Hlín. - 01.04.1902, Blaðsíða 27
17
Með þessu er tilgangur minn ekki sá, að koma al-
gerlega í veg fyrir allar Ameríkuferðir fólks héðan, né
heldur sá, að ófrægja Ameríku í nokkuru tilliti, því það
á hún ekki skilið. En þar á mót er tilgangur minn sá,
að láta ísland njóta sannmælis, að Ameríku ólastaðri,
nieð því, að það er réttlátt; — og það því fremur vegna
þess, að það er og hefir verið lítilsvirt um skör fram
af svo mörgum til þessa; — í þeirri von, að það mætti
leiða til þess, að efla lífsvon og starfsþrótt landsmanna,
til að hagnýta svo vel kosti landsins framvegis ef þess
er kostur, að þeir þurfi ekki, að neyðast ti 1 að flýja
það til þess að geta bjargað lífinu.
I.
Er ísland álitið byg-g'ilegrt iiind?
Frá ómunatíð hefir það verið skoðun margra, ef
ekki flestra, að Island sé óbyggilegt land, og eg held
það sé flestra skoðun þann dag í dag, bæði þeirra sem
að flýja landið og hinna, sem eftir sitja. Fleiri alda
harmkvælasaga þjóðarinnar virðist einnig sanna og sýna,
að sú skoðun sé og hafi ávallt verið ríkjandi talsvert
almennt meðal landsmanna, auk þess sem hún virðist
sýna, jafnvel með tilliti til ástandsins, sem nú er, að sú
skoðun sé á nokkrum rökum bygð.
íslenzka þjóðin hefir langalengi álitið sig vera oln-
bogabarn skaparans að því er snertir líkamlega vellíðan,
sem eðlilega stafi af því að hún byggir þennan „hala
veraldarinnar", þetta hrjóstuga ísi þakta illviðra-
land, og svo er saga hennar, fjurum og nú, náttúrlega
samkvæmt því, að mestu leyti hörmungasaga. Saga um
óstjórn, kúgun, hafis og hordauða, og svo um sólarleysi,
gróðurleysi, langvinn illviðri og af þessu öllu leiðandi