Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1928, Síða 13

IÐUNN
Alþingishátíðin 1930.
207
kappsamlegri tilraunir en áður til að sporna við því
böli, er þyngst hefir þjáð oss á liðnum tímum, en varð-
veita hitt og vaxta, er oss hefir auðnudrjúgast reynst?
Að vísu munu skiftar verða skoðanir um það, hvað
mestum óheillum hefir valdið oss um aldirnar. Menn
munu telja fram eldgos, hafís, einokun, dreosóttir og
annað slíkt. En hin sárasta óhamingja hverrar þjóðar
sem er mun sjaldnast stafa frá ósjálfráðum orsökum.
fiún kemur ætíð innan að, frá heilabúi og hjartarótum
þjóðanna sjálfra. Sárasta óhamingja íslenzkrar þjóðar
hefir ætíð verið runnin frá sömu rót, — sömu rótinni
og hvarvetna í heimi: fiinum efnislegu auðæfum eða
verðmœtum lands og þjóðar hefir ekki verið ráðstafað
rétt. fiugsjónirnar hafa orðið út undan.
Að reyna að ráða bót á þessu hlýtur jafnan að verða
hið örðugasta viðfangsefni hverrar kynslóðar — og um
leið það, sem mest ríður á. Það bíður sífelt nýrrar og
fullkomnari úrlausnar. Það bíður grátandi eftir bæn-
heyrslu framtíðarinnar.
Sé hinsvegar leitast við að ráða, hver verið hefir
mestur heillagjafi þjóðar vorrar og alls mannkyns, sýnist
sú gáta auðráðin mjög. Mestur heillagjafi þjóðar vorrar
hefir jafnan verið þetta, sem ég í einu orði kalla heil-
brigði — líkamleg og andleg. Það var hún, sem skóp
hina glæstu gullöld vora. Og það er hún, sem skapa
mun oss aðra nýja.
Ut frá þessari skoðun er orðin til sú hugmynd, sem
er kjarni þeirrar nýju tillögu, er stendur í sambandi við
hina fyrirhuguðu hátíð og hér verður nokkuð sagt frá.
Tillagan er þá sú, að reist verði á Þingvöllum eins-
konar minnismerki um Alþingishátíðina. Það virðist
öldungis óhjákvæmilegt, að þjóðin skili eftirkomendunum
iil arftöku einhverju sýnilegu tákni þeirra tilfinninga og