Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1932, Side 29

4ÐUNN
Heimskreppan.
219
veröa rutt úr vegi. Fram á striðsárin bjuggu Rússar,
eins' og kunnugt er, viö gamalt og úrelt stjórnskipu-
lag, sem á ýmsan hátt reyröi atvinnulLfið í fjötra og
hindraði frjálsa auövaldsþróun á nútíma vísu. Á jtessu
var vænst breytimga með tíð og tíma, og Itað var siður
en svo, að auðvaldið vær,i jieim breytingum andvigt.
Pess vegna hafði borgarastéttin í Evrópu alt af frekar
samúð en andúð á byltingarhreyfingunni í Rússlandi.
Það var búist við, að byltingin myndi ltafa í för með
sér lýð'ræðisfyrirkomulag sams konar og vestur-evróp-
iiskar jijóðir bjuggu við, en mieð jiví yrði hafin ný öld
athafna og gróðavona fyrir evrópiiskt auðniagn í Rúss-
landi. Þetta hugarfar kom glögglega í Ijós, jtegar rúss-
neska byitinigin hófst í mars 1917. Henni var alment
fagnað í Evrópu, og millibilsstjórn sú, er kend var við
Kerinski, átti velvildarhug að mæta yfirlieitt.
í stríðsbyrjun var jjví auðvaldið tiltölulega bjairtsýnt
á framtíðiarhorfurnar. Þrátt fyrir allverulegar tálman-
ir sýndust j)ó leiðiirnar opnar til að vinna hina voldugu
markaði, sem biðu að miklu Leyti ónotaðir í Rússlandii,
Kína og víðar. Enigum kom í hug, að svo gæti farið,
að auðlindir þessara landsvæða lokuðust fyrir framrás
auðm.agnsins. Enginn gerði í alvöru ráð fyrir, að þau
öff myndu rísa upp, er gætu rnegnað að stöðva J>essa
framrás'. Styrjöldin var ekki háð til þess að hindra
slíkt. Um hitt var barist, hverir ættu að hremma j)essa
©innandi og varnariitlu bráð. Sigurlaunin voru nýir
markaðir, víkkað olnbogarúm fyrir auðvaldið, frjáis og
óhindruð útþensla. Og þar sem vesturveldin — Banda-
menn svo kallaðir — höfðu löngum verið fingralengst
eftir ætinu og gráðugust, var ekki nerna eðliiegt, að
j)au bitu sig föst í þá skoðun og hömruðu hana inn i