Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1920, Blaðsíða 27

IÐUNN]
Andrew Carnegie.
185
ekki gott. Samt tók hann sig til í félagi við vin sinn,
Frick, og keypti þær, kipti öllu í Iag og jók fram-
leiðsluna ár frá ári. Árið 1880 var hann þegar far-
inn að framleiða þar 200 þúsund tonn af stáli á ári;
árið 1890 voru það orðin 400 þúsund, og rétt fyrir
ófriðinn 1914 var framleiðslan komin upp í 3 milljónir
tonna af járni og stálþynnum. Einkum fór mikið orð
af hinu svonefnda nikkel-stáli. En á meðan á ófriðn-
um stóð gerði framleiðsla þessi meira en að tvöfaldast.
En hér í Homestead átti hann líka í blóðugustu
erjum ævi sinnar. Ægilegasta verkfallið, sem orðið
hetir meðal verkamanna Ameríku, varð þar. Frick
hafði leigt nokkrar þúsundir verkamanna til þess að
ónýta verkfallið. En margir þeirra voru drepnir, og
þá leigði Frick heila hersveit frá New-York af svo-
nefndum »Pinkertónum«, einskonar einka-lögreglu,
er Pinkerton nokkur hafði komið á fót. Og nú hóf-
ust brátt blóðugir bardagar milli Pinkertóna og verk-
fallsmanna bæði á landi og á ánni, þar sem Pinker-
tons-menn héldu sig á skipum. En verkfallsmenn
slógu eldi í skipin, svo að ríkið varð loks að sker-
ast í leik; en fjöldi inanns hafði lífi týnt, áður en
þeirri skæru lauk árið 1892.
Þessar skærur urðu til þess, að margir litu nú á
Carnegie sem ósvífinn peningaþrjót, er hugsaði ekki
um annað en að moka saman fé á sveita annara
manna. En hann rak nú það óorð af sér síðar. Nú
tók liann að koma á bandalagi tnilli allra járn- og
stálgerðarfélaga Ameríku og bjó til úr þessu voldug-
an hring /trustl, er nefnist: The United States Steel
Corporation, en í daglegu tali nefnist »Stálhringur-
inn«. Þetta varð tilefni nýrra árása á hann, en hann
varði sig með því, að tilgangurinn með þessum »Stál-
hring« væri eingöngu sá að geta haft liemil á heims-
niarkaðinum, svo að unt væri að haga framleiðsl-
ttnni eftir eftirspurninni og setja það verð á vöruna,