Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1918, Síða 41

IÐUNN] Vilhjálmur II. Pýzkalandskeisari. 279
lendi saman«. Þjrzka stjórnin vildi þannig marka
styrjöldinni bás, en hefir ekki sakir fyrri afskifta
sinna af málinu treyst sér til að fylgjast með hinum
stórveldunum. Hitt er enguin vafa undirorpið, að hún
gerði sér far um að miðla málum milli Austurríkis
og Rússlands, en mun hins vegar hafa litið svo á,
að Serbar ætti að fá hirtingu, og þess vegna ekki
lagt neitt fast að Austurríkismönnum, að þeir slökuðu
til. Hitt sætir furðu, að þýzka stjórnin ætlaði, að tak-
ast mælti að marka styrjöldinni svo stað, að Austur-
rikismenn og Serbar ættist einir við. Hafa sumir
viljað kenna það glapsýn sendiherra Þjóðverja á
Rússlandi, er þá var og Pourtalés hét.
Þann 28. júlimánaðar sögðu Austurríkismenn Serb-
um stríð á hendur, og sama dag eða jafnvel fyr hófu
Austurríkismenn og Rússar vígbúnað sinn. Svo er að
sjá sem Rússakeisari hafi fyrir hvern mun viljað
varðveita friðinn, en verið beittur brögðum eða bor-
inn ofurliði af hernaðarflokknum. Menn greinir á um
það, hvort Rússar eða Austurríkismenn hafi orðið
fyrri til að vígbúast. Hafa Rússar sýnilega óttast, að
Miðríkin mundu draga saman lið sitt og ráða á þá,
áður en þeir væri viðbúnir, en láðst að gæta þess,
að vígbúnaður er talinn nær því sama sem friðrof á
E'ýzkalandi. Urðu nú horfurnar enn ískyggilegri en áður.
Þann 29. júlí var haldin fjölmenn ráðstefna í höll-
inni i Potsdam. Voru þar saman komnir menn úr
herstjórnarráðuneytinu, hermálastjórninni, flotamála-
stjórninni, auk keisara og kanzlara o. fl. Ganga miklar
sögur af þvi, að þar hafi orðið harður aðgangur.
Vilhjálmur keisari og kanzlari hans lögðu sig, að
Því er sagt er, mjög í framkróka um að afstýra frið-
rofum, en Helmuth Moltke, formaður herstjórnar-
ráðsins, og flokkur sá, er honum fylgdi, krafðist þess,
að keisari gæfi út skipun um að vígbúa herinn.
tveisari leyfði um síðir vígbúnaðinn, en sennilega