Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 90

8. mynd. Gil í austurhlíð Fagradals grafið í harðnað jökullónaset og völuberg. A canyon
cut in the eastern slope of Fagridalur through sedimentary layers of glacio-lacustrine
origin and glaci-fluvial conglomerate. Ljósm. photo Guttormur Sigbjarnarson.
jökulruðnings gefur oft vísbendingu um
undirliggjandi berggrunn, en erfítt er
þó að rekja útbreiðslu einstakra gos-
myndana.
Flestar móbergsopnur í Brúardölum
sýna kubbaberg, bólstraberg eða
bólstraþursa. Túff er mun fátíðara, en
það þendir til þess að fæst gosin hafa
brotist upp í gegnum jökul. Gos-
sprungan sem myndaði yngsta hluta
Fagradalsfjalls hefur samt sem áður
náð að mynda öfluga sprengigíga, sem
greinilega sjást i dag. Víða fínnst þar
túffkápa utan á bólstraþursanum, þó
að hún sé nú nokkuð jökulsorftn. Hatt-
hryggur er tnjög efnismikil gosmyndun
og hann er byggður upp úr öllum stig-
um móbergsmyndana. Gosið þar hefur
líklega endað í hraungosi. Hatturinn
og fleiri klettahæðir á toppi hans eru
leifar af því hrauni og hraunstraumar
hafa fundist í norðvesturhlíðum hans.
Berggrunnur Brúardala virðist annars
að mestu byggður upp úr bólstra- og
kubbabergshryggjum með mjög út-
breiddu jökulbergsívafí. I Fagradals-
fjalli, í hlíðum Fagradals og Álftadals
má allvíða fínna 10-30 m þykk jökul-
bergslög sem í einstaka tilfellum geta
náð allt að 100 m þykkt. Flestar jökul-
bergsopnurnar sýna óflokkaðan jökul-
ruðning en í einstaka tilfellum fínnst
í þeim völuberg eða lagskipt jökul-
lónaset. Þannig finnst allt að 40 m
þykkt set í austurhlíðum Fagradals, þar
sem það hefur umtalsverða útbreiðslu
(8. mynd). Einhvern tíma hefur jökul-
lón myndast sunnan undir Álftadals-
dyngju, þar sem jökullónasetið liggur
ofan á dyngjuhraununum. Á stórum
svæðum á milli móbergshryggjanna,
sérstaklega um miðhluta Brúardala,
fínnast aðeins jökulbergsopnur.
í heild virðist Brúardalamóbergið