Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1924, Síða 12

170
Sigurður Nordal:
IÐUNN
að þeir Pangbrandur hafi hizt í Haga vorið 999.
Gestur gerði veizlu í móti þeim þangbrandi og hafði
fyrir 240 boðsmanna. Veizla þessi hefir sennilega
verið rétt eftir vorþing, og hefir Gestur boðið vinum
sínum af Þorskafjarðarþingi (yfir Þingmannaheiði)
út að Haga. Hefir Steinn verið meðal þeirra. þrátt
fyrir prédikun Pangbrands og sigur á Tjörfa (eða
Ótryggi) berserki, fór Gestur varlega að kristnitök-
unni. Kristni saga segir, að hann hafi látið prím-
signast, og nokkrir vinir hans. Einmitt eftir þetta
mót hefði Steinn getað ort Völuspá. Trúarstaða
kvæðisins er alveg sama og þeirra Vestfirðinganna.
Völuspá er bæði heiðin og kristin — hún er heiðið
kvæði, sem hefir verið prímsignt.
Enn verður að minnast á fáein aukaatriði. — Af
5. v. í Völuspá þykir það sennilegt, að skáldið hafi
þekt miðnætursólina. Nú blasir hafið við Bolungar-
vík í norðri, enda má ætla, að Steinn hafi einhvern-
tíma setið úti við fiski um sólslöðuleytið. — Pó að
Steinn væri fæddur í Noregi, hefir þekking hans verið
bundin íslenzkum staðháttum, af því að hann kom svo
ungur út. Og öllu því, sem er sérstaklega íslenzkt í
Völuspá1), hefir hann átt kost á að kynnast. Hann
gat átt leið til skips um Borgarhraun og Mýrar, gat
séð þar verksummerki eldgosanna og hina miklu
sanda. Annars má telja víst, að eitt eða fleiri eldgos,
með öskufalli, hafi orðið í óbygðum seint á 10. öld,
og stafi þaðan harðindi þau á ofanverðri öldinni,
sem margar sögur eru um. Eiga ýmis atriði í ragna-
rakalýsingu Völuspár rót sina að rekja til þeirra
náttúrufyrirbrigða. Aftur á móli virðist höfundur
Völuspár fremur þekkja hvera af afspurn en eigin
sýn (á það bendir sjálft nafnið Hveralundur), en
1) Um islenzka sérþekkingu, islenzka þröngsýni og islenzka staöliætti
Völusþá, sjá útgálu mina bls. 123—125.