. The waterfall
is flowing across a lava
edge by the ridge of pil-
low lava. Ljósm. photo
Guttormur Sigbjarnar-
son.
uppvörpin sjást víða í hlíðum þeirra
(6. mynd). Dyngjufjöll eru hins vegar
byggð upp í ijölmörgum gosum undir
jökli, svo að þar má fínna flestar teg-
undir móbergsmyndana þó að bólstra-
þursi og bólstraberg (7. mynd) séu
algengust i undirhlíðum þeirra. Túff-
myndanir eru þar einnig algengar, með-
al annars í óbrinnishólmum i suður-
hlíðum Dyngjufjalla (4. mynd) og
víðar. Gossprungur móbergsupphleðsl-
unnar í suðaustanverðum og hæsta
hluta Dyngjuíjalla virðast flestar hafa
fylgt hringsprungukerfi Öskjuvatns-
sigsins (Guttormur Sigbjarnarson
1973).
Móbergsmyndanirnar í Krepputungu
tilheyra flestar Kverkfjallareininni,
nema hryggirnir á vesturbakka Kreppu
sem sverja sig meira í ætt við jarð-
myndanir í Brúardölum. Móbergs-
hryggirnir í Kverkfjallarana virðast
flestir byggðir upp úr kubbabergi og
bólstrabergi, nema Lindafjöll sem eru
að nokkru leyti úr túffí. Annars finnst
ekki túff í Kverkfjallarana nema suður
í Kverkfjöllum. Gossprungurnar í
Kverkfjallasprungureininni geisla út
frá Kverkfjöllum sjálfum, svo að
raninn breikkar, lækkar og greinist i
sundur eftir því sem fjær dregur. Á
vesturbakka Kreppu eru Kreppu-
hryggur, Kreppuháls og Lónshnjúkur,
en þetta eru allt kubba- og bólstra-
bergshryggir. Nokkuð ber á jökulbergi
í undirstöðum þeirra, sérstaklega í
sunnanverðum Kreppuhálsi, og rofform
eru þar orðin sjáanleg eins og á austur-
bakka Kreppu.
í Brúardölum og Kverkárnesi fínnast
óvíða góðar berggrunnsopnur þrátt
fyrir jökulrofíð. Landið er þar víðast
hvar þakið jökulruðningi og jökul-
vatnaseti. Við fyrstu yfírsýn er landið
mjög tilbreytingarlítið, þar sem ein
grýtt melaldan tekur við af annarri.
Gróðurflesjar finnast aðeins í dýpstu
lægða- og daldrögum. Við nánari
athugun fínnast þó víða smáar opnur í
berggrunninn og samsetning og útlit
211