Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1924, Page 43

IÐUNN
Pislarvottar tizkunnar.
201
og má mikið vera ef hún er ekki sú, sem mestu
hefir ráðið um það að klæðnaður var upp tekinn
í fyrstu, eins og hún hefir jafnan ráðið miklu og
oft mestu um klæðnaðinn síðan. Og það er fegurðar-
þráin, skartgirnin, lönguninn að ganga í augun á
öðrum.
Ymsir halda að fyrsti vísirinn að klæðnaði sé
band um mittið til skrauts. Bandið er svo gert breið-
ara til þess að koma við meira skrauti á því, og
verður að mittisskýlu. Þaðan kemur svo sú tilfinn-
ing að þeim parti líkamans eigi að skýla í lengstu lög.
Hér er nú ekki tilgangurinn að ræða um uppruna
klæðnaðarins eða klæðaburðinn yfirleitt. Bað er
merkilegur þáttur menningarsögunnar. En hér á
aðeins að sýna fram á það, hve mikið fólkið leggur
í sölurnar fyrir það, sem fagurt þykir og hvernig
það fórnar öllu á þessum stalli, tekur á sig kvalir,
óþægindi, sjálfsafneitun, bannfæringar siðameistaranna
og áfellisdóma dygðapostulanna. Þetta kemur ekki
síst fram í klæðaburðinum, því að þar eru tækifærin
svo takmarkalaus í þessa átt.
Fornaldarþjóðirnar í Evrópu sýnast hafa siglt
furðanlega hjá þeim skerjum, að hafa klæðnaðinn
sér til kvalræðis. Grikkir höfðu búning, sem var
hvorttveggja í senn haganlegur og fagur og Rómverjar
einnig og breytingar ekki miklar. Pað er eins og
það væri ekki orðið »móðins« að hafa »móð«. En á
miðöldunum hefjast raunirnar og úr því er saga
klæðnaðarins svo að segja ein raunasaga fram á
vora daga.
Það erú ýmsir, sem halda, að það sé aðallega
kvenfólkið, sem hafi verið píslavottar tizkunnar, en
það er hrapallegur misskilningur. það er yfirleitt
fjarskalega mikill vafi, hvort konur eigi skilið það
orð, sem af þeim hefir farið um óheilbrigða skart-
girni umfram karlmenn. Það sýnist fara nokkuð