Andvari - 01.01.1891, Blaðsíða 47

45
og' nálægt botninum er varða sem Eggert og Bjarni
byggðu og þar hafa ferðamenn lagt skildinga ofan á
vörðuna. Allstaðar er í Surtshellir sífelldur leki og
mjög kaldranalegt og úvistlegt, svo varla hefir þar
verið þægilegur bústaður fyrir mennska menn. Þar
sem hellirinn liggur er hraunið að ofan alveg íiatt
og ber þess engin merki, að þar sé hellir undir.
Hæð hellisins sýnir hve ákafiega þykkt hraunið hlýt-
ur að vera, ofan á honum liggur þar sem hann er
hæstur 1—l1/^ mannha^ð afgxjóti og miklu meira er
sjálfsagt undir hellirmun niður að bergi því, sem
hraunið hvílir á,
Frá Surtshellir riðum við aptur niður með Norðl-
ingafljóti og svo yflr það réttfyrir ofan dálítinn foss
yfir að Þorvaldshálsi og niður með honum góðan veg
helluhraun með uppgrónum grundum, síðan níður
hjá Fljótstungu og Þorvaldsstöðum, er þar allstaðar
reglulegt helluhraun, sem fyllir dallinn hlíða á milli;
svo fórum við með hrauninu fyrir neðan bæina er
standa í hlíðinni og að Gilsbakka. Bærinn dregur
nafn af stóru gljúfragili suðvestan við baj.inn, hann
stendur hátt upp í hálsinum 838 fet yfir sjó, þaðan
er því mjög í'ögur útsjón yfir dalinn og til allra
hinna tignarlegu snæfjalla á liálendinu. Það sést í
gljúfrunum hjá Gilsbakka, að aðalefni hálsanna er
basalt; þó er sumstaðar grátt og rautt móberg ofan
á. Frá Gilsbakka riðum við aiður Hvítársíðu, blá-
grýti er þar í allri hlíðinui, en víðast lausagrjót of-
an á, allstaðar eru háir leirbakkar fram með Hvítá
og opt móhellulög ofan á. Hjá Síðumula skoðaði eg
laugina, hún er i mýrarsundi milli melbarða kipp-
korn fyrir neðan Síðvimúla; laugin er hér um bil 3
feta breið skál, í gömlu hverahrúðri liiti hennar 73°,
í auga dálitlu ofar í litlu mýrarsíki eru 42°. Hurð-