Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1932, Qupperneq 35
IÐUNN
Heimskreppan.
225
þær hindranir, sem hún fær ekki yfdr stigið. Hún hefir
farið sigrandi um heiminn, nú er hún að sigra sig
dauða. Þegar möguleikarnir til aukinnar útþenslu og
nýia auðnáms tæmast, eru dagar núverandi skipulags
taldir. Það eru öliu öðru framar þessi tákn tímanna,
sem fylla auðvaldsheiminn ugg og kvíða nú á dögum.
Þa'ð eru |>au, sem gera þessa kreppu svo geigvænlega,
að ýmsir hafa kveðið upp úr með það, að hér sé ekki
að ræða um fyrirbrjgði hliðstætt fyrri kreppum,, sem
h-afa læknast án sérstakra aðgerða, heldur sé það krepp-
an yfir öllum kreppum, hið endanlega dómsorð um
menningu nútímanis og skipulag. Hvort svo er, að dóm-
urinn sé þegar fallinn, eða að enn kunind að gefast nokk-
ur' gálgafrestur, skiftir í raun og veru litlu máii. Verf.fi
ekki stýri skútunnar lagt um og ný mið tekin — verði
engum aðvarandi rödtluim um Irreytt skipulag siint, en
alt látið ramba upp á von og óvon, svo sem gert hefir
verið hingað til, þá rekur að þvi, að heimurinn verður
að hiorfast í augu við síðustu kreppuna, dauðakreppuna,
hrunið, skapadægur þeirrar menningar, sem við vorum
svo stoltir af. Og þess verður naumast svo ýkja langt
að bíða.
III.
Ráðstafanir þær, sem þjóðféiögin gera tii þess að
ílraga úr kreppunni og græða þau sár, er hún slær,
virðast allar af handahófi, en aldrei bygðar á þekkingu
ál þeim öflum, sem eru að verki, eða algáðri rannsókn
og yfirvegun þess, er gera skuli. Þær eru fálm út í
loftið. Það er kreppan sjálf, sem knýr fram þær að-
gierðir, sem eiga að liækna hana. Ríkin, peningastofnan-
irnar og iðjusamsteypurnar taka sinar ákvarðanir ráð-
vilt og beygð undir fargi þess öngþveitis, sem þau sáu
IBunn XVI.
15