Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1918, Page 27

iðunnj Vilhjálmur II. F>j”zkalandskeisari. 265
land eigi að miklu leyti að þakka þýzkri samkepni
framfarir þær, er iðnaður þess liafi tekið síðustu
20—30 ár, og að »samkepni Þýzkalands liafi orðið
Bretlandi blessunarrík« (Ellis Barker: Deutsche Re-
vue, apríl 1912). í sama strenginn hefir Norman
Angell tekið í bók sinni »The great illusion« er hefir
vakið allmikla eftirtekt á Bretlandi. Hins vegar kváðu
aðrir æskilegast að ganga á milli bols og höfuðs á
Þjóðverjum, meðan þess væri kostur. Var þeirri
skoðun haldið fram í grein einni í hinu mikilsmetna
tímariti »Saturday Review« (1897). Greinin og eink-
um niðurlagsorð hennar: »Germaniam esse delendam«
(Germaniu þ. e. Rýzkaland beri að leggja í eyði)
vöktu á sinni tíð töluverðan úlfaþyt bæði innanlands
og utan.
Nokkru áður hafði almenningur á Bretlandi reiðst
keisara og Þjóðverjum stórum fyrir hluttekning þá,
er þeir sýndu Búuin í deilum þeirra við Breta. Eink-
um gramdist mönnum símskeyti eitt, er utanríkis-
stjórnin þýzka eða keisari sendi Krúger, forseta í
Transvaal, 1896, þegar honum hafði tekist að yíir-
buga ofríkismanninn dr. Jameson, er hafði gert fífl-
djarfa tilraun til þess að brjóla landið undir sig.
Þóttust Bretar eiga betra skilið af dóttursyni Victoriu
drotningar en að hann sendi ákveðnum fjandmanni
þeirra heillaóskaskeyti og gerði sig líklegan til að
veita honum lið,. ef á þyrfti að halda. En Búar urðu
stórfegnir skeytinu og töldu vist, að þeir ætli hauk
> horni, þar sem Þjóðverjar væri, ef til ófriðar drægi.
Á Þýzkalandi fékk skeytið mönnum einnig mikillar
gleði, því að allur þorri þjóðarinnar var fylgjandi
Búum. En þegar til kom, treystist þýzka stjórnin ekki
til að veita Búum liðveizlu, því að hún hafði ekki
a að skipa neinum flota, sem teljandi væri. Má því
vel vera, að þetta atvik hafi ýtt undir fyrirætlanir
keisara að koma upp öllugum flota.