Æskan - 01.07.1969, Blaðsíða 9

1. Ferðin til Ameríku
Þóra M, Stefánsdóttir=
LOH lilla
landnemi
Saga frá Nýja-lslandi
Sagan „Lóa litla landnemi" er eftir Þóru
Mörtu Stefánsdóttir kennara. Hún er fædd
f Reykjavík 1. nóvember árið 1905. For-
eldrar hennar voru hjónin Jóhanna Sigfús-
dóttir og Stefán B. Jónsson, kaupmaður í
Reykjavík. Þóra lauk Verzlunarskólaprófi
1923, og kennaraprófi 1933. Fór námsferð
til Danmerkur og Þýzkalands. Stundaði
nám við Handíðaskólann 1946—1948.
Kennslustörf við barna- og unglingaskóla
i Reykjavík og viðar. Helztu rit Þóru eru:
Lóa litla landnemi, 1949, Æviminning Stef-
áns B. Jónssonar í Breiðfirðingi, 1951,
Kvæði í Breiðfirðingi 1951 og 1957, Fyrsta
hverahitun á íslandi f Lesbók Morgunblaðs-
ins, 1955, Ferðaþættir frá Þýzkalandi í Al-
Þýðublaðinu 1957 og 1958, Vesturfari f
Lögberg-Heimskringlu, 1962—65, Niðjatal
séra Jóns Benediktssonar frá Hrafnseyri ((
handriti). Þóra er gift Karli H. Alberts-
syni (Hirst), vélsmíðameistara. Börn þeirra
eru: Stefán Hirst, lögfræðingur í Reykja-
vík og Karl J. M. Hirst, afgreiðslumaður í
Reykjavik.
Myndir eftir höfundinn
Lóa var á þriðja ári, þegar foreldrar hennar fluttust til Ameríku.
Hún var fædd í sveit á íslandi, en af því að hún var svo ung, þegar
hún fór vestur, mundi hún lítið eftir sér þar.
En amma liennar sagði henni frá ýmsu að heiman frá „garnla
landinu“, lýsti fyrir henni og systkinum hennar fallegu sveitinni
þeirra heima, sem hún alltaf þráði, þó að fátæktin og örðugleik-
arnir þar heima hefðu hrakið þau í aðra heimsálfu til þess að
reyna að vinna fyrir sér og börnum sínum. Hún sat oft í rökkrinu
og sagði þeim sögur, fór með kvæði, eða sagði þeim frá einhverju
„heima“ á íslandi. Það þóttu þeirn skemmtilegar stundir. Hún
sagði þeim einnig frá ferðalaginu mikla til Ameríku, senr þau
mundu varla eftir sjálf. Og nú fáið þið að heyra um það.
Lóa og systur hennar tvær, Gunna og Borga, sem voru eldri en
liún, voru reiddar á hestunr ofan í kaupstaðinn. Þar beið skipið,
sem átti að flytja þau til Englands. Þegar þau höfðu kvatt vini og
ættingja í kaupstaðnum, héldu þau út í skipið.
Þau og farangur þeirra voru flutt á árabát út að skipshliðinni.
Nú var litlu stúlkunum lyft upp á þilfarið og mömmu þeirra
hjálpað á eftir. Síðast konr pabbi upp á skipið, en rnennirnir í
bátnum réttu honum koffortin, kassana og sængurfatapokana.
Þá voru þau að fullu og öllu skilin við ísland, ættlandið sitt.
Nú áttu þau fyrir höndunr langa ferð út í heim, út í óvissu og ævin-
týri framtíðarinnar.
En þær Lóa og systur hennar voru nú ekki að brjóta heilann um
slíka hluti. Þær létu hverjum degi nægja sína þjáningu og hugsuðu
um það eitt að kynnast sem fyrst öllu merkilegu, sem væri að sjá á
þessu skipi, sem átti nú að vera heimili þeirra fyrst um sinn.
Nú var létt akkerum og þau sigldu á brott frá íslandi — út í
heinr. Þau sáu þorpið hverfa og láglerrdið við sjóinn, fjöllin sáust
enn, en þau fjarlægðust líka smátt og smátt. Loks sáust þau aðeins
eins og óskýr rönd úti við sjóndeildarhringinn, unz þau hurfu með
öllu, „sukku í sæ“. Sást nú ekkert nenra hinrinn og haf, óendanlegt
haf, hvert sem litið var. Söknuður og hryggð greip hugi fullorðna
fólksins. Áttu þau nú aldrei framar að fá að sjá ísland, landið sitt,
þar sem þau höfðu fæðzt og alizt upp, lifað sínar beztu og fegurstu
stundir — en einnig erfiðleika og þrautir. Áttu þau aldrei að sjá

r, v

305