Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1928, Síða 101

IÐUNN
Ritsjá.
295
yfir persónur og atburði. Fólkið masar öll ósköp, heilsast með
virktum, býður inn, vísar til sætis, ber fram veitingar og talar
fjarskann allan um veðrið og heilsufarið. Þetta er náttúrlega alt
saman gott og blessað — sem Ijósmyndun af lífinu. En það er
ekki mikill skáldskapur. En svo nær höf. sér á strik með lýsing-
unni á ofviðrinu, þegar bátarnir farast. Sá kafli er sýnishorn þess,
hvernig Hagalín getuv skrifað. Og úr því fer að koma þyngri
straumur í söguna, og Iesandinn er á góðum vegi með að lofa
gagnrýninni að sofa og láta sfrauminn bera sig þangað, sem verða
vill. Þangað til í sögulokin — að alt fer út um þúfur. Því það
verður að segjast, að þar fatast höf. allmjög tökin. Nálega alt er
þar óeðlilegt og uppskrúfað. Má nefna sem dæmi æsingafundinn
á undan atförinni að konsúlnum. Lýsingin á honurn er með slæm-
um reyfarablæ, og illa trúi ég því, að þar sé íslenzkum verka-
mönnum rétt lýst. Fráleit finst mér og framkoma þeirra Einars
konsúls og Ulfhildar gömlu, þá er þau hittast í sögulok. Og engu
betri er viðureign konsúlsins og verkamanna, er þeir sækja hann
heim. í stuttu máli: í sögulokin missir höf. alveg tökin á huga
lesandans, sem leggur bókina frá sér kaldur og ósnortinn með öllu.
Það mun margra álit, að höf. hafi að þessu sinni valið sér við-
fangsefni, sem hann réði ekki við til fulls. Eg myndi öllu heldur
vilja geta þess til, að hann hafi skort tíma eða þraulseigju til að
glíma nógu lengi við efnið til þess að ná valdi yfir því. En þrátt
fyrir þetta tel ég líklegt, að bókin nái mikilli útbreiðslu og vin-
sældum. Mörgum mun þykja hún skemtileg. Og svo hefir hún þann
mikla kost að vera ekki í tölu hinna hættulegu bóka. Lestur hennar
mun ekki raska sálarró nokkurs manns né svifta hann svefnfriði.
Það lætur meira að segja nærri, að það megi lakast að lesa hana
meðan maður tekur sér miðdegislúr. En þannig þurfa bækur að vera
skrifaðar nú á dögum, ef þær eiga að ná lýðhylli — eftir því sem
gáfuðum erlendum rithöfundi sagðist frá fyrir skömmu.
Sami: Veður öll válynd. Þæltir að vestan. Rvík 1925. Prent-
smiðjan Acta.
Frá Ðrennumönnum til „Veður öll válynd" er langt stökk. Svo
ólíkar eru þessar bækur, að fyrst í stað er jafnvel erfitt að átta
sig á, að hér sé um einn og sama höfund að ræða. En hér —
í smásögunum og lýsingunum á fjarðafólkinu vestra — er Haga-
lín auðsjáanlega heimakunnur. Þessar persónur þekkir hann út og