Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1924, Blaðsíða 79

IÐUNN
Ritsjá.
237
Geisla, Harmsól og Líknarbraut, Sólarljóð, Lilju og kveð-
skap Jóns Arasonar. Gerir hann grein fyrir peim stefnum,
sem þessi kvæði eru sprottin af og lýsir aðal einkennum
þeirra hvers um sig. Um eiginlega frumlega rannsókn er
varla að ræða i svona löguöu yfirlitsverki, en höf. sýnir
hér eins og annars i bókum sínum, að hann hefir ágætan
skilning á ljóðum og lipran penna að lýsa þeim. Þó finst
mér hann gera helzt til lítið úr Jóni Arasyni og þeim
skáldlega krafti, sem kvæði hans óneitanlega búa yfir, þótt
guðfræði þeirra og stefna sé auðvitað aðfengin.
Þegar kemur fram yfir siðaskiftin er höf. strax sjálf-
stæðari, enda kemur hér inn á það svæði, sem hann er
þaul-kunnugur frá rannsóknum sfnum til undirbúnings
bókinni um Hallgrim Pétursson. En þó er það Hallgrímur,
sem enn sem fyr á hjarta hans. Ritar hann hlutfallslega
lang-ítarlegast og bezt um hann. Og auk þess bróðurparts,
sem hann fær af bókinni, eru í viðbæti prentaðar þýðingar
á átta heilum Passíusálmum og sálminum nAll eins og
blómslrið eina«. Eru þessar þýðingar síra Pórðar Tómas-
sonar í Horsens mjög eftirtektaverðar, og liklega langbeztu
þýðingar, sem gerðar hafa verið af Passiusálmunum. Er
næstum ótrúlegt, hve miklu af svip þeirra hann hefir
getað flutt yfir á dönsku. En mynd sú, sem höfundur
dregur upp at Hallgríms sálmum er mjög skýr og skarp-
lega gerð, og ekki um það að fást, þótt einn leggi áherzlu
á þetta og annar á hitt.
Ur því er Hallgrími sleppir er fljótt yfir sögu farið.
Einkum hlýtur manni að finnast sr. Jón Þorláksson af-
greiddur full fljótlega. Að liann »kan have sin egen Salme-
tone« er vissulega of lítið sagt um jafn frábært skáld og
fast mótað. Loks er vel ritaður, en helzt til stuttur kafli
um Sálmabókina, sem nú er notuö. Athuganir höfundarins
eru að vísu alveg laukréttar og vel til fundnar það sem þær
ná, en allur sá sálmafjársjóður, sem þar er nýr er í raun
réttri lengra umtals verður, og á sama hátt væri engin
goðgá að minnast á það, sem betur hefði mátt fara. En
það er alt af hægt að segja höfundum, að þeir hefðu átt
að segja meira um þetta og minna um hitt, en það fer