Menntamál - 01.09.1937, Blaðsíða 42

120
MENNTAMÁT,
komnu og snilldarlega upphugsuðu kennslutæki og um
hinar margvíslegu aðferðir, sem fundnar eru upp og sí
og æ endurnýjaðar, i þvi skyni að hjálpa börnunum til
að efla sitt eigið siðgæðis- og félagsuppeldi.
Eftir margra ára mjög nákvæma athugun á börnunum
hefir Maison des Petits komist með áreiðanlegri vissu að
niðurstöðu um mikilsverð atriði viðvíkjandi þroskaferli
barna, svo sem t. d. að greina miá ákveðin stig þroskans,
sem nauðsynlegl er fyrir uppalendur að þekkja og taka
lillit til. Þroskáferillinn er að visu samfelldur og órofinn,
en eigi að síður má skipta lionum i tímabil, sem hverl
um sig liefir sín ýmsu sérkenni. 3—5 ára barn er t. d.
að mjög miklu leyti á valdi hreyfiþarfanna. Það hefir
nautn af að hreyfa sig vegna hreyfinganna, án þess að
þær beinist að sérstöku takmarki, og fullnægingin, á-
nægjan yfir hreyfingunum er svo mikil, að það er eins
og liún útiloki alla hugsun um annað. Barn á þessum aldri
hefir t. d. ánægju af að krota með blýanti eða kríl aðeins
vegna hreyfinganna, á sama hátl getur það unað sLund-
um saman við að flytja hluti úr stað, að tína saman
kubba, steina, eldspýtur og dreifa þeim tii skiptis o. s.
frv. En einn góðan veðurdag kemur barnið auga á að
kubbahrúgan er „liús“, „bill“, „skip“, krotið á blaðinu
eða veggtöflunni er „maður“, „hundur“, „hestur“.
Þannig verður athöfnin til þess að vekja hugmyndalífið
og ímyndunaraflið til starfa. En þegar svo hugmyndirnar
eru konmar til sögunnar og teknar að skýrast, þá sctja
þær aftur hreyfingunum takmark og beina þeim að á-
kveðnum viðfangsefnum. Þá raðar barnið kubbunum
sinum saman vitandi vits í því skyni að búa til hús eða
skip, það tekur sér í hönd blýant eða krít í þeim tilgangi
að teikna mann eða bíl, hund eða hest.
Þetta lögmál, að athöfnin vekur hugmyndirnar, hefir
augsýnilega geysi-mikla uppeldisfræðilega þýðingu. Enn-
fremur hitt, að barn sem elst upp i frelsi við góð skilyrði